Ooit waren de ambities torenhoog. KPN moest uitgroeien tot een pan-Europese speler van middelgrote omvang. De Benelux zou de basis voor deze middelgrote speler moeten worden van waaruit strategisch sterke acquisities gedaan zouden worden in de grotere landen van Europa. Een voorbeeld van een strategische acquisitie was het Duitse E-Plus. In de dagen van overname was de Duitse markt nog redelijk onontgonnen. Er viel voor agressieve partijen nog een wereld te winnen.
Ambitie
Van de ambitie van KPN is helemaal niets terecht gekomen. Al snel na de eeuwwisseling is het bedrijf in de problemen gekomen. Prijsdruk, verkeerde investeringen, strenge regelgeving en het missen van de markt zijn KPN duur komen te staan. Alweer sinds het midden van het vorig decennium is het bedrijf druk doende orde op zaken te stellen en de torenhoge schuldenlast van talloos veel miljarden naar beneden te brengen. De ene desinvestering na de andere volgde. Ook kwamen er gesprekken met buitenlandse bedrijven die wel geïnteresseerd waren in (stukken) KPN. De eerste en oudste vrijer is het Spaanse Telefónica dat al in de jaren van expansie contact zocht met KPN. Een geheel of gedeeltelijke overname zou van de ambitieuze Spaanse speler in een keer een echte pan-Europese speler maken met belangen in heel Europa.
Klantenbasis
Het is er nooit van gekomen tot dit jaar. Nog in 2012 ketsten gesprekken over een overname van E-Plus om onduidelijke redenen op het laatste moment af. Nu is het dan toch eindelijk wél zover gekomen. Voor een bedrag van € 8,1 miljard gaat E-Plus in Spaanse handen over.
Het voordeel voor de Spanjaarden is duidelijk. Telefónica Duitsland is de derde partij op de Duitse markt en E-Plus is de vierde na Deutsche Telekom en Vodafone Duitsland. Door de krachten te bundelen wordt de nieuwe combinatie met een klantenbasis van 43 miljoen in een klap de grootste speler op de vechtmarkt die Duitsland heet. Omzetsgewijs blijft de nieuwe speler op de derde plaats steken.
Mededinging
Een van de oorzaken voor het steeds maar weer niet slagen van de gesprekken tussen Telefónica en KPN was de vrees van toezichthouders in de diverse landen en in Brussel, dat er op den duur maar een handjevol spelers zouden overblijven. Dat zou de positie van de consument alleen maar verzwakken. In die opstelling is sinds de dagen dat mevrouw Kroes mededingingstsaar in Brussel was, geleidelijk verandering in gekomen. Mevrouw Kroes sprak openlijk over de mogelijkheden van een Pan-Europese telecommarkt. Een voorbeeld van de nieuwe wind is de goedkeuring in juni van dit jaar van de overname van Kabel Deutschland AG door Vodafone.
Schaalvergroting is feitelijk de enige manier om op de Europese markt te overleven. Investeringen in nieuwe wireless technologie zijn torenhoog, terwijl prijsdruk een fact of life is. Daar valt niet aan te ontkomen. In hun bericht aan beleggers wijzen KPN en Telefónica erop, dat dankzij het samengaan van beide partijen er waarschijnlijk een bedrag van € 5 miljard bespaard kan worden op onnodige kosten en investeringen.
KPN
Als de overname in 2014 eenmaal een feit is, dan is KPN weer helemaal terug bij af. Het is weer een regionale speler op een kleine markt. Is dat erg voor beleggers. Niet noodzakelijk als we het Belgische Belgacom als voorbeeld nemen. Ook dat is een kleine speler, die echter zijn beleggers goede waar en rendement biedt in de vorm van een aantrekkelijk dividend.
De uitgangspunten voor KPN zijn wat dat betreft niet slecht. Dankzij de overname kan het bedrijf in 2014 een cheque innen van € 5 miljard, waarmee het versneld zijn schuld van € 9,5 miljard naar acceptabele proporties kan terugbrengen. Dat zal schuldeisers, beleggers en kredietbeoordelaars gerust stellen. Ook zal het bedrijf financieel beter in staat zijn in nieuwe technologieën te investeren, waardoor KPN voor beleggers kan uitgroeien tot een heuse cashcow. Maar zover zijn we nog niet!
Cor Wijtvliet
