Mervyn King spreekt in de speech (klik voor PDF) van 'flexible inflation targeting', wat niet veel meer of minder betekent dan dat de centrale bank op korte termijn mag afwijken van het streven van maximaal 2% inflatie. In tijden van crisis mag de inflatie volgens de gouveeur van de BoE wat meer oplopen, mits de inflatie over de langere termijn weer terugkeert naar het gewenste maximum van 2%. Door de centrale bank meer speelruimte te geven zou deze meer kunnen bijdragen aan meer financiële stabiliteit, zo redeneert King. Hieronder een passage uit de speech (ik heb een aantal zinsdelen dikgedrukt gemaakt):
''But the current crisis has demonstrated vividly that price stability is not sufficient for economic stability more generally. Low and stable inflation did not prevent a banking crisis. Did the single-minded pursuit of consumer price stability allow a disaster to unfold? Would it have been better to accept sustained periods of below or above target inflation in order to prevent the build up of imbalances in the financial system? Is there, in other words, sometimes a trade-off between price stability and financial stability?''
Deze vraagstelling van King is een verwijzing naar de manier waarop de Bank of England handelde tijdens de Grote Depressie, toen ze haar mandaat van prijsstabiliteit ook meer naar de achtergrond schoof. De Bank of England heeft in de afgelopen vijftig jaar vaker te maken gehad met periodes van zeer hoge inflatie, waardoor in 1992 werd besloten om een mandaat van prijsstabiliteit te formuleren en dat te handhaven. Dat was kort nadat het Britse pond uit het Europees Wisselkoersmechanisme werd gezet (16 september 1992). Door een mandaat van prijsstabiliteit te formuleren zou het vertrouwen in de Britse pond aansterken. Maar de impact van de huidige financiële crisis is zo groot dat Mervyn King nu op dat beleid terugkomt.
Hij verwijst in zijn speech naar drie verschillende omstandigheden waarin afgeweken kan worden van het mandaat van prijsstabiliteit. Zo kan het volgens King verstandig zijn om tijdig in te grijpen als er kredietbubbels ontstaan op basis van een te optimistisch beeld van bedrijven en huishoudens over de toekomstige economische groei en inkomensontwikkeling. Door op tijd de rente te verhogen kan de omvang van de correctie, en daarmee de economische instabiliteit, volgens King beperkt worden. Ook kan een te lage rente beleggers en vermogensbeheerders ertoe aanzetten om meer risicovolle beleggingen toe doen, in een poging om een hoger rendement te behalen.
Volgens Mervyn King heeft de Bank of England voorafgaand aan de crisis te weinig gedaan om de kredietexpansie door banken af te remmen, maar aan de andere kant weet de gouveeur van de centrale bank ook niet hoe de Britse economie zich ontwikkeld had als er van 1997 tot 2007 een ander beleid was gevoerd met een veel hogere rente. Om in de toekomst beter te kunnen anticiperen op economische schokken is volgens de gouveeur een ruimer mandaat nodig, dat in de speech als volgt wordt toegelicht:
''Although we think the new tools given to the Bank would have helped to alleviate the last crisis, it would be optimistic to rely solely on such tools to prevent all future crises. It would be sensible to recognise that there may be circumstances in which it is justified to aim off the inflation target for a while in order to moderate the risk of financial crises.Monetary policy cannot just ‘mop up’ after a crisis. Risks must be dealt with beforehand. I do not see this as inconsistent with inflation targeting because it is the stability of inflation over long periods, not year to year changes, which is crucial to economic success. The key principles underlying flexible inflation targeting are credibility, predictability and transparency of decision-taking, and they will remain the coerstone of successful monetary policy in the future.''
Hoewel in de speech wordt gesuggereerd dat de Bank of England in de toekomst meer wil doen om het opbouwen van kredietbubbels af te remmen lijkt het meer waarschijnlijk dat de centrale bank richting een versoepeling van haar monetaire beleid zal gaan. De rente in het Verenigd Koninkrijk is al extreem laag en door de hoge schuldenlast van de overheid, bedrijven en huishoudens lijkt het vrijwel uitgesloten dat de Bank of England spoedig weer de rente gaat verhogen om de inflatie omlaag te brengen.
Het ligt meer in de lijn der verwachting dat de centrale bank juist meer gaat doen om de economie te 'ondersteunen', getuige het opkopen van steeds meer staatsobligaties. In augustus kondigde de BoE aan dat het nog eens £50 miljard aan staatsobligaties zou opkopen, waarmee de totale aankopen aangroeien tot £425 miljard. Doordat de centrale bank de overheid helpt met de financiering van haar tekorten kan de economie kunstmatig gestimuleerd worden.
Mervyn King, de gouveeur van de Bank of England, wil meer ruimte om af te wijken van prijsstabiliteit
