Nog maar onlangs verscheen de World Energy Outlook (WEO) van het Internationale Energie Agentschap. De boodschap van het Agentschap was duidelijk. De tijden van een overvloed aan energie tegen een schappelijk prijsje zijn voorgoed voorbij, schalieolie of geen schalieolie.
Kosten
Het probleem waar de grote oliemaatschappijen mee kampen zijn de razendsnel stijgende kosten om steeds minder energie te kunnen winnen. Volgens de WEO is de dagelijkse productie tussen 2000 en 2012 gestegen van 75,2 miljoen vaten per dag naar 87,1 miljoen vaten per dag. Echter, ruim een derde van de productiestijging komt op naam van zogeheten onconventionele olie, zoals teerolie, LNG en schalie. De kosten om die onconventionele olie te winnen zijn gemiddeld veel hoger dan van conventionele, terwijl LNG minder energie levert dan olie. De winning van conventionele olie kost tussen $ 10 en $ 70, terwijl de kosten voor een vat onconventionele olie ligt tussen $ 50 en $ 100.
Investeringen
Het gevolg van het grote prijsverschil is, dat de investeringen om nieuwe olie aan te boren gigantisch omhoog zijn gegaan. In 2000 bedroegen de investeringen van de sector $ 250 miljard, maar in 2012 waren die opgelopen naar een bedrag van maar liefst $ 700 miljard. De sterkste stijging vond plaats tussen 2005 en 2012. In 2005 beliepen de investeringen ‘slechts’$ 350 miljard. Uitgedrukt in percentages betekent het, dat de kosten om 14% meer olie omhoog te halen met 180% gestegen zijn. De conclusie ligt dan ook voor de hand, dat de verhoudingen in de oliewereld volledig uit het lood geslagen zijn.
Procentueel
De sector heeft deze inspanning alleen maar kunnen opbrengen, omdat in dezelfde periode de prijzen nog harder gestegen zijn. Bij BP hebben ze berekend, dat een vat Brentolie in 2000 slechts $ 38 kostte tegen $ 112 in 2012. Dat is met 195% een iets grotere stijging dan die van de investeringen. Dat geldt echter weer niet voor de periode 2005 – 2012. In die periode stegen de investeringen met 90% en de prijs met 75%. Het doet bijna absurdistisch aan, maar in de afgelopen twee jaren zijn de investeringen weer met 20% gestegen, maar is de prijs voor een vat olie in 2013 gemiddeld $ 5 lager dan in 2011.
De WEO wijst er niet ten overvloede op, dat de explosie in kosten en investeringen plaatsvond in een periode van extreem lage rente. Mocht de rente weer omhoog gaan, dan zullen de kosten voor de sector alleen maar verder stijgen.
Conclusie
De WEO stelt tenslotte vast, dat tot 2035 de productie van conventionele olie met 41 vaten per dag gaat afnemen. Kosten zullen dus nog meer gaan stijgen. Tegelijkertijd is duidelijk, dat afnemers niet erg bereid zijn om veel meer dan $ 110 per vat te betalen. Hoe het dan moet met die stijgende investeringen, dat vertelt de WEO ook niet. Wel is duidelijk, dat de sector en de rest van de wereld zich gesteld zien voor enkele zeer cruciale vragen.
Cor Wijtvliet
Bron:
Financial Times, Toil for oil means industry’s sums do not add up. November 26, 2013
