Volgens econoom Steve Keen zagen veel economen de financiële crisis van 2008 niet aankomen omdat ze onvoldoende – of zelfs helemaal geen – rekening hielden met de ontwikkeling van de private schulden. Zelfs centrale bankiers dachten dat ze de situatie onder controle hadden, omdat de werkloosheid laag was en de inflatie beperkt bleef. Ze spraken van de ‘Great Moderation’, een nieuw tijdperk van milde inflatie en een hoge werkgelegenheid…
Maar wat ze niet zagen was de ongekende groei van de private schulden, waardoor huishoudens een uitgavenpatroon konden aanhouden dat ver boven hun inkomen lag. Het is deze schijngroei in de economie die zorgde voor de enorme bubbel op de huizenmarkt en andere excessen in het financiële systeem. Zo steeg de private schuldquote in de VS van minder dan 120% in 1999 naar een recordniveau van 170% ten opzichte van het bbp in 2008.
Private schulden
Steve Keen verzamelde cijfers over de inflatie en de werkloosheid sinds de jaren ’80 en legde deze naast een model dat hij ontwikkelde om het Minsky moment te visualiseren. Hij voegde er de factor ‘schuld’ aan toe en bouwde een driedimensionaal model dat laat zien dat de economie plotseling kan omslaan van zeer stabiele groei en inflatie naar een plotselinge crash.
De afgelopen decennia zijn we er in de Westerse wereld in geslaagd de private schulden naar een historisch hoog niveau te brengen. Centrale banken proberen met een stimulerend beleid en een extreem lage rente opnieuw de schuldenberg te verhogen, zodat we de lasten nog iets verder voor ons uit schuiven. Maar volgens Steve Keen is het onvermijdelijk dat we in de toekomst een lange periode tegemoet gaan van een zeer zwakke economische groei, waarin de schuldniveaus teruggebracht worden naar meer houdbare proporties. De pijn van de schulddeflatie kan verzacht worden door de inflatie aan te jagen, zodat de schulden in reële termen sneller dalen.
Hieronder zie je het volledige college van econoom Steve Keen, de video duurt een klein half uur. Absoluut een aanrader wat ons betreft!
Meer lezen over Steve Keen?