Tijdens de verkiezingscampagne konden politici van links tot rechts weer allemaal mooie dingen beloven om de gunst van de kiezer te winnen, omdat de economie weer ‘groeit’. Dat klinkt natuurlijk heel mooi, maar mogen we ons eigenlijk wel rijk rekenen? Is de economische groei van de afgelopen jaren het resultaat van een hogere productiviteit? Of zijn we door de lage rente meer gaan lenen, waardoor we ons rijker voelen?
Dat zijn zomaar een paar dingen waar we goed over na moeten denken, zeker nu de extreem lage rente de illusie geeft dat alles gratis is. Een hypotheek binnen een week, een zakelijke lening binnen een paar dagen op je bankrekening, een auto op krediet tegen bijna nul procent rente… betalen doen we later wel.
Door een overvloed aan goedkoop geld is bijna alles te regelen. Maar voegt deze schuld gedreven en consumptie gedreven economische groei wel genoeg waarde toe om de economische groei ook op lange termijn in stand te houden? Precies daarover schreef de Bank for International Settlements (BIS) onlangs een zeer interessant artikel.
Schuld gedreven economische groei
De BIS onderzocht de economische groei sinds het uitbreken van de financiële crisis en concludeerde dat de opwaartse trend van de afgelopen jaren wereldwijd in zeer grote mate gedreven werd door een stijgende consumptie van huishoudens. Investeringen en de export leverden slechts een marginale bijdrage aan het ‘herstel’ van de afgelopen jaren.
Consumptie gedreven economische groei (Bron: BIS)
Maar waarom is dat een probleem? Voor de volledige uitleg raad ik u aan het rapport van de BIS te lezen, maar waar het in feite op neerkomt is dat een economische groei die leunt op consumptie geen duurzame groei is.
Men leent geld voor consumptieve doeleinden en doet dat in sommige gevallen tegen de waardestijging van het onderpand (eigen huis). Op korte termijn levert dat meer consumptie en dus meer economische activiteit op, maar door het uitblijven van investeringen neemt de productiviteit die nodig is om de nieuwe schulden af te betalen niet toe. De schuld komt als een boemerang terug!
Nieuwe recessie
Het resultaat is dat de economie al vrij snel weer in een nieuwe recessie terechtkomt, omdat het geld op een gegeven moment is uitgegeven en consumenten weer moeten bezuinigen om leningen terug te betalen. Deze cyclus blijkt versterkt te worden in landen waar men veel kan lenen om een huis te kopen. Precies, daarin lopen wij Nederlanders voorop…
De op consumptie gedreven economische groei van de laatste jaren stelt beleidsmakers voor nieuwe uitdagingen. Ze zouden zich juist nu moeten richten op een beleid dat de groei van onproductieve schulden beperkt en dat investeringen juist stimuleert. Alleen op die manier kan er duurzame groei gerealiseerd worden, zo concludeert de BIS.
Frank Knopers
Reageren? Stuur een mail naar [email protected]
Deze column van Frank Knopers verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
