Het is echt nog niet zo lang geleden, dat bedrijven als Shell of Exxon heuse beurslievelingen waren. Ze waren geliefd om de hoge winsten die ze uitkeerden en om de koersstijging van hun aandeel. De liefde is danig bekoeld en sinds het laatste kwartaal mag de stemming zelfs ijzig genoemd worden.
Hoge kosten
Alle zogeheten oil majors lieten een daling van de winst zien. Dat was minder te wijten aan de inkomensontwikkeling als wel aan de stijging van de kosten. De oliereuzen moeten meer en meer investeren om steeds minder nieuwe oliebronnen aan te boren. Die kosten zijn zo hoog, dat hun winsten onder druk komen ondank een prijs per vat van meer dan $ 100.
Het is dan ook niet vreemd dat beleggers deze logge reuzen inruilen voor flexibele concurrenten op de Noord-Amerikaanse markt, die omzet en winst wel omhoog zien schieten. De oil majors zijn al blij als ze geen daling hoeven te noteren. Die matige prestaties komen ook terug in de waarderingen. De vijf grote particuliere olieboeren van deze wereld zijn dit jaar al 15% achter gebleven bij de S&P 500.
Zoektocht
Hoe heeft het zo ver kunnen komen? In hun zoektocht naar meer olie moeten bedrijven in steeds exotischer plaatsen aan de slag. Bekende voorbeelden zijn de wateren rondom de Noordpool of in de diepzee voor de kust van Brazilië. Dat is technologisch steeds uitdagender en daarmee kapitaalintensiever. In sommige gevallen zijn de kostenstijgingen zo enorm, dat de huidige kasstromen te klein zijn om te voldoen aan de kapitaalvraag en de dividenduitkering. Sommige bedrijven zien zich genoodzaakt onderdelen in de verkoop te doen om aan beide vragen te voldoen.
Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Al die inspanningen kunnen met een beetje geluk nog gaan renderen. De Majors hebben ook flink geïnvesteerd in schalieolie en schaliegas in de VS en teerolie in Canada. Dat biedt plotseling onverwacht mooie vergezichten. Er zijn onverwacht meer mogelijkheden dan kosten.
Boodschap
Is daarmee de gunst van de belegger weer verzekerd? Verre van dat. Veel trouwe beleggers zijn afgehaakt, toen het er op begon te lijken dat het traditionele dividend niet langer heilig was. Voor sommige beleggers zijn deze zekere inkomensstromen heilig.
Sommige bedrijven hebben deze boodschap opgemerkt en er naar gehandeld. Zo heeft Total toegezegd, dat de kapitaalsinvesteringen in 2013 zullen pieken om vanaf 2014 weer geleidelijk te gaan dalen. Andere bedrijven zien in deze boodschap een teken, dat beleggers het niet langer een absolute noodzaak vinden dat ze steeds weer nieuwe bronnen gaan opsporen. Ze kunnen zo het idee van groei ten koste van alles gaan loslaten. Shell heeft al laten weten zijn productiedoelstellingen los te laten en voortaan meer op financiële ratio’s als cashflow en capex te gaan sturen. Shell heeft ook aangekondigd zijn huidige portfolio aan bedrijfsactiviteiten kritisch tegen het licht te gaan houden. De keuze wordt meer en meer value over volume.
Het gaat weer te ver om te stellen, dat de productie van de oil majors de komende jaren gaat dalen. Het is zeer wel mogelijk, dat als gevolg van de hoge investeringen van de afgelopen jaren de productie uiteindelijk toch gaat stijgen. Dat althans is de mening van energieconsultant Wood Mackenzie. Die voorziet dat de oliemaatschappijen komende jaren toch nog royale vruchten gaan plukken van hun inspanningen. Dan komen ze vanzelf weer teug in de gratie van de belegger.
Cor Wijtvliet,
Bron: Financial Times, Oil majors spending more to find less. August 12 2013
>> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<
