Ik zou wat kunnen schrijven over de grootste stijging van de huizenprijzen in jaren of over de impact van de Franse verkiezingen, maar in deze column wil ik graag uw aandacht vestigen op een ander onderwerp waar nog niet zoveel over geschreven is. En dan heb ik het over het Amerikaanse pensioenstelsel, dat in potentie een tikkende tijdbom is.
Een bekend probleem van de pensioenfondsen in de Verenigde Staten is dat ze te maken hebben met zogeheten ‘unfunded liabilities’. Dat zijn toekomstige verplichtingen die de pensioenfondsen hebben aan hun deelnemers, maar waar ze geen geld voor opzij hebben gezet.
‘Unfunded liabilities’
In 2007 hadden de pensioenfondsen voor ambtenaren van verschillende Amerikaanse steden en staten gezamenlijk een tekort van $292 miljard, maar door de financiële crisis is dat tekort inmiddels opgelopen tot $1,9 biljoen.
Het bedrag aan zogeheten ‘unfunded liabilities’ is nu zo groot dat kredietbeoordelaars overwegen de kredietwaardigheid van bepaalde Amerikaanse steden en staten te verlagen, omdat de vrees bestaat dat zij in de toekomst moeten bijspringen om de pensioenpotten bij te vullen.
Amerikaanse staten en steden die nu al moeite hebben om de begroting rond te krijgen zullen daardoor nog verder in de problemen komen, waardoor faillissementen niet uitgesloten zijn. Obligaties die door Amerikaanse staten worden uitgegeven – de zogeheten ‘municipal bonds’ – zijn dan opeens een zeer risicovolle belegging!
Lager rendement
Door de extreem lage rente komen pensioenfondsen voor een lastig dilemma te staan. Om toch het gewenste rendement te halen kunnen ze de pensioeninleg verhogen of een groter deel van de beleggingsportefeuille in meer risicovolle beleggingen stoppen.
Konden de pensioenfondsen voor ambtenaren in de Verenigde Staten in 1952 nog voldoende rendement halen met uitsluitend obligaties in hun portefeuille, door de extreem lage rente is het aandeel in obligaties vandaag de dag minder dan 30%. De rest beleggen de pensioenfondsen in aandelen, vastgoed en in meer risicovolle private equity fondsen, in een poging het vereiste rendement toch te halen.
In Nederland kunnen pensioenfondsen hun toekomstige verplichtingen berekenen aan de hand van de rekenrente, maar dat werkt in de Verenigde Staten net even anders. Pensioenfondsen van bedrijven moeten strenge regels volgen en zijn daarom verplicht de inleg te verhogen als de rendementen achterblijven. Maar dat geldt niet voor de pensioenfondsen van ambtenaren, want die mogen uitgaan van veel hogere historische rendementen.
Tekort van $6 biljoen
Zouden de pensioenfondsen voor ambtenaren hun rendement op dezelfde manier berekenen als de pensioenfondsen van bedrijven, dan zou het gat van ‘unfunded liabilities’ in één klap verdrievoudigen tot meer dan $6 biljoen. Nogmaals, dat zijn uitkeringen waar Amerikaanse werknemers wel op rekenen, maar die er helemaal niet zijn.
Het is de vraag wie deze rekening uiteindelijk gepresenteerd krijgt. Kunnen plaatselijke overheden die extra lasten wel op zich nemen? Of zal de Federal Reserve dan moeten ingrijpen om een nieuwe crisis te voorkomen?
Frank Knopers
Bron: Bloomberg, Pension Crisis Too Big for Markets to Ignore
Deze column van Frank Knopers verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].