BofA nam in januari 2009 zakenbank Merrill Lynch over en daarmee werd ook de derivatenportefeuille met een nominale omvang van $53 biljoen overgenomen. Die oveame was sowieso een bijzonder verhaal omdat de directie van BofA door Beanke en toenmalig minister van Financiën Paulson met “het pistool op het hoofd” gedwongen werd om Merrill Lynch over te nemen voor zo'n $50 miljard. Paulson en Beanke dreigden elke vorm van federale steun aan BofA in te trekken en de raad van bestuur te ontslaan als zij niet akkoord gingen met de oveame (zie: Bloomberg).
De derivaten van Merrill Lynch waren na de fusie afgeschermd van de holding van Bank of America zodat spaarders en obligatiehouders niet blootgesteld konden worden aan de risico's die hiermee verbonden zijn. Daar is nu verandering ingekomen nadat BofA bekend heeft gemaakt dat zij met steun van de Federal Reserve deze portefeuille heeft overgeheveld naar de holding. Desgevraagd liet de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) die vergelijkbaar is met het Nederlandse depositogarantiestelsel aan Bloomberg weten dat zij fel gekant is tegen deze beslissing. Spaarders hebben iets meer dan $1 biljoen aan spaardeposito's bij BofA ondergebracht en wanneer deze derivaten voor verliezen zorgen dan moet de FDIC bijspringen in het geval dat BofA de verliezen niet kan dragen. Gezien de gigantische schadeclaims die reeds zijn ingediend tegen Bofa vanwege ondeugdelijke hypotheeksecuritisaties wordt al langere tijd getwijfeld aan de overlevingskansen van BofA.
Saillant detail is dat de financiële verplichtingen die aan deze derivatenposities van Merrill Lynch verbonden zijn voorrang krijgen boven de spaarders van BofA. Anders gezegd, wanneer BofA bezwijkt onder het gewicht van slechte activa, schadeclaims vanwege ondeugdelijke hypotheeksecuritisaties en problemen in de derivatenportefeuille van $53 biljoen, dan sluiten spaarders achter in de rij aan. Bovendien betekent het dat de financiële risico's van deze derivaten via de FDIC bij de Amerikaanse belastingbetaler worden neergelegd. Want ook al worden de middelen van de FDIC voor een groot deel gefinancierd door Amerikaanse banken, de financiële middelen van de FDIC zijn veel te klein waardoor het ministerie van Financiën zal moeten bijspringen om te voorkomen dat de FDIC – of zoals u wilt – het Amerikaanse depositogarantiestelsel bankroet gaat.
