Afgelopen week heeft premier Shinzo Abe eindelijk zijn derde pijl afgeschoten. Het is de laatste pijl in zijn drietrapsplan om de Japanse economie nieuwe vitaliteit te bezorgen. De eerste twee pijlen zijn al in de loop van 2013 met redelijk succes afgevuurd. De eerste pijl was bedoeld om de inflatie in een periode van 2 jaar op te jagen naar 2%. Deze doelstelling oogt in eerste instantie succesvol. Het niveau van inflatie bedraagt na een jaar ongeveer 1,5%. De tweede pijl was bedoeld om de economische groei aan te jagen. Ook deze pijl is redelijk succesvol afgevuurd. Dankzij een stimuleringsbudget ter waarde van $ 110 miljard is de groei in 2013 uitgekomen op meer dan 1,5%.
En nu is dan de derde pijl afgevuurd. De derde is bedoeld om structureel de groeikracht van de Japanse economie te vergroten. Dat is hard nodig, want jaarlijks neemt de werkzame bevolking met 0,5% af. Dat afkalvingsproces kan nog enigszins vertraagd worden door meer vrouwen en bejaarden tot de arbeidsmarkt toe te laten. Ook het werven is een optie, maar een zeer omstreden optie. En dus moet de structurele groei verbeteren door een hogere productiviteit. Als de zaken op zijn beloop gelaten worden, dan is het land veroordeeld tot een groei tussen 0,5% – 1%.
Als het eerste gewin kattengespin is, dan ziet het er niet naar uit, dat de derde pijl het succes van de eerste twee gaat evenaren. Het probleem is, dat er feitelijk geen pijl is afgeschoten maar dat talloos veel naaldjes geplaatst zijn in de hoop dat enkele hun heilzame werk zullen doen. Zo wil Abe enkele hervormingen in de corporate sector doorvoeren. Die moeten ervoor zorgen, dat meer bedrijven oog krijgen voor de belangen van de aandeelhouder. Dat is geen overbodige luxe. Veel bedrijven zitten op stapels liquiditeiten en voelen amper of geen aandrang een deel van die gelden terug te ploegen in het bedrijf. Als ze gedwongen worden meer aan aandeelhouders terug te geven, dan kan dit een impuls aan de economie geven.
Over het nut van andere maatregelen kun je twijfels hebben. Premier Abe gaat de belasting voor bedrijven verlagen om zo investeringen te bevorderen. En inderdaad met 35% is die belasting hoog. Maar waarom nu verlagen, terwijl bedrijven op hun geld blijven zitten? Misschien was een maatregel om de koopkracht van de consument te verhogen meer op zijn plaats geweest. Die consument ziet zijn koopkracht sinds jaar en dag dalen. Ook kun je vraagtekens zetten bij pogingen om de arbeidsmarkt beter te laten functioneren. Nu al bestaat bijna 40% van de werkgelegenheid uit laagwaardige flexbaantjes met een marginale beloning. Heeft het dan zin om het ontslagrecht nog verder te versoepelen?
En wat te denken van zijn pogingen meer vrouwen naar de arbeidsmarkt te lokken? Zolang het voor vrouwen belastingtechnisch aantrekkelijker is om thuis te blijven is ook deze maatregel gedoemd in schoonheid te sterven. De discussie over meer immigratie heeft de premier uiteindelijk niet eens aangedurfd.
Voorlopig krijgt Shinzo Abe weinig handen op elkaar voor zijn ‘derde pijl’. De hoogste lof is, dat hij het in ieder geval geprobeerd heeft.
Cor Wijtvliet
Bron: Financial Times, Abe’s third arrow is more like a thousand needles. June 19 2014
BELANGRIJK:
– Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
– Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
– U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
– U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze
nog niet automatisch ontvangt.
– Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!
