Bloomberg Businessweek schrijft dat Bitcoins, een digitale valuta die versleuteld op een computer opgeslagen wordt en die via een wereldwijd netwerk van tienduizenden computers verhandeld kan worden, steeds vaker gebruikt wordt in Iran. Als gevolg van de handelsbeperkingen die Westerse landen hebben opgelegd is er in Iran een schaarste ontstaan aan buitenlandse valuta zoals euro’s en dollars. De economie van Iran werd hard getroffen door het olie-embargo, want de export van ruwe olie is één van de belangrijkste inkomstenbronnen van het land.
De wisselkoers van de rial ten opzichte van de dollar zakte van 20.160 rial in augustus naar 36.500 rial in oktober en zou nu rond de 27.000 rial staan. Daarmee is de munt in werkelijkheid veel zwakker dan de overheid doet geloven, want de centrale bank hanteert een arbitraire wisselkoers van 12.260 rial per dollar. Door het waardeverlies van de rial zoeken Iraniers een veilige haven voor hun spaargeld. Eerder schreef Marketupdate al over een kapitaalvlucht richting het buitenland, die de overheid probeert tegen te houden door de export van goud te verbieden. Ook zijn relatief sterke valuta zoals de euro en de Amerikaanse dollar gewild bij de Iraanse bevolking, omdat die valuta hun koopkracht wel weten te behouden.
Bitcoins
Een derde alteatief dat steeds meer ontdekt wordt is Bitcoins. Deze digitale valuta kan worden gebruikt als betaalmiddel, maar kan via een website als localbitcoins.com ook omgewisseld worden voor euro’s of dollars. Jeremias Kangas, oprichter van deze website, zei het volgende over het gebruik van Bitcoins in landen als Iran: “Ik geloof dat Bitcoins, nu of in de toekomst, een zeer effectief middel zal zijn voor individuen die sancties en valuta-restricties willen omzeilen of die willen ontsnappen aan een snelle waardedaling van het geld, zoals nu in Iran het geval is.”
Het voordeel voor Iraniers is dat Bitcoins omgewisseld kunnen worden voor dollars, die vervolgens buiten het land bewaard kunnen worden. Een ander pluspunt in dit opzicht is dat toezichthouders en banken de transacties in Bitcoins vrijwel niet kunnen traceren, omdat Bitcoins via een ander netwerk verhandeld worden op een vrijwel anonieme basis. Ook is er geen centraal punt in het Bitcoins netwerk waar alle transacties mee uitgevoerd worden, transacties worden rechtstreeks tussen twee partijen uitgevoerd. Betalingen in Bitcoins kunnen in het geheim uitgevoerd worden, waarbij de identiteit van de klant onbekend blijft.
Onafhankelijk van politiek
De Iraanse artiest en informaticastudent Mohammad Rafigh accepteert ook betaling in Bitcoins voor zijn nieuwste album. Rafigh ziet de voordelen van het Bitcoins systeem boven het reguliere geld. Tegenover Bloomberg zei hij er het volgende over: “Bitcoins zijn zo interessant, ik zou willen dat het gebruik van digitaal geld zich over de hele wereld verspreid, omdat het geheel onafhankelijk is van de politiek”. Rafigh heeft zijn kennis van informatica gebruikt om een gedeelte van de Bitcoins software te vertalen in Farsi, de officiële taal van het Perzische land. “Ik houd van Iran. Als Bitcoins goed zijn voor mij is het ook goed voor meer Iraniers zoals ik”, voegde Rafigh eraan toe.
Farzad Hashemi heeft als ‘Bitcoin consultant’ de taak op zich genomen om de bekendheid van Bitcoins in Iran te vergroten. Hij reisde recent naar Teheran om zijn vrienden daar bij te praten over de digitale valuta. “Ze waren er meteen door gefascineerd. Het geeft ze het gevoel dat ze hun problemen ermee kunnen oplossen.” Iraniers die in het buitenland werken kunnen ook veel makkelijker Bitcoins naar hun families in Iran sturen, nu het inteationale betalingsverkeer met reguliere valuta zoals dollars estig belemmerd wordt.
Bitcoin bezitters kunnen via een online platform zoeken naar andere Bitcoins gebruikers die bereid zijn Bitcoins om te ruilen in euro’s, dollars of andere valuta. Dat maakt Bitcoins als medium erg geschikt om geld naar het buitenland te sturen. Sommigen vertrouwen zelfs hun spaargeld toe aan het Bitcoins systeem.
De waarde van de rial is het afgelopen jaar sterk afgenomen en de waarde van de munt ten opzichte van de dollar wisselt van dag tot dag. Op de zwarte markt wordt er elke tien minuten weer een andere wisselkoers gehanteerd, zo volatiel is de waarde van de rial volgens handelaar Amir-Hossein Madani. Hij zei tegenover Bloomberg dat hij in de afgelopen twee jaar al miljoenen dollars heeft verhandeld voor rial.
Als gevolg van de zwakke rial hebben een aantal softwareontwikkelaars in het land besloten betalingen in Bitcoins te vragen van klanten. Iedereen met een computer en een inteetverbinding kan het digitale geldsysteem gebruiken. Een Bitcoin was eind november gelijk aan ruim 330.000 rial.
FBI rapport
In april lekte er al een inte FBI rapport uit, waarin zorgen worden geuit over het Bitcoin geldsysteem. Volgens de FNI is het geldsysteem vooral interessant voor criminelen die het systeem gebruiken om zo min mogelijk sporen achter te laten. Er is geen centrale autoriteit in het Bitcoin systeem dat toeziet op verdachte transacties.
TIP: Lees ook ons eerder gepubliceerde artikel over Bitcoins om basis van een onderzoek van de ECB
