Het voorstel, getiteld “Save our Swiss Gold”, moet de Swiss National Bank verbieden goud te verkopen of uit te lenen. Daaaast is er een bepaling in het referendum opgenomen die stelt dat de centrale bank haar goudvoorraad moet uitbreiden tot 20% van de totale reserves. “De goudvoorraad is geen speculatief instrument voor de Zwitserse centrale bank of politici, ze behoort toe aan het volk”, aldus SVP-politicus Luzi Stamm. De Zwitserse Volkspartij maakte twee jaar geleden al aanstalten voor een referendum over de goudreserve en heeft inmiddels de vereiste 100.000 handtekeningen binnen om een referendum uit te laten schrijven.
Eind 2012 had de Swiss National Bank naar eigen zeggen 1.040 ton goud in de kluis liggen, gewaardeerd tegen 50,8 miljard Zwitserse Franc. Omgerekend heeft de centrale bank 10% van haar reserves in goud, want de totale reserve had eind 2012 een omvang van net geen 500 miljard Franc.
De Zwitserse centrale bank heeft heel veel buitenlandse valutareserves opgebouwd, sinds het besluit om de waarde van de munt te onderdrukken tot minimaal 1,20 Franc tegenover de euro. In 2011 stelde de Zwitserse centrale bank een plafond in voor de waarde van de Franc. Daarmee moest voorkomen worden dat de munt verder zou stijgen ten opzichte van de euro en dat daarmee de Zwitserse producten in de rest van de wereld uit de markt geprijsd werden. Dat plafond wordt tot op de dag van vandaag nog steeds gehanteerd, door Francs bij te drukken en deze op de valutamarkt om te wisselen voor euro's en andere valuta. Daardoor zijn de valutareserves van de centrale bank sterk toegenomen (zie onderstaande grafiek).
Balanstotaal Swiss National Bank is sinds de crisis sterk gegroeid
Goud in eigen land
De Zwitserse centrale bank verkocht in 2007 en 2008 in totaal 250 ton van haar goudreserve, een besluit dat de bank op kritiek kwam te staan. De centrale bank heeft daaa kenbaar gemaakt niet meer goud te zullen verkopen, maar een verbod op het verkopen van goud via een referendum ziet de centrale bank ook niet zitten. Het zou haar vrijheid beperken in de vormgeving van het monetaire beleid.
In het initiatief van de Zwitserse Volkspartij is ook de bepaling opgenomen dat de Zwitserse centrale bank haar volledige goudreserve in eigen land moet bewaren. Of daar nu al sprake van is of niet, dat houdt de SNB nog steeds geheim. Sinds 2005 ligt de meerderheid al wel in eigen land opgeslagen.
In 2003 maakte de toenmalige minister van Financiën Kaspar Villiger een opmerkelijk statement, zo merkt Reuters op. Hij zei toen dat hij “het ook niet wist, het ook niet hoefde te weten en ook niet wilde weten”. In het verleden heeft de Zwitserse centrale bank goud zowel in eigen land als in het buitenland opgeslagen, waarbij een crisissituatie steeds de belangrijkste aanleiding was om goud elders op te slaan.
