Het is niet overdreven om te stellen dat november een veelbewogen maand was. Dat was te danken aan de onverwachte verkiezing van Donald Trump tot president van de VS en de reactie van de financiële markt op de uitverkiezing. Algemeen overheerste de opinie dat een verkiezing van Trump tot een bloedbad op de financiële markten zou leiden. Het omgekeerde bleek het geval.
Blijkbaar zijn de markten de mening toe gedaan dat de verkiezing van Trump de vooruitzichten voor de Amerikaanse economie verbetert, zeker ten opzichte van de rest van de wereld. Als die voorgevoelens van de markten uitkomen, dan kan dat het einde betekenen van wat sinds het uitbreken van de financiële crisis ‘the new normal’ is gaan heten. Veel zal uiteraard afhangen wat politici gaan doen.
Aandelenmarkten omhoog
De uitslag van de verkiezing ging gepaard met een rally op de aandelenmarkten, een verdere versterking van de dollar en een stijging van de yield op de treasuries. Dat alles impliceert dat markten serieus rekening houden met een hogere economische groei en een hogere inflatie in de Verenigde Staten. Daarmee zou de VS zich onderscheiden van de andere geavanceerde economieën. Die worstelen nog met grote problemen van diverse aard.
Aandelen hebben het uitstekend gedaan in november, maar door de sterke stijging van de rente vond er een bloedbad plaats op de obligatiemarkten in de VS. Nogmaals, dat is eerst en vooral te danken aan de uitslag van de verkiezingen. In eerste instantie was dat voor de markten aanleiding voor verhoogde dijkbewaking. Daar kwam echter bij dat de Republikeinen de meerderheid behielden in de beide kamers van het Congres. Het goede nieuws voor de markten was dat nu de uitslag de ijzige relatie tussen het Republikeinse establishment en Trump snel begon te ontdooien.
Aandelenkoersen stegen na Amerikaanse verkiezingen (Grafiek via Bloomberg)
Anti-establishment wint
De uitslag laat zien dat de politics of anger in staat is om anti-establishment partijen voort te jagen en de gevestigde politiek en alle experts schaakmat te zetten. De tweede ontwikkeling appelleert aan de gevoelens op de financiële markten die hunkeren naar meer groei en dus uitzien naar een beleid dat niet langer de oren volledig naar de centrale banken laat hangen.
De combinatie van ontwikkelingen laat zien wat er kan gebeuren als volwassen democratieën te lang blijven steken in lage en te weinig inclusieve groei. Dan kan een combinatie van sociale, economische en institutionele factoren het einde inluiden van wat El-Erian als ‘the new normal’ bestempelde. Dat is een langdurige periode van lage maar stabiele groei, waarin centrale banken ervoor zorgdragen dat de volatiliteit op de markten beperkt blijft.
Die ontwikkeling hebben we gezien in alle westerse landen. Van dat beleid heeft een kleine groep geprofiteerd, maar de massa gefrustreerd achter gelaten. Die massa leent zijn oor aan mensen zoals Trump, die herstel van de groei beloven. Zelfs de financiële markten lijken geneigd om de nieuwe president van de VS en wellicht zijn Europese navolgers het voordeel van de twijfel te gunnen.
Een gezond en verstandig groeibeleid kan resulteren in hogere bedrijfswinsten en meer investeringen in fabrieken, machines en uiteindelijk mensen. Het gaat uiteindelijk om meer kwalitatief goede banen. De risico’s zijn echter groot! Als Trump en de zijnen opzichtig falen, dan kan dat voor veel teleurstelling en onrust in de private sector zorgen met alle negatieve gevolgen van dien. Een recessie is dan niet uit te sluiten. Het is een boodschap die politici aan beide zijden van de oceaan goed in hun oren moeten knopen!
Cor Wijtvliet
Bron: Mohammed El Erian: The message markets sent politicians in November. (Bloomberg View, 30 November 2016)
Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte
Over Beurshalte:
Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!
Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.
