Eerder deze week kopten de kranten met het nieuws dat de economie in ons land weer op volle toeren draait. In het tweede kwartaal van dit jaar werd een groei van 1,5% gemeten, een groei die de afgelopen zeventien jaar nog maar twee keer eerder werd waargenomen. Ten opzichte van een jaar geleden groeide de economie met 3,3%, wat na correctie voor het aantal werkdagen zelfs 3,8% bleek te zijn.
Volgens het CBS wordt de economische groei breed gedragen, aangezien zowel de consumptie, de investeringen als de export toenamen. Dat klinkt als goed nieuws, maar is natuurlijk niet het volledige verhaal…
Wat is economische groei?
Stel je voor dat mensen in uw omgeving opeens weer huizen gaan kopen of een nieuwe auto voor de deur zetten… dan krijg je de indruk dat hun persoonlijke economische situatie verbeterd is. Maar als vervolgens blijkt dat het huis gekocht is met een maximale hypotheek bij de bank en dat die auto pas over een paar jaar afgelost hoeft te worden, dan kijk je opeens heel anders naar hun economische situatie.
Dit voorbeeld klinkt misschien heel logisch, maar als het gaat over de groei van de Nederlandse economie als geheel verliezen we dit totaalplaatje al snel uit het oog. Dan gebruiken we economische modellen waarin de factor schuld niet in de vergelijking wordt meegenomen.
Dat is opmerkelijk, aangezien het vermogen dat wij als Nederlanders hebben voor een aanzienlijk deel bepaald wordt door de waarde van de eigen woning. Het zijn de schommelingen van de huizenprijzen die ervoor zorgen dat we in crisistijd massaal de hand op de knip houden en dat we ons in tijden van stijgende huizenprijzen te snel rijk rekenen. Met tienduizenden euro’s overwaarde op je huis geef je nou eenmaal makkelijker geld uit aan een vakantie of een nieuwe badkamer dan wanneer je huis onder water staat of de waarde gelijk is aan de hoogte van de hypotheek.
Schuld gedreven economische groei
Ik durf de bewering aan dat een groot deel van de groei van de Nederlandse economie, waar de media deze week euforisch over bericht hebben, te herleiden valt naar de stijgende huizenprijzen en het positieve sentiment dat daaruit voortkomt.
Natuurlijk is het prettig dat het economisch weer beter gaat, de werkloosheid daalt en minder mensen naar de voedselbank gaan. Maar laten we deze gunstige omstandigheden ook gebruiken om lastige hervormingen door te voeren, zoals het versneld afbouwen van onze extreem hoge hypotheekschuld. En laten we deze kans ook aangrijpen om vaart te maken met het hervormen van ons pensioenstelsel, dat door de jongere generatie werknemers vaak als een ‘zwart gat’ wordt gezien waar alleen maar geld in verdwijnt.
Het gezegde gaat dat je het dak moet repareren als de zon schijnt. Het is dan ook diep bedroevend om te zien dat de vier formerende partijen in politiek Den Haag zich in deze lastige tijden meer bezighouden met de vraag of het Wilhelmus wel of niet gezongen moet worden in de klas…
Frank Knopers
Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
4 gedachten over “Column: Euforie over Nederlandse economie”
Er stond laatst nog in het Financieel dagblad dat de huizenmarkt een grote aanjager is voor onze economie.. Ook dat hoge huizenprijzen meehelpen aan het vertrouwen in de economie.. De bubbel in Amsterdam en Utrecht houden het landelijk gemiddelde omhoog. De media helpt mee met berichten dat de huizen weer duurder gaan worden en de rente gaat weer stijgen zodat jongeren het gevoel krijgen nu in te moeten stappen. Zoals Rose al eerder zei; er zijn altijd jongeren die op een gegeven moment op eigen benen willen staan en alsnog voor de bijl gaan.
Ik maak het nu van dichtbij mee , Kennis van 67 komt te overlijden en laat een volledig afbetaald huis na voor twee kinderen. Hij heeft het in 1980 gekocht voor 160.000 gulden. Nagenoeg geen onderhoud gepleegd dus het is aardig gedateerd. Het staat nu te koop voor 375.000 Euro en zijn in twee weken al 12 kijkers geweest.
Dus… van 160.000 gulden naar 800.000 gulden.
Zo’n huis kan jaren familiebezit blijven en de bank heeft het nakijken maar nee , nieuwe eigenaar betekent weer een nieuwe hypotheek… de kinderen gaan met dat extraatje ook weer verhuizen dus weer nieuwe hypo’s en de bank die lacht zich kapot.. Als je is bekijkt wat een huis opbrengt door de jaaaaaren heen voor een bank aan rente… pfffffff…
Het begint een beetje op een ponzi te lijken nietwaar? Wie profiteert zijn diegene die hun huis verkopen en vaak is dat aan iemand die zich diep in de schulden moet steken voor een hypotheek. Op een gegeven moment zijn er niet genoeg starters meer die zoveel kunnen of willen lenen en dan klapt het weer in elkaar. Helemaal als de rente weer gaat stijgen.
De woon materie is een vooruitlopend voorbeeld van een gigantische inflatie. De tulpen manie was ook een grote aanjager van de economie. Als een stel lemmingen rennen de politiek, banken en het bezittend volk naar de financiële afgrond toe. De valuta carrousel draait straks door de middelpunt vliedende kracht als een dolle, alle deelnemers met hun kont de straat op. Alleen degenen met goud en zilver in hun bezit, zitten niet op de blaren!
Via de huizenmarkt is een paar honderd miljard aan nieuw geld in de economie gepompt. Geen wonder dat er zoveel economische groei geweest is. Maar op een gegeven moment is de rek eruit en kun je niet anders concluderen dat het geldsysteem muurvast zit. De rente moet lager (negatief) om dit systeem nog wat extra tijd te geven, maar dan zal heel veel spaargeld in beweging komen en richting hard assets vluchten.
Met dat vooruitzicht is goud op dit moment naar mijn mening nog steeds zeer ondergewaardeerd!