De val van Nokia

Bedrijven, groot of klein hebben een beperkte levensduur. Ooit komt ook voor marktleiders de tijd, dat ze het hoofd berustend in de schoot moeten leggen. Een sprekend voorbeeld daarvan is het Finse Nokia. Ooit in 2007 had deze producent meer dan 40% van de markt, maar er waren maar een paar jaren voor nodig om deze Goliath over de rand van de afgrond te werken.

De makke van de Finnen was, dat ze de liefde van de consument voor de smartphone totaal hebben onderschat. De introductie van de iPhone van Apple was het begin van het einde en in 2013 leverde de Finnen zich met huid en haar over aan Microsoft. Dat bedrijf heeft trouwens een cruciale rol gespeeld bij de neergang. Toen Nokia alsnog aan het grote smartphone avontuur begon, maakte het management de tragische fout die te laten draaien onder het Windows Phone platform. Daarmee verkleinde Nokia ongewild zijn kans op een grote afzetmarkt. Het bereik van het Windows operationele systeem had immers bijna geen marktaandeel.

Aanvankelijk had Nokia willen kiezen voor het Android platform van Google, maar uiteindelijk zwichtte het management voor de miljarden dollars van Microsoft in ruil voor het exclusieve gebruik van Windows Phone. Google kon of wilde niet financieel wedijveren met Microsoft.

CEO Stephen Elop koos waarschijnlijk ook voor Microsoft, omdat hij daar zelf groot geworden was. Het is begrijpelijk, dat men in moeilijke tijden teruggrijpt op wat men al kent en koestert. Dat was trouwens ook een belangrijke sta-in-de-weg voor het vernieuwen van het succes. Het management van Nokia leunde teveel op de successen van vroeger en op de wijze waarop die behaald waren. Dat is niet de manier om bij te blijven in een snel veranderende wereld. De keuze voor Microsoft was de keuze van de lamme voor de blinde. Microsoft had ook al een mooie toekomst achter zich.

Apple en Google hebben nooit veel te duchten gehad van de smartphone van Nokia. Dat neemt niet weg dat ook deze bedrijven niet op hun lauweren kunnen rusten. Doen ze dat wel, dat wacht hen het hierboven beschreven lot van de gang naar beneden. Het was de fout van Nokia, dat het niet tijdig afrekende met een management, dat erg tevreden was met de behaalde successen in het verleden. Het had daardoor te weinig oog gekregen voor de wensen en verlangens van de consument. Dat was fnuikend en daar konden de miljarden van Microsoft niets aan veranderen.

Als Nokia had willen overleven, dan had er binnen het bedrijf het accent moeten liggen op innovatie en het laten opbloeien van ideeën. Doorgeslagen kostenbesparingen vormen daar geen basis voor. De Finnen hadden ook veel meer oog moeten hebben voor bedrijven met nieuwe en ontwrichtende technologieën en niet voor bedrijven die meer van hetzelfde bijdroegen. Ten slotte had Nokia zich niet te groot moeten wanen om te imiteren. Ze hadden op de rijdende trein van Apple’s iPhone moeten springen met gebruikmaking van bestaande patenten. Dat had toegang gegeven tot een heel grote markt.
Het is allemaal niet gebeurd en de rest is inmiddels geschiedenis.

Cor Wijtvliet

Bron: Pekka Nykkänen en Merina Salminen, who killed the Nokia phone? Project-syndicate October 14 2014

Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD).

Meer informatie:

• Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
• Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
• U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
• Ontvangt u het Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!
• Volg Cor Wijtvliet op twitter: @wijtvliet