Jacob Schot van Mathematically Perfected Economy stuurde de volgende infographic naar ons door. Het is een fragment uit het artikel “Follow the Money… All the Way” dat we begin augustus op Marketupdate publiceerden. Jacob Schot is van mening dat het fenomeen rente een weeffout is in ons financiële systeem, omdat een toename van de schuldengroei gepaard gaat met een alsmaar hogere rentelast. De rentelasten worden alsmaar hoger, met als gevolg dat huishoudens en bedrijven steeds minder koopkracht overhouden van datgene wat ze produceren.
Ook merkt Jacob Schot op dat inflatie eigenlijk helemaal niet vanzelfsprekend is. Iedere keer als banken een lening verstrekken groeit de geldhoeveelheid, maar tegelijkertijd groeit de schuld door de component rente veel sneller. Er moet dus altijd meer afgelost worden dan er geleend is. Van nature geeft dat dus een deflatoire druk op het geldsysteem, die een tijd lang onzichtbaar kan blijven vanwege de kredietgroei. Stagneert de kredietgroei, dan slaat een milde inflatie al snel om in een aanhoudende, hardnekkige spiraal van deflatie. Deze spiraal kan alleen doorbroken worden door overheidsstimulering en door het opnieuw aanjagen van de kredietgroei.
Modern Money Theory
Bij dit verhaal moeten we wel een kanttekening plaatsen. Er zijn namelijk verschillende visies op het fenomeen rente. Volgens aanhangers van de Modern Money Theory (MMT) is rente helemaal geen probleem, omdat er tegenover iedereen die rente betaalt ook iemand staat die rente in ontvangst neemt. Zo lang alle opbrengsten uit rente geconsumeerd en geïnvesteerd worden is er sprake van een gesloten circuit, waarin genoeg geld circuleert om tot in de eeuwigheid de schuld als de rente te voldoen. Prominente aanhangers van deze theorie zijn Steve Keen, Warren Mosler, Michael Norman en Stephanie Kelton.
Het effect van rente blijft een lastig vraagstuk. Het model van MMT ziet er in theorie robuust uit, maar het is nog maar de vraag of het in de praktijk even goed werkt. Het vaststellen van het probleem brengt ons dichter bij de oplossing om ons geldsysteem te hervormen, maar dat blijkt al een zeer moeilijke opgave. Het perfecte geldsysteem hebben we nog niet kunnen vinden, als je bedenkt dat er door de menselijke geschiedenis heen al meer dan honderd geldsystemen uit elkaar zijn gevallen. Daarom blijven wij een pleidooi houden voor het bezit van fysiek goud, als vorm van spreiding en als vorm van verzekering.