Auteur: Douwe van Veen
Niemand zal ontkennen dat het een uitdaging was: het in minder dan een jaar tijd onderhandelen van een volledig handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het proces is door het coronavirus nóg lastiger geworden, waardoor een harde Brexit een stap dichterbij lijkt te komen.
Vorige week kwam daar nog een extra probleem bij: toponderhandelaar Michel Barnier van de EU maakte via Twitter bekend ook positief te zijn getest op het virus en zit in zelfisolatie. Ook zijn Britse evenknie David Frost zit thuis vanwege coronaverschijnselen.
Het virus zorgt dus voor vertraging, terwijl de klok maar blijft tikken. Er moet namelijk uiterlijk voor het eind van dit jaar een akkoord liggen. Dan loopt de transitieperiode af; de periode tussen de Brexit en de nieuwe relatie, waarin het VK nog Europese regels hanteert om de overgang voor bedrijven te vergemakkelijken.
Wat het nog ingewikkelder maakt, is een wens vanuit de regering van Boris Johnson. De premier wil eind juni al “een brede schets” van een handelsakkoord zien. Zo niet, dan “zal de regering moeten beslissen of het VK zich nog wel op onderhandelingen moet richten of zich volledig moet voorbereiden op een ordelijk einde van de transitieperiode”.
Harde Brexit lijkt aannemelijker
Kort samengevat: er was al weinig tijd om tot een handelsakkoord te komen en door het coronavirus verliezen beide kampen nog meer kostbare tijd.
Het wordt dus aannemelijker dat het de twee kampen niet gaat lukken om voor het eind van het jaar tot een akkoord te komen. Dit zou als gevolg hebben dat de Britten afscheid nemen zonder handelsakkoord, het rampscenario met de grootste economische schade.
Transitieperiode verlengen? Nee, zegt Johnson
En dus klinkt er een dringende oproep vanuit het Britse bedrijfsleven om de transitieperiode te verlengen om een harde Brexit te voorkomen. De regering-Johnson wil daar echter niet aan. De premier, die inmiddels ook is geveld door het coronavirus, zei vorige week tegen journalisten dat deze optie “verbannen” is en hij niet van plan is om de wetgeving te veranderen.
Een van de redenen daarvoor is dat de Britten dan alsnog moeten meebetalen aan de Europese meerjarenbegroting die loopt van 2021 tot 2027, iets wat Johnson moeilijk aan zijn kiezers kan verkopen. De vraag is echter of deze kosten opwegen tegen het mogelijke effect van een harde Brexit voor de Britse economie, die al hard wordt geraakt door de coronacrisis.
Maandag zullen de onderhandelingen weer hervat worden, maar de ogen zijn echter gericht op 30 juni, de zoveelste deadline in het Brexit-proces en de uiterste datum waarop de Britse premier om uitstel van de transitieperiode kan vragen.
