Jarenlang werd Ierland in een adem genoemd met erkende brekebenen als Griekenland en Portugal. Het land ging diep gebukt onder een huizen- en bankencrisis en stond onder curatele van Europa en het IMF. Het gold als een waarschijnlijke kandidaat om om te vallen. Maar het kan verkeren! Waar steeds meer landen van de eurozone dreigen ten prooi te vallen aan een langdurige economische stagnatie, zijn de Ieren anno 2014 de gunstige uitzondering. In het tweede kwartaal van dit jaar groeide Ierland met een verbazingwekkende 7,7% op jaarbasis.
Van achterblijver naar koploper
Daarmee zijn de Ieren niet langer zielige achterblijvers, maar trotse koplopers. Dat werpt uiteraard de vraag op hoe ze dit kunststukje geflikt hebben. Een fikse dosis geluk mag uiteraard niet ontbreken. De twee belangrijkste handelspartners, de VS en Groot Brittannië, doen het beiden economisch ook redelijk tot goed. Maar geluk was niet de enige factor. Ierland heeft jarenlang een wel heel bitter medicijn moeten slikken. De uit de krachten gegroeide publieke sector werd hardhandig gesaneerd. Ontslagen en loonsverlagingen waren aan de orde van de dag. Maar ook de sanering van de private sector ging van dik hout zaagt men planken. Vier jaren op rij gingen de lonen met gemiddeld 2% omlaag. Maar het resultaat mocht er zijn. Ierland herwon zijn concurrentievermogen. Maar de grootste prestatie leverden de Ieren bij het bestrijden van de bankencrisis, die door zijn omvang het land daadwerkelijk aan de bedelstaf dreigde te brengen. Er kwam een zogeheten bad bank, de National Asset Management Agency, waarin banken verplicht hun toxische assets moesten storten en daarvoor in de plaats staatsobligaties op de balans moesten plaatsen. Die waren tenminste min of meer veilig.
De kater van het grenzeloos optimisme van jaren zal nog lang te voelen zijn. In de goede oude tijden groeide de persoonlijke consumptie met maar liefst 6% per jaar. Die tijden zijn voorgoed voorbij. De torenhoge werkloosheid en de loonsverlagingen hebben de Ierse consument kopschuw gemaakt. In de nabije toekomst zal Ierland zijn groei vooral moeten halen uit de export en de instroom van buitenlandse investeringen. Die investeringsstromen beginnen al weer opgang te komen dankzij het herstelde concurrerend vermogen.
Veel Europese landen kijken naar Europa voor de oplossing van hun ondermaats presterende economie. Vooral van de ECB wordt veel verwacht. De voorlopig belangrijkste les van Ierland luidt echter, dat een klein land met veel buitenland eerst intern orde op zaken moet stellen. Pas dan zijn de voorwaarden aanwezig om van externe mogelijkheden ten volle profijt te trekken. En dan kan de groei ook nog eens opvallend sterk zijn.
Hoge schulden
De Keltische tijger begint weer te grommen en te brullen, maar dat wil weer niet zeggen dat alle problemen voorbij zijn. Het land gaat nog steeds gebukt onder een staatsschuld van meer dan 120% van het bruto binnenlands product (bbp). Het ziet er niet naar uit, dat daar spoedig verandering in kan komen. De schuld in de private sector is zo mogelijk nog hoger, de banken worstelen nog steeds met teveel oninbare schulden, terwijl de huizenmarkt allesbehalve in evenwicht is. In Dublin hebben de prijzen voor onroerend goed weer de neiging door het dak te gaan, terwijl in de rest van het land de leegstand nog steeds domineert!
Cor Wijtvliet
BELANGRIJK:
- Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
- Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
- U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
- Ontvangt u het Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!