Tussen ultimo 2008 en september 2011 steeg de goudprijs met maar liefst 70% naar een waarde van $ 1933 per troy ounce. De oorzaak van de stijging waren de ongelimiteerde monetaire stimuleringsmaatregelen van Ben Bernanke, de president van de Fed. In genoemde jaren kocht de centrale bank voor meer dan $2 biljoen aan Amerikaans schuldpapier. Dat deed bij menigeen de vrees groeien, dat de gigantische toename van liquiditeiten wel in hyperinflatie moest eindigen.
Afbouwen
Die angst is geleidelijk weggeëbd en de prijs van het goud heeft daarop gereageerd door geleidelijk weer te gaan dalen. In april van dit jaar versnelde de daling van de prijs. De oorzaak is genoegzaam bekend. In die maand speculeerde de bankpresident openlijk over een mogelijke geleidelijke afbouw van de stimuleringsprogramma’s. De beleggers reageerden heftig en de prijs daalde tot onder $ 1.300 per troy ounce. Daar zijn enkele spectaculaire voorbeelden van. Zo verkocht de bekende hedge fundmanager John Paulson meer dan de helft van zijn 21,8 miljoen aandelen in de SPDR Gold Trust, de grootste goud-etf ter wereld. Sindsdien bezit hij echter nog steeds 10,23 miljoen aandelen in deze etf.
Bodem
Langzamerhand lijkt in de markt de opvatting post te vatten, dat we de grootste prijsdalingen wel achter de rug hebben. De kwestie is dus of de prijs op de bodem van het dal blijft voorthobbelen of dat er reden is voor enig optimisme. Voor Goldman Sachs is het duidelijk. De trend zal eerder nog verder omlaag zijn dan omhoog. De bankiers voorzien voor 2014 nog een nieuw dieptepunt van $ 1.100 per troy ounce.
Anderen zijn optimistischer en wijzen daarbij op nieuwe opzienbarende aankopen van grote beleggers. Zo heeft Soros Fund Management LLC onlangs 1,1 miljoen aandelen gekocht in Market Verctors Gold Mines ETF. Soros deed dit nadat de koers van deze ETF nagenoeg gehalveerd was. Het mijnbouwbedrijf had grondig geherstructureerd, afschrijvingen genomen ter waarde van $ 26 miljard en heel veel werknemers de laan uit gestuurd. Market Vectors staat symbool voor een sector, die tot voor kort teveel investeerde en niet de tering naar de nering zette. Dat proces is echter nu in volle gang en dat betekent een lagere productie tegen lagere kosten.
Al die aanpassingen aan de nieuwe markt zorgen er wel voor, dat het aanbod van goud terugloopt. Het krimpend aanbod valt samen met een groeiende honger van China naar goud. Chinezen hebben een voorliefde voor goud en hebben dit jaar maximaal profijt getrokken uit de dalende prijzen. Naar schatting hebben ze alleen al dit jaar voor $ 70 miljard aan goud gekocht. Marktinsiders schatten de Chinese honger op 1.600 ton op jaarbasis. Dat is meer dan 55% van de jaarlijkse productie.
China
Die honger wordt nog heel wat jaren op peil gehouden door het beleid van de Chinese overheid. Die is erop gebrand om van de yuan een echte concurrent van de Amerikaanse dollar te maken als internationale reservemunt. Het past binnen het Chinese beleid om het aandeel van goud in de nationale reserves uit te bouwen van 1% naar 15%. Dat betekent dat de overheid 16.800 ton moet gaan aankopen. Dat gaat de nodige jaren duren en zal tegelijkertijd de rol en de waarde van de dollar ondermijnen.
Los van deze lange termijntrend, die gunstig is voor goud, spelen er nog korte termijn factoren. De beoogde opvolgster van Ben Bernanke, mevrouw Janet Yellen, heeft tijdens zogeheten hearings in het Amerikaanse Congress nadrukkelijk laten weten voorlopig af te zien van het afbouwen van de monetaire stimuleringsprogramma’s. De staat van de economie en van de arbeidsmarkt rechtvaardigt geen afbouwen aldus Yellen.
Deze stimuleringsprogramma’s, die $ 85 miljard per maand bedragen, zullen de positie van de dollar geleidelijk verder verzwakken en daarmee goud aantrekkelijk maken als safehaven. Dat zal zeker het geval zijn als de stimulering heel 2014 doorgaat.
Het samenvallen van korte termijn en lange termijnfactoren maakt het aannemelijk dat de goudprijs weer gaat stijgen. Dat hoeft echter nog niet snel te gebeuren. Hier en daar fluistert de markt voor 2015 een prijs van $ 2000 per troy ounce. Dan moeten de verschillende genoemde factoren elkaar wel blijven versterken.
