Volgens de Macro-Economische Verkenningen (MEV) van het Centraal Planbureau (CPB) zal Nederland na twee opeenvolgende jaren van economische krimp in 2014 weer een bescheiden groei kennen van 0,5%. Voor politici van de regeringspartijen was dit aanleiding om de vlag uit te steken. Er was immers in brede kring op een derde jaar van krimp gerekend, omdat er in 2014 opnieuw € 6 miljard extra bezuinigd moet worden. De negatieve effecten zouden elke kans op herstel bij voorbaat onmogelijk maken. Volgens woordvoerders van de coalitie levert de MEV het bewijs, dat het jarenlang volgehouden beleid van bezuinigingen en lastenverzwaringen positief uitpakt.
Wereldhandel
Op die claim is nogal wat af te dingen. Dat geeft ook het CPB toe. De overheid heeft voor 2014 enkele konijnen uit de hoge hoed getoverd. Zo heeft ze door enkele belastingtrucs toe te passen de inkomsten voor 2014 kunstmatig verhoogd. Die zijn naar voren gehaald. Dat geeft eenmalig verlichting, maar het is onduidelijk wat de effecten in de jaren daarna zijn. Waarschijnlijk hoopt het kabinet op aanhoudend herstel en derhalve meer belastinginkomsten.
Daarnaast komt de groei eigenlijk alleen tot stand dankzij de groei van de export met maar liefst 4,25% na een magere 2,75% dit jaar. Het optimisme van het CPB is gebaseerd op een aantrekkende groei van de wereldeconomie en de daarmee samenhangende wereldhandel.
Onzekerheden
Die groei is echter met nogal wat onzekerheden omgeven. De grootste onzekerheid is waarschijnlijk wel het effect van de afbouw van het Amerikaanse monetaire verruimingsprogramma QE3. Alleen al de aankondiging heeft voor veel tumult op de financiële markten gezorgd met als voornaamste slachtoffers tot nu de Opkomende Markten. Veel internationale beleggers halen nu hun tegoeden en beleggingen terug uit deze landen. Die uitstroom zorgt voor de nodige problemen. Zo veel is duidelijk. Maar ook voor de landen in de eurozone kunnen de Amerikaanse voornemens funest uitpakken. De lange rente is weer in beweging gekomen en dit keer gaat de rente stijgen in plaats van verder dalen. Een aanhoudende stijging van de lange rente is wel het laatste waar de landen van de eurozone op zitten te wachten. Die kan het nog prille en broze herstel in een klap teniet doen. Nederland exporteert het leeuwendeel van zijn goederen en diensten naar de landen binnen de Europese Unie.
Consumptie
Als de export tegenvalt, is er binnenlands niets wat dat kan compenseren. Burgers en bedrijven mogen in 2014 rekenen op een lastenverzwaring van iets meer dan € 8 miljard. Daarvan komt € 6 miljard op de schouders van de burger terecht. Het kan niet anders dat een stijgende lastenverzwaring opnieuw ten koste gaat van de consumptie. Volgens het CPB zal in 2014 de consumptie voor het vijfde jaar op rij dalen. Daarmee zal die gedaald zijn tot het niveau van 2001. De consumptie per hoofd van de bevolking is echter op het niveau van de jaren negentig van de vorige eeuw terechtgekomen. Sinds 2001 is de Nederlandse bevolking nog behoorlijk in aantal gegroeid. De doorsnee Nederlander boert met andere woorden behoorlijk achteruit. Het is daarom moeilijk voor te stellen, dat hij bij voortgaande lastenverzwaringen in 2014 plotseling de portemonnee zal trekken.
Bestedingen
Het CPB gaat er in zijn beschouwingen over koopkracht en consumptie vanuit, dat de huizenmarkt in 2014 stabiliseert. Daardoor zal het consumentenvertrouwen wellicht wat omhoog kunnen en de koopbereidheid ook. Maar hoe reëel is deze veronderstelling. De binnenlandse bestedingen zijn nog altijd goed voor meer dan de helft van het bruto nationaal product. Als de bestedingen blijven dalen dan zal dat zich vertalen in een steeds hogere werkloosheid veroorzaakt door het voortdurend verlies van banen. Hoe hoger de werkloosheid, hoe meer huiseigenaars in de problemen komen. Dan is een stabilisatie op de woningmarkt een vorm van wensdenken.
Het CPB voorziet voor 2014 een gemiddelde werkloosheid van 68.5000 ofwel 7,5 van de beroepsbevolking. Maar dan mag er niet zoveel misgaan, bijvoorbeeld op de huizenmarkt of bij de export. Ook dit cijfer kan wel eens veel te optimistisch blijken. Trouwens dit percentage ligt in werkelijkheid al veel hoger. Nederland telt bijna een miljoen zzp-ers. Ongeveer de helft verdient het zout in de pap niet. Er is derhalve sprake van een hoge verborgen werkloosheid en de feitelijke werkloosheid ligt al ver boven 10%!
En het tekort? Dat stijgt in 2014 naar 3,3% ondanks of beter gezegd dankzij al die lastenverzwaringen.
Cor Wijtvliet
Bron
Centraal Planbureau, Macro-Economische Verkenningen 2014. September 2013
2 gedachten over “Rutte maakt Nederland arm”
Het is een beetje raar om 1 persoon de schuld te geven. Er zijn veel kabinetten voor Rutte geweest, die hetzelfde beleid hebben gevoerd als hun voorgangers. De huidige premier regeert niet veel anders.
Het overall overheidsbeleid van Nederland is heel simpel: ik de burger heeft een probleem, en u de overheid moet dat oplossen. En de rekening van mijn probleem, krijgt elke belastingbetaler voor zijn kiezen. En aangezien politieke partijen met elkaar in concurrentie zijn, is er geen partij die nee durft te zeggen.
Terechte opmerking. Zo lang mensen de overheid blijven aankijken om hun problemen op te lossen moeten ze er rekening mee houden dat daar een prijskaartje aan hangt. Dat de overheid niet altijd even efficiënt werkt, dat moet men gewoon incalculeren. In een zeker opzicht hebben wij onszelf afhankelijk gemaakt van de overheid. We zijn zo gewend dat bepaalde dingen voor ons geregeld worden, maar daar zijn natuurlijk kosten aan verbonden. Wie niet wil bezuinigen op overheidsuitgaven kan ook niet verwachten dat de belastingen omlaag kunnen. In zag dat de overheidsuitgaven in twee jaar tijd met €10 miljard zijn gestegen. Dat lijkt niet bepaald op bezuinigen, wat vinden jullie?