De vraag naar fysiek goud was het afgelopen jaar onverminderd groot, zo blijkt uit het nieuwste kwartaalrapport van de World Gold Council. Centrale banken kochten vorig jaar meer goud, terwijl de vraag naar sieraden wereldwijd juist wat daalde. De vraag naar goudbaren en gouden munten nam in 2015 toe, terwijl tegelijkertijd de uitstroom van goud uit ETF’s daalde. Het aanbod van goud werd krapper door een daling van de goudmijnproductie enerzijds en een dalend volume van sloopgoud anderzijds.
Terugblikkend op het afgelopen jaar zag de World Gold Council een relatief zwakke eerste helft van het jaar, dat gecompenseerd werd door een relatief sterk derde en vierde kwartaal. De eerste helft van het jaar werd getekend door een relatief zwakke ontwikkeling van de goudprijs en een relatief zwakke vraag naar goud vanuit China en het Midden-Oosten.
Vraag naar goud was in 2015 opnieuw groot (Bron: World Gold Council)
Inhaalslag
Toen de goudprijs in juli het laagste niveau in vijf jaar tijd bereikte kwam de markt opnieuw in beweging. De vraag naar zowel beleggingsgoud als sieraden nam toe en centrale banken besloten meer goud te kopen. In het vierde kwartaal vlakte de vraag naar het edelmetaal iets af, maar bleef desondanks over de hele linie robuust.
De wereldwijde vraag naar beleggingsgoud steeg van 815,4 ton in 2014 naar 878,3 ton in 2015, een toename van 8%. Deze toename is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het feit dat er minder goud geliquideerd werd door exchange-traded funds, fondsen die fysiek edelmetaal als onderpand bewaren voor goudaandelen die op de beurs verhandeld worden. Moesten deze fondsen in 2014 nog 185 ton goud liquideren, in het afgelopen jaar was dat nog maar 133,4 ton.
De uitstroom van goud uit dit soort beleggingsfondsen ging de afgelopen jaren gepaard met een sterke toename in de vraag naar gouden munten en baren. Daaruit kunnen we al enige tijd concluderen dat de voorkeur van spaarders en beleggers verschuift van ‘papieren’ goudbezit naar tastbaar bezit van edelmetaal.
Meer vraag naar goudbaren en munten
De vraag naar beleggingsgoud in de vorm van munten en baren nam het afgelopen jaar toe in de Verenigde Staten (+53%), China (+21%) en Europa (+12%), terwijl de Indiase markt in 2015 juist een kleine daling liet zien (-6%).
China was de grootste afzetmarkt voor munten en baren met een totale vraag van 406,7 ton over heel 2015. India was vorig jaar goed voor 194,6 ton, terwijl in Europa en de VS goed waren voor een vraag van respectievelijk 219,3 en 73,2 ton.
Opvallend is dat de Europese vraag naar beleggingsgoud bijna voor de helft voor rekening komt van Duitsland. Daar werd het afgelopen jaar meer dan 100 ton aan beleggingsgoud verkocht, terwijl het totaal voor heel Europa door de World Gold Council op 219,3 ton becijferd werd.
Centrale banken blijven volop goud kopen (Bron: World Gold Council)
Centrale banken zijn sinds 2010 netto kopers van goud (Bron: World Gold Council)
Peak gold?
Door de daling van de goudprijs in het afgelopen jaar werden veel goudmijnen gedwongen hun kosten omlaag te brengen. Er werd niet alleen gesneden in kosten op operationeel en managementniveau, maar ook op het gebied van exploratie.
Die bezuinigingen beginnen nu langzaam hun tol te eisen, want in het vierde kwartaal van vorig jaar begon de wereldwijde mijnproductie voor het eerst sinds het derde kwartaal van 2008 weer te dalen. Over heel 2015 produceerden goudmijnen 3.186,2 ton, een stijging van slechts één procent ten opzichte van een jaar eerder.
Productie goudmijnen daalde in het vierde kwartaal (Bron: World Gold Council)
Minder sloopgoud
De daling van de goudprijs had ook een drukkend effect op de markt voor sloopgoud. In totaal kwam er in het vierde kwartaal van vorig jaar 227,4 ton oud goud terug op de markt, het laagste volume sinds het derde kwartaal van 2007. Over heel 2015 werd er in totaal 1.092,8 ton sloopgoud op de markt gebracht, een daling van 7% ten opzichte van 2014. Ten opzichte van de piek van 1.728 ton in 2009 werd er het afgelopen jaar zelfs 37% minder sloopgoud aangeboden.
Consumenten zijn meer geneigd tot goud verkopen bij een stijging van de goudprijs. Dat bewijst ook de volgende grafiek uit het rapport van de World Gold Council. Vooral tussen 2009 en 2012 vonden oude sieraden, munten en baren hun weg naar juweliers en zogeheten ‘cash for gold’ kantoren.
Voor 2016 verwacht de World Gold Council opnieuw een sterk jaar, gezien de onzekerheid op de financiele markten en de verwachting dat centrale banken hun monetaire beleid verder zullen versoepelen door middel van renteverlagingen en opkoopprogramma’s.
Ook aanbod van sloopgoud daalde in 2015 (Bron: World Gold Council)
Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Goudstandaard
