Afgelopen maandag werd in New York het schilderij ‘Les Femmes d’Alger’ van Picasso geveild. Nooit eerder lag de prijs van een geveild schilderij zo hoog: de anonieme koper betaalde maar liefst US $179.365.000 (zo’n €160 miljoen) voor ‘De vrouwen van Algiers’. Met de recordhoge prijzen die tegenwoordig voor bepaalde kunst betaald wordt rijst de vraag of kunst ook als belegging interessant is. Ons duidelijke antwoord: als belegging is kunst het best te mijden.
In de prijs die voor kunst betaald wordt zit maar weinig logica. Wat voor de een beklad katoen is, is voor de ander kennelijk €160 miljoen waard. Dat trouwens van recordhoge prijzen sprake is, is niet echt bijzonder: ook een gewone spaarrekening boekt jaar na jaar ‘records’. In ieder geval zolang banken nog geen negatieve rentes gaan rekenen.
Kunst als belegging?
Een schilderij zal niet door een boekhoudschandaal failliet kunnen gaan en zo ophouden te bestaan. Maar ondanks echtheidscertificaten doen vervalsingen zich in de kunstwereld meer dan eens voor. Een veilig opgeborgen schilderij genereert geen opbrengsten, wel kosten. Naast de hoge kosten van kopen en verkopen die zomaar 20% van de verkoopprijs kunnen bedragen hangen er kosten samen met het transport van kunst, de opslag en beveiliging ervan en met verzekeringen, met name tegen diefstal en schade door water en vuur.
Les Femmes d’Alger van Picasso (Bron: Christies)
Kunst in vele gedaantes…
Bedrijven pogen winst te maken, waarvan dan veelal een deel als dividend wordt uitgekeerd en een deel door het bedrijf wordt ingehouden. Met de ingehouden winsten kan het bedrijf bijvoorbeeld investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D) doen of investeren in het openen van nieuwe filialen wat de toekomstige winst ten goede zou moeten komen.
Schilderijen genereren geen opbrengsten. Die liggen opgeslagen in een magazijn, in een kelder of hangen aan een muur. In essentie geldt hetzelfde voor sieraden en edelstenen, horloges, beeldhouwwerken, 19e-eeuwse meubels en antiek, Chinees porselein en Perzische tapijten, zilveren gebruiksvoorwerpen, tekeningen en strips, postzegel- en muntenverzamelingen, goud en zilver, flessen wijn en whisky en klassieke auto’s. En anders dan bij aandelen of obligaties waarvan de prijzen (koersen) voortdurend bekend zijn is de prijs van kunst vaak lastig te schatten. Geen wonder: van een bepaald kunstvoorwerp is er vaak maar één.
Kijkdividend
Uit onderzoek waar de University of Cambridge bij betrokken was is het rendement van kunst tussen 1900 en 2012 becijferd op zo’n 2,4% per jaar. Ongeveer gelijk aan de inflatie. Maar met de genoemde kosten is dan nog geen rekening gehouden. En weet u ook dat kunst zelf onderhevig is aan trends (momenteel is er vooral veel interesse in naoorlogse, moderne kunst) en sterk in waarde kan fluctueren.
Zoals aangegeven genereren schilderijen en andere kunst zelf geen opbrengsten. Maar wel te stellen is dat elke keer wanneer u geniet van dat fraaie schilderij in uw woonkamer u feitelijk een stukje ‘kijkdividend’ geniet. Omdat kunst zelf geen opbrengsten genereert en bovendien zo lastig te waarderen is koopt u beter geen kunst als serieuze belegging, maar vooral om zelf van te genieten. Vooral voor het kijkdividend dus. En zo bekeken is het aanschaffen van een museumjaarkaart misschien nog wel de beste investering die een kunstliefhebber kan doen…
Vriendelijke groet,
Hendrik Oude Nijhuis
Over de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett. Zijn publicaties zijn verschenen in zowel Nederlands- als Engelstalige media, waaronder Het Financieele Dagblad, Z24.nl en Gurufocus.com. Eerder is hij als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg.
Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: ‘Leer beleggen als Warren Buffett – zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk’. Van dit boek is in 2014 een derde druk uitgebracht en is tevens als audioboek beschikbaar. Online hebben al meer dan 100.000 beleggers een exemplaar van ‘Leer beleggen als Warren Buffett’ aangevraagd.
*Een aantal van onze columns over de euro bundelden wij vijf jaar geleden (april 2010) in een online-boekje getiteld ‘Terug naar de Gulden?’. Dit boekje is via deze link te downloaden (PDF-bestand).
Lees meer over value-investing op warrenbuffett.nl en beterinbeleggen.nl
Disclaimer: De artikelen van gastschrijver Hendrik Oude Nijhuis zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van Hendrik Oude Nijhuis moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor deze bijdrage.