Dinsdag 18 september 2019 | Bron: AFN |
Het leken spookorders: zakenbanken legden de orders voor aan- en verkoop van metaal in, lokten daarmee biedingen van anderen uit, en na geheime onderlinge chats annuleerden ze opeens de eigen orders. De prijs werd zo wel doorlopend opgekrikt, waarvan weer andere handelaren profiteerden.
Voor dit ’spoofing’, de gecoördineerde manipulatie van de termijnmarkten voor goud, zilver, platina en palladium tussen handelaren van verschillende banken, heeft de Amerikaanse justitie drie medewerkers van zakenbank JPMorgan Chase aangeklaagd. Eerder bekenden Deutsche Bank, HSBC en UBS schuld aan de illegale praktijk. Ze betaalden ieder boetes tot $30 miljoen. De tot vorige maand bij JPMorgan actieve Michael Nowak (45), hoofd van de handelsdesk voor edelmetalen, claimt nu dat hij acht jaar lang steun van de bestuurstop had. Ook voormalig collega John Edmons meldde vorig jaar „dat mij werd opgedragen om geplaatste orders vlak voor uitvoering terug te nemen”. Daardoor kochten anderen tegen „een opgevoerde prijs”.
Zestien mensen aangeklaagd
Inmiddels zijn zestien mensen aangeklaagd. Telkens blijkt dat de praktijken jarenlang konden voortbestaan. Het personeel op de handelsdesks van Wall Street-banken was decennia lang roemrucht vanwege hun bravoure met deals, hun branietaal vol gevloek en getier en de vaak verfilmde uitspattingen in bars en nachtsclubs. Dit voorjaar schikte de Europese Commissie nog eens met zes zakenbanken, tegen €1 miljard, vanwege hun kartelvorming in de valutamarkt. Door onderling afspraken maken werden vermogende klanten voor honderden miljoenen gedupeerd, aldus Brussel.
Verboden afspraken
De handelaren van de ’concurrenten’ hadden hun prijzen na verboden afspraken via meerdere chatrooms jarenlang hoger gezet. Na spitwerk en tips ontdekte de Europese Commissie dat JPMorgan in drie jarenlang opererende kartels, met illustere namen als Two and a half men, Only Marge en Three way banana, doorlopendmet met UBS, Barclays, RBS en Citigroup de prijzen omhoog schroefde. In 2017 schikte JPMorgan Chase voor $13 miljard in met de Amerikaanse justitie wegens verkoop van waardeloze hypotheekbeleggingen aan klanten.
