Zijn we in een nieuwe Koude Oorlog tussen ‘het Westen’ en Rusland terechtgekomen? Die vraag kreeg Poetin tijdens het St. Petersburg International Economic Forum 2016. In zijn antwoord legt de president van Rusland de verbanden tussen de NAVO, het Amerikaanse raketschild en de oorlog in Oekraïne.
Volgens Poetin heeft het Westen een grote rol gespeeld in het aanjagen van conflicten en terrorisme in de wereld, van de door Al-Qaida gesteunde rebellen in de Kaukasus tot de bloedige staatsgreep in Oekraïne en de volledige chaos die ontstaan is door de ‘Arabische Lente’. Lees hieronder de volledige vertaling.
President Poetin, ik heb een simpele vraag voor u. Sinds 2014 zijn er door de Verenigde Staten en de EU sancties opgelegd aan Rusland. Deze week kondigde de NAVO aan verder naar het oosten te bewegen. Rusland heeft dit beantwoord door een versterking van haar defensie aan te kondigen. Is dit het begin van een nieuwe Koude Oorlog? Misschien in mindere mate dan de vorige, maar desondanks… Is het Rusland tegen het Westen?
Ik denk liever niet in termen van een nieuwe Koude Oorlog. Niemand wil dit, wij willen dit zeker niet. Er is geen reden voor. Ongeacht hoe de relatie er van buiten uit mag zien, het is niet logisch voor een confrontatie op wereldwijde schaal. Dus, wat is precies het probleem? Ik zal het je vertellen, en daarbij zal ik een beetje verder teruggaan in de geschiedenis. Na de val van de Sovjet-Unie dachten we allemaal dat de wereld een tijdperk tegemoet zouden gaan van vrede en vertrouwen in elkaar.
Kort daarna kwam Rusland in economische, sociale en interne politieke moeilijkheden. We kregen te maken met separatisme, radicalisme en de agressie van internationaal terrorisme. In onze Kaukasus regio waren strijders actief die het Al-Qaida netwerk vertegenwoordigden. Dit wordt nu als een feit erkend en er is niemand die dit gegeven nog bestrijdt. We hadden gehoopt dat het Westen ons zou helpen, maar wat we ontdekten was compleet het tegenovergestelde. Het Westen bleek de separatisten in Rusland te steunen! Ze zeiden tegen ons: “We erkennen de separatisten niet op een hoger niveau, maar meer op een technisch niveau”. Nou, bedankt daarvoor!
Maar wie gaf ze steun? De financiële en bestuurlijke steun die ze kregen? Denk je dat we dat niet weten? Heel goed zelfs… Toen we deze bedreiging hadden verslagen, door de hel waren gegaan en weer waren teruggekomen, kwamen we het volgende probleem tegemoet.
Over het raketschild en de NAVO
De Sovjet-Unie verdween, het Warschaupact hield op te bestaan. Waarom moest de NAVO dan voortdurend steeds dichter bij de grens van de Russische federatie komen? Het is niet alsof de vermeende dreiging pas recent verdwenen is… Van de een op andere dag hoorde ik dat Montenegro bij de NAVO zou komen. Wie bedreigt de veiligheid van Montenegro? De VS geeft er werkelijk helemaal niets om hoe wij deze ontwikkeling ervaren. In alles, niet alleen in het geval van Montenegro. Ik heb het dan ook over het zeer grote probleem van de eenzijdige opzegging van het Anti Ballistic Missile verdrag [1] door de Verenigde Staten.
Twee regio’s werden in overweging genomen tijdens dit pact, de Russische hoofdstad Moskou en het gebied van het Amerikaanse raketschild. Waar kwam dit verdrag uit voort? Uit de noodzaak om een strategische machtsbalans tussen de twee landen veilig te stellen. Maar nee, vanuit een eenzijdig initiatief trokken zij zich simpel terug van deze overeenkomst. Ze zeiden: “Dit is niet tegen jullie, en als jullie een eigen nucleair arsenaal willen opbouwen, dan gaan wij er ook van uit dat dit niet tegen ons is.”
Weet je waarom ze dit zeiden?
Het is heel simpel. Ze hebben geen seconde gedacht dat Rusland, dat rond het jaar 2000 nog ten onder leek te gaan aan interne verdeeldheid en dat uit elkaar getrokken leek te worden door terrorisme [2], in staat zou zijn haar militaire macht weer opnieuw op te bouwen. Ze gingen er niet alleen van uit dat wij niets nieuws meer zouden uitvinden, ze dachten zelfs dat de technologieën die we hadden overgehouden uit het tijdperk van de USSR overbodig zouden worden. Ze dachten dat ze gewoon door konden gaan met de ontwikkeling van hun eigen systemen, terwijl die van ons door het verstrijken van tijd simpelweg uit elkaar zouden vallen.
Wat was het excuus voor de aanhoudende ontwikkeling van nucleaire wapens? De ‘Iraanse nucleaire dreiging’. Waar is die dreiging vandaag de dag in hemelsnaam? Ik zie hem niet, maar het ‘project’ gaat maar door. De ene stap na de andere, totdat ze steun begonnen te verlenen aan de ‘Arabische Lente’. Ze waren er er lyrisch over. Hoeveel positieve beoordelingen hebben we wel niet gelezen over wat er gaande was in het Midden-Oosten? Maar waar heeft het toe geleid…? Chaos!
Begrijp me niet verkeerd, ik zit hier niet om jullie de schuld te geven. Ik probeer alleen te zeggen dat als jullie doorgaan met deze eenzijdige acties en jullie niet verder zoeken naar compromissen op een aantal gevoelige onderwerpen, dat een verschrikkelijke uitkomst dan onvermijdelijk is.
Over Oekraïne en de Krim
Aan de andere kant, als we nou gewoon proberen naar elkaar te luisteren en een balans proberen te vinden, dan kunnen we dit vermijden. Is dit een moeilijk proces? Ja natuurlijk! In staat zijn samen tot een overeenkomst te komen is de enige manier die kan leiden tot rationele keuzes. Ik denk dat als we dat niveau van samenwerking kunnen bereiken, dat niemand het dan nog in zijn hoofd haalt om te praten over een nieuwe Koude Oorlog.
Na de Arabische Lente kwamen ze steeds dichter bij onze grens. Waarom moesten jullie de staatsgreep in Kiev financieren? Natuurlijk, de interne politieke situatie was niet eenvoudig en mijn inschatting is dat de oppositie die toen actief was via een democratische wijze aan de macht had kunnen komen, dat wil zeggen als de bevolking dat zou willen. En dat is het, we zouden met ze samen kunnen werken op dezelfde manier waarop we met de vorige president samenwerkten. Maar nee, jullie moesten zover gaan dat het een zeer bloedig conflict werd, een burgeroorlog. Jullie moesten zo nodig de Russisch sprekende bevolking in het zuidoosten van Oekraine en in de Krim bang maken. Waarom deden jullie dit? We hadden hierna geen enkele andere optie meer dan om maatregelen te nemen, om bepaalde bevolkingsgroepen te beschermen. Jullie gingen ondertussen door met het aanjagen van de anti-Russische retoriek in Oekraine.
Weet je, naar mijn oordeel is dit allemaal begonnen om het bestaansrecht van de NAVO te rechtvaardigen. Jullie hadden een externe dreiging nodig, want wat was anders nog het doel geweest? Er is geen Warschaupact en er is geen Sovjet-Unie. Dus waar zijn jullie bang voor? Als dit de logica is waarmee we werken – elkaar bang maken – dan komt er inderdaad een nieuwe Koude Oorlog.
Maar onze logica is anders dan die van jullie. Wij streven naar samenwerking met jullie en naar het bereiken van een compromis.
Toelichting:
- Het Anti Ballistic Missile verdrag werd in 1972 ondertekend door de VS en de USSR om de nucleaire wapens aan banden te leggen. President George Bush trok zich daar in 2001 uit terug].
- Terrorisme dat direct of indirect gesteund werd door de Verenigde Staten en Saudi-Arabië.
