De lucht is er vol van. Overal valt het te horen. De crisis in de eurozone is na vijf jaar nagenoeg voorbij. Is dat wel zo? Is het niet erg aanmatigend om na een of twee kwartalen van zeer lichte groei al te claimen dat de problemen voorbij zijn?
2012
Dat het beter gaat, staat buiten kijf. Denk maar eens terug naar het begin van 2012. Toen verlaagden kredietbeoordelaars de kredietwaardigheid van maar liefst tien landen. De economische activiteit zakte als een plumpudding in elkaar en beleggers wisten niet hoe snel ze de relatie met de zuidelijke banken moesten beëindigen.
Het grootste drama speelde zich echter in en om Griekenland af. In dat land werden verkiezingen gehouden en instanties als het IMF en de Europese Unie vreesden voor het ergste. Het land kon na de verkiezingen wel eens de plannen voor financiële gezondmaking naar de prullenbak verwijzen. Dat zou de opmaat zijn voor een Grexit met daaraan gekoppeld de mogelijkheid van een domino-effect. Andere landen zouden zich ook gedwongen kunnen zien om het Griekse voorbeeld te volgen. Als dat gebeurde, dan zou dat het einde betekenen van de eurozone en de euro.
Scepsis
Laten we eerlijk zijn, velen onder ons hebben in 2012 geen cent gegeven voor de toekomst van de euro. Die leek gedoemd. Die is uiteindelijk gered door de opstelling van het leeuwendeel van de Europese politici en de partijen, waar ze toe behoorden. Zelfs in Griekenland wilde de gevestigde politiek niet weten van een ‘nee’ tegen Europa. In het sceptische Duitsland is het nog maar zeer de vraag of de anti-Europa partij, Alternative für Deutschland de kiesdrempel gaat halen. Het euro-scepticisme heeft noch onder politici, noch onder de bevolking echt wortel geschoten. Los daarvan was iedereen toch ook wel erg benauwd voor het onbekende. Wat stond er te gebeuren als de euro echt zou stranden en de eurozone uit elkaar vallen? Niemand durfde het risico aan. Iedereen was daarom bereid het misselijk smakende medicijn voor de gezondmaking te slikken.
Beslissend
De waarschijnlijk beslissende wending in de crisis kwam achteraf bezien in de zomer van dat jaar. In juli beloofde Mario Draghi, dat de ECB alles zou doen wat in haar vermogen lag om de euro overeind te houden. Enkele dagen later lanceerde de ECB the Outright Monetary Transactions programma. Dat beloofde dat er in geval van nood ongelimiteerd staatsobligaties opgekocht zouden worden. Mochten beleggers weer eens hypernerveus worden, dan hoefde dat geen zwaarwegende gevolgen meer te hebben voor de financiële markten. Vanaf dat moment was de ECB the Lender in last Resort, waar financiële instellingen in tijden van nood op konden terugvallen. Het maakte de weg vrij voor steun om opnieuw, maar ditmaal kritisch, naar de gezondheid van de banken te kijken. Die audit leerde bijvoorbeeld, dat Spaanse banken zeker € 100 miljard nodig hadden voor hun herkapitalisatie. Hiermee werd ook een belangrijke stap in de richting van een bankenunie gezet. Die is er nog niet en dat kan ook nog wel even duren. Het principebesluit ligt er echter. Daarmee is de grote angst voor een ineenstortende Europese bankensector van de baan.
Gebreken
Dat is allemaal zonder meer goed nieuws. Maar daar is niet alles mee gezegd. Europese banken zijn en blijven zwak, ook de Duitse en de Nederlandse. Ze maken ook amper aanstalten om de herkapitalisatie serieus op te pakken. De benodigde bedragen zijn waarschijnlijk veel te groot. Zolang dat echter niet gebeurd is, zal de kredietverlening in Europa wankel blijven.
Hetzelfde geldt voor verschillende overheden in Europa. Die willen er maar niet aan om een deel van de overheidsschulden af te schrijven. Dat doen ze om de houders van die schulden te beschermen. Ze hebben echter wel de belastingen verhoogd om de schulden af te betalen. De resultaten van dat beleid zijn inmiddels genoegzaam bekend. Het zou voor het herstel beter zijn de ECB, het IMF en het Europese Stabiliteitsmechanisme te laten opdraaien voor de kosten van de afschrijvingen. Daar horen de lasten, niet bij de burger en bedrijf.
Daar is echter veel daadkracht voor nodig en daar beschikken maar weinig politici en beleidsmakers over. Dat maakt ook de duurzaamheid van dit herstel zo onzeker.
Cor Wijtvliet
Bron: Barry Eichengreen, Is Europe out of the woods? Project-syndicate, September 11 2013
>> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<
Een gedachte over “Economisch herstel is niet vanzelfsprekend”
De auteur is niet alleen een onwetende storingszender, maar hij ook is een actieve bron van desinformatie. Te veel om alles te ontzenuwen. Hieronder enkele voorbeelden van desinformatie.
= = =
“ECB schept geld als LOLR”( Lender Of Last Resort). Neen beste Cor dat is desinformatie:
http://www.geennieuws.com/2013/01/de-eurozone-mo …
De ECB schept geen geld, de ECB leent het van de Fed, de Fed heeft dat geld ook niet maar die maakt het met de computer. De Fed kan dat doen dankzij zijn status van “Lender Of Last Resort”(LOLR). De ECB is geen LOLR, het Verdrag van Maastricht verbiedt het. Maar om geld te scheppen moet er ook een schuld ontstaan… groter dan de schepping zelf. Zo werkt het huidige “geldsysteem” als een SCHULDENFABRIEK. Bij de schepping van elke € 1,00 ($ 1,00) ontstaat er automatisch een schuld groter dan € 1,00 ($ 1,00). Daarom hebben wij immers in de economie meer schulden dan geld. En dat maakt de economie in zijn geheel onfinancierbaar. Ook hierom dus geen “economisch herstel”.
= = =
OMT’s zouden de “redding” geweest zijn van 2012. Alles behalve een “redding”. Door de OMT;s worden de speculanten rijker en de landelijke overheden armer.
De OMT’s betekenen een trede dieper in de monetaire gevangenis voor alle Eurozone volkeren.
Het “geld” dat Draghi voor zijn nieuwe truc gebruikt heeft de ECB niet. Dit geld wordt van de Federal Reserve geleend. De Fed heeft het ook niet, maar die maakt het met de computer.
Het voordeel van de financiële maffia is als volgt:
1.
De ECB (Draghi) wordt geprezen als de “redder” van de Euro.
(geen echte redding want er komen gewoon nieuwe schulden bij).
2.
De voorwaarden die aan de “redding” kleven zijn strikte naleving van het ESM.
(de Eurolanden staan soevereiniteit af aan de banksters).
3.
De speculanten blijven dik aan de staatsobligatieshandel verdienen.
(de ECB houdt zich aan de Maastricht normen en koopt geen staatsobligaties direct van de “geredde” landen, maar van de handelaren die bij deze verzekerd zijn van terugbetaling van hun geld én van hun commissies).
4.
De Fed verdient mee door rente te vangen voor geld uit zijn eigen computer. Verder is het beleid van de ECB door de Fed geconditioneerd.
(de ECB mist de titel “lender of last resort” en kan dus geen computer raken om geld te scheppen !!!)
Met de OMTs heeft de Europese burger slechts een nieuw soort verlies te incasseren.
Via de ECB is de Eurozone monetaire slavenmassa geworden van de Fed.
De Euroschulden nemen nog sneller toe.
= = =
Herstel! Geen sprake van. Abrupte krimp op komst.
Alles wat wij geld noemen is de hoofdsom van een lening. Rente en commissies hebben geen dekking in het huidige geldsysteem. De bankiers wisten voor enkele eeuwen deze fundamentele tekortkoming van het geldsysteem te verhullen door telkens grotere kredieten te verstrekken. Zo heeft het positieve verschil tussen de opgetelde latere en eerdere kredieten de liquiditeit geschapen om de rente en commissies op de eerdere kredieten te dekken.
Sinds 15 september 2008, onder de mom “banken herkapitaliseren”, zijn de kredieten structureel aan het afnemen. Dit resulteert in een economie breed tekort aan liquiditeiten om hoofdsommen, rente en commissies te vergoeden. Erger nog: de geldmassa krimpt terwijl de schulden groeien.
Afgezien van hypotheken, de meeste kredieten hebben een gemiddelde duur van 5 jaar. We komen nu aan het einde van een 5 jaar gemiddelde krediet cyclus en sinds september 2008 zijn er niet genoeg kredieten verstrekt om de oude – in aflossing zijnde – kredieten te vervangen. De fysieke economie wordt zo bewust verstikt door een tekort aan liquiditeit.
= = =
Ondanks de mooie woorden uit dit artikel, de krimp gaat abrupt versnellen en zonder een LOLR in het nationale belang is er geen perspectief voor herstel.