Nieuws uit Nederland
Bankenbelasting
Onlangs sprak Boele Staal zich al uit tegen een bankenbelasting en ondanks dat we graag de heer Staal op de hak nemen, had hij gewoon gelijk: een bankenbelasting werkt averechts en wordt door u betaald. Vanochtend verscheen in het FD het bericht onder de veelzeggende kop “Oppositie ruikt kans hogere bankentaks” dat er na de val van het kabinet een Kamermeerderheid lijkt te zijn ontstaan om de voorgenomen bankenbelasting te verhogen van €300 miljoen naar €1 miljard. Ik noem dat onverantwoord populisme.
Banken aanpakken? Ja, maar natuurlijk. Maar dat doe je via hogere kapitaaleisen, een moratorium op bonussen, het verlagen van dividenduitkeringen en zachte – of indien noodzakelijk – harde dwang om winsten toe te voegen aan reserves. En uiteindelijk (zodra dat kan) zullen de bankbalansen gezuiverd moeten worden. Politiek links marchandeert met de waarheid: men wil niet stoppen met het uitgeven van wat we niet hebben. Nieuwe belastingen invoeren terwijl de koopkracht toch al daalt is een recept voor economische roofbouw.
Piet Moerland, bestuursvoorzitter van Rabobank waarschuwt dat “de economie en het broodnodige economische herstel estige schade berokkenen“. Ik kan niet anders concluderen dan dat hij het gelijk volledig aan zijn zijde heeft.
- Oppositie ruikt kans hogere bankentaks (FD)
- Rabobank luidt noodklok over bankbelasting (RTL-Z)
- Rabobank wil geen bankenbelasting (NU.nl)
Europees populisten en het Europact: op losse schroeven?
Het zou m.i. mesjogge zijn als de Europese politiek niet het Europese begrotingspact ratificeert. Let wel, het begrotingspact voorziet erin dat op termijn overheden niet langer tekorten mogen hebben. Onder elk monetair stelsel van de toekomst is een 'verbod' op publieke schulduitgifte, hoe dit verbod ook verwoord wordt, een essentiële voorwaarde om een crisis te voorkomen. De overheid wordt er de pas mee afgesneden zodat zij geen inflatiebeleid kan voeren en het geeft de burger het recht terug om te bepalen hoeveel eruit gegeven kan en mag worden. Dat is een fundamentele hervorming die de democratische kwaliteit van de samenleving ten goede komt. Immers, de rekening kan niet langer worden doorgeschoven naar toekomstige generaties.
En dan valt plots het kabinet en beginnen populisten in Nederland, in navolging van politici in Duitsland en Frankrijk zich te roeren: zij willen niet van hun kredietverslaving af omdat zij dan niet langer kunnen uitgeven dan de belastingbetaler bereid is aan belastingen over te dragen.
Als ik deze ontwikkeling van dwarsliggende politici moet typeren dan is er maar één vergelijking mogelijk. Die van de junk die het afkicken heel erg slecht trekt. En dan lezen we in het FD het standpunt van het IMF:
IMF
De discussie over het Europese begrotingspact is onderdeel van een bredere discussie over de noodzaak tot bezuinigingen. Conform de bestaande begrotingsregels moeten alle eurolanden hun begrotingstekort onder de 3% van het bruto binnenlands product zien te krijgen. Maar het Inteationaal Monetair Fonds (IMF) heeft erop aangedrongen dat Europa niet te hard bezuinigt om de economische neergang niet nog forser te maken.
Het IMF wil dit monetaire en financiële systeem het liefst behouden en daarvan geeft de Keynesiaanse argumentatie blijk van. Dit soort adviezen verblinden iedereen van waar het echt om draait: dit stelsel moet fundamenteel op de schop. Het behoud van de huidige invulling van het monetaire en financiële stelsel – zoals permanente overheidsteokrten – is de enige manier om als IMF bestaansrecht te blijven behouden. En als het aan het IMF ligt, dan wordt zij het liefst de centrale bank van overheden door middel van de uitgifte en het management van Special Drawing Rights als inteationaal monetair anker. Dat is misschien een begrijpelijk standpunt, maar het is niets minder dan een stap in de verkeerde richting.
- Goedkeuring EU-pact blijft nog uit (FD)
In datzelfde kader, wijst Mario Draghi de andere kant op. Hij wijst Europese overheden er nogmaals op dat hen niets anders rest om orde op zaken te stellen. Hij zei (bron: NU.nl): “De geloofwaardigheid van de EU neemt af als landen zich hier niet aan houden”. Daar waar de Beank zwakke knieën en een kromme rug heeft – hij zet immers gewillig de geldpers aan om het probleem van de Amerikaanse politiek en banken op te lossen (lees: weg te inflateren), houdt Draghi zijn rug recht en weigert hij om de geldpers aan te zetten. Via NU.nl:
“De laatste jaren hebben in verschillende Europese landen de onevenwichtigheden zich opgestapeld: er was onvoldoende fiscale discipline en structurele hervormingen misten.” Maar volgens Draghi is het “duidelijk niet de verantwoordelijkheid van de ECB om deze onevenwichtigheden aan te pakken.”
Om meteen maar één van mijn meest contraire stellingen te verdedigen: de ECB is voor ons 'kleine' burgers de laatste defensielinie tegen de waanzin van politici die maar niet wil veranderen en niet willen hervormen.
De ECB roept de politiek tot de verantwoording en dwingt hervormingen af. Het stelt mij gerust omdat ik dat electoraal niet zo gebeuren. En aan populisten is er ook in Europa geen gebrek. De ECB heeft niet alleen politici maar ook banken bij de 'ballen'. Zij dicteert het herstel van de bankbalansen. En de bottom-line van een al vijf jaar lang durende schuldencrisis in Europa is dat de ECB de geldpers weigert aan te zetten om via inflatie de schuldenproblemen van overheden en banken op te lossen. Noodliquiditeiten (LTROs) maken al deze strikt noodzakelijke hervormingen en veranderingen slechts mogelijk..
- Draghi hamert op begrotingsdiscipline (NU.nl)
In ander nieuws:
- Pimco: “Decodeer uw duration” (IEXProfs.nl)
- Nederlandse rente weer op niveau van vóór val kabinet (RTL-Z)
Een klassiek schoolvoorbeeld van Keynesiaans kamikaze-beleid:
- “Alle ballen op groei om een bankendebacle te voorkomen” (Hans de Geus; RTL-Z)
Collega van Hans de Geus, Mathijs Bouman, is een heel stuk nuchterder in zijn column. Hij begint toch aardig het concept 'voortschrijdend inzicht' te begrijpen..
- Economie trekt bezuinigen wel, de politiek niet (Mathijs Bouman; FD)
Nieuws uit buitenlandse media
Goud
“Gold is stepping up to the plate as “good” collateral in a world of bad collateral”.
De bovenstaande quote is van Lew Spellman. Hij schreef een geweldige uiteenzetting over het veranderende karakter van goud in de financiële wereld. Een hardnekkig probleem is dat financiële partijen die extee financiering willen aantrekken veilige onderpanden moeten aandragen om de geldverschaffer af te dekken voor het tegenpartij risico.
Vanaf het loslaten van de goudstandaard, is goud als monetaire reserve stap voor stap verwijderd en vervangen door staatsobligaties (en daarmee samenhangend andere veilig gewaande schuldpapieren zoals bijvoorbeeld hypotheekportefeuilles). Die schuldpapieren fungeren in de financiële wereld niet alleen als een renederende belegging, maar ook als onderpand voor extee financiering of gewoon leningen. Dat doen deze papieren feitelijk op dezelfde manier zoals een huis een hypotheek dekt. In het geval dat er sprake is van achterstallige betalingen, dan kan de crediteur ervoor kiezen om het onderpand op te eisen om zodoende het uitgeleende geld terug te krijgen.
Sinds het uitbreken van de kredietcrisis in de zomer van 2007 toen de Amerikaanse huizenmarkt ging schuiven, zijn er steeds meer financiële waardepapieren in waarde gedaald en daarmee ongeschikt geworden als onderpand. Nu ook staatsobligaties wereldwijd onder druk staan (excessieve schuldposities vormen vrijwel overal een probleem), is er een gebrek ontstaan aan veilige onderpanden. Goud is weliswaar nog niet terug gepromoveerd uit de 'eerste divisie' van het wereldwijde financiële stelsel, maar na de reeks successen lijkt die promotie naar de 'eredivisie' een kwestie van tijd.
Spellman sluit zijn betoog treffend af. Elke vorm van papier ontleend zijn waarde aan goud. Hij verwoordt het als volgt:
The world has gravitated from one gold-backed paper currency to another before, and it likely is happening again. It would depend on whether investors in liquid, default-free, inflation-free paper prefer gold-backed Chinese Yuan to Swiss warehouse receipts or deposits from large inteational banks with large gold positions that operate with lots of leverage. This is a market choice that will determine the gold linked paper store of value, but the point is that all the paper contenders derive value from the gold backing, and thereby expands the demand for the shiny metal. This is the new calculus of gold.
Lees de geweldige analyse:
- Warren Buffet and the New Calculus of Gold (The Spellman Report)
Atlas Shrugs, Orwell Yawns
Gisteren zag ik het bij FT Alphaville voorbij komen: de kleine Amerikaanse kredietbeoordelaar Egan Jones wordt door de SEC aangeklaagd voor “material misstatements” in 2008 bij hun aanvraag voor het beoordelen van 'asset backed securities' en staatsobligaties.
Egan Jones heeft twee weken geleden de Amerikaanse overheidsschuld verder afgewaardeerd van AA+ naar AA en dat wordt de kredietbeoordelaar niet in dank afgenomen. Via Golden Truth een scherp commentaar op de absurde handelswijze van de SEC.
- Atlas Shrugs, Orwell Yawns (Golden Truth)
Voorpagina kranten
Kuddo's voor Zero Hedge, een voorpagina van de Indiase krant The Indian Express:
- A Front Page You Won't See In The US (Zero Hedge)
Amerikaanse hypotheekleed
De Amerikaanse huizenmarkt is feitelijk het groundzero van de financiële crisis. Als een immer voortdurende veenbrand die zich onder de directe oppervlakte van Amerikaanse gebouwen verspreid, verslechtert de zichtbare kwaliteit van de financiering die op de balansen van Amerikaanse banken uitstaat. En terwijl de veenbrand zich steeds verder verspreid, wordt er bezuinigd op de brandweer en krijgen de balansen van banken een laag boekhoudkundige make-up om te verhullen dat deze twee elementen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
In een waarlijk fantastisch artikel vat Abigail Caplovitz Field het ontstaan van de Amerikaanse huizenmarktzeepbel samen: een huizenmarktzeepbel ontstaat vanwege één reden, en één reden alleen: kredietverschaffers blazen valse lucht in de markt doordat zij meer geld uitlenen dan de reële waarde van een huis. Mensen met geld die een huis kopen, veroorzaken geen huizenmarktzeepbel ook al wordt dat gesteld. Banken verstrekten leningen aan mensen die dat niet konden betalen.
Caplovits Field legt in haar korte artikel (twee pagina's) de vinger op de zere plek. Zij legt haarfijn uit dat Amerikaanse bankiers met voorbedachte rade twijfelachtige smeermiddeltjes hebben ingezet bij het creëren van een grotere hypotheekportefeuille die de Amerikaanse huizenmarktzeepbel steeds verder deed groeien. Niet alleen verslechterde de administratieve controle waardoor zogenaamde “liar-loans” werden verstrekt (leningen aan mensen die een hypotheek niet konden betalen), ook werden makelaars onder zachte bedreiging gedwongen om huizen tegen een veel hogere waardering te taxeren. Caplovitz Field somt het op:
This pressure comes in many forms and includes the following:
- the withholding of business if we refuse to inflate values,
- the withholding of business if we refuse to guarantee a predetermined value,
- the withholding of business if we refuse to ignore deficiencies in the property,
- refusing to pay for an appraisal that does not give them what they want,
- black listing honest appraisers in order to use “rubber stamp” appraisers, etc.
En zo zie je maar weer dat als bankiers de prikkels worden ontnomen om alleen kredieten te verstrekken aan mensen en bedrijven die dat kunnen terugbetalen, er excessen ontstaan die tot een crisis leiden. En dat de proporties van de Amerikaanse huizenmarktcrisis een epische omvang hebben aangenomen is inmiddels bekend.
Een oplossing..
De simpelste manier om al deze problemen op een huizenmarkt voor te zijn schuilt in één klein maatregeltje.
Vergeet alle bureaucratie en maak het simpel: als een hypotheekgever (de schuldenaar die een huis koopt) het recht heeft om te allen tijde bij de bank de sleutel van het huis in te leveren en weg te lopen van de lening, dan heeft de bank dus ook te allen tijde de prikkel om nooit meer krediet uit te lenen dan de waarde van het onderpand. Op die manier kan nooit het risico op een zeepbel ontstaan en wordt het eigen huizen bezit pas echt gestimuleerd. De aanschaf niet zonder eigen geld plaatsvinden. Met één maatregel kun je m.i. een huizenmarktzeepbel voorkomen en overbodige bureaucratie overbodig maken.
Nog één passage van Caplovitz Fiel omdat het zo treffend samenvat wat de oorzaak is van alle Amerikaanse hypotheekproblemen:
So there you have it: America underwent a massive wealth destroying housing bubble not because crazed consumers got out of hand, as they have in every other bubble in history. No. We got a housing bubble because the lenders’ historical incentives to regulate consumer demand, ensuring accurate property valuations and real ability to repay, evaporated.
Het oerwoud aan bureaucratie is door politiek en banken aangegrepen om op de korte termijn de winsten te kunnen afromen met de wetenschap dat de verliezen doorgeschoven werden naar de toekomst. De verliezen van nu, zijn de genomen bonussen in het verleden; en zie die nog maar eens terug te krijgen (..dat gaat niet zonder de onpartijdigheid van het recht te torpederen). Een absolute aanrader:
- Setting the Record Straight: The Housing Bubble Lie (FDL)
Romney wint? Niet zo snel, want Ron Paul wint Iowa
De zelfcensuur in Amerikaanse media begint wel erg hilarisch te worden. Alsof er een script ligt waar men zich vrijwillig aan houdt: de verkiezingsstrijd moet nu eenmaal tussen Obama en Romney gaan. Of geeft de praktijk aanleiding om rekening te blijven houden met een andere kandidaat? Rachel Maddows bericht (23/4/12)..
MF Global drama
De bewindvoerder van MF Global heeft van de rechter toestemming gekregen om geld van klanten dat 'mysterieus' verdween terug te storten. Van de naar schatting $1,6 miljard illegaal overgeboekte gelden die terecht zijn gekomen bij JPMorgan, wordt $600 miljoen teruggestort.
De lezing volgens de persbureaus:
- MF Global judge OKs payout; Freeh says no bonuses (Reuters)
- $1.6 billion in missing MF Global funds traced (CNN Money)
De reflectie van Jesse (Café Américain) is daarentegen een stuk nuchterder..
- MF Global: The Untold Story of the Biggest Collapse Since Lehman – Reckless Disregard (Jesse's Café Américain)
- MF Global Customer Money Unvaporized: 'Substantial Portion Went to JP Morgan' (Jesse's Café Américain)
In ander nieuws:
- The US Has Finally Done It: Mexican Immigrants Become Emigrants (Zero Hedge)
- The Hidden Role of Gold at the IMF (Jim Rickards; US News)
Tot slot.
Satire!!
