10 januari berichte het Centraal Bureau voor de Statistiek (cbs) dat de inflatie in december 9,6 % is. Dit betekent concreet dat de prijzen van consumentenproducten in december 2022 9,6% hoger waren dan in de prijzen in december 2021. De inflatie was al eerder ingezet in 2022.Wat is de oorzaak van de inflatie in 2022 en wat zijn de gevolgen voor 2023?
Oorzaken
Er worden door verschillende experts diverse oorzaken aangewezen, veelal zie je onderstaande rijtje terugkomen:
- De energiecrisis. De prijzen stegen enorm in de tweede helft van 2021. Daar kwam nog een schep bovenop toen de oorlog in Oekraïne uitbrak. Rusland draaide toen de gaskraan dicht.
- Tijdens de Coronacrisis was er veel geld opgepot. Men ging dat vervolgens in de zomer van 2022 weer uitgeven.
- Er is weinig werkeloosheid. Dus er was geld om uit te geven. Daardoor was er een grote vraag naar producten en diensten.
- Er was niet altijd genoeg aanbod. China, een grote leverancier, kon niet altijd alles leveren. Daardoor was er soms minder te koop.
Lex Hoogduin is oud-directeur van De Nederlandsche Bank (NB) én hoogleraar monetaire economie, complexiteit en onzekerheid. Hij benoemt, net zoals bijvoorbeeld Madelon Vos, dat je niet kunt negeren dat er tijdens de coronacrisis zoveel geld geschept is. De overheid en de banken spelen een rol hierin. Dit is ook een oorzaak van de inflatie.
Gevolgen
Het cbs geeft aan dat de energiekosten een belangrijke bijdrage leveren aan de totale inflatie. Met name de mensen die toch al niet veel hebben komen daardoor in de problemen. Veel meer mensen kloppen nu aan bij de voedselbank geeft Voedselbanken Nederland aan. Eind november 2022 waren 120.000 mensen die gebruik maakten van de voedselbanken. Een recordaantal, 30% meer dan in November 2021.
Voor mensen met het minimumloon is er wel een tegemoetkoming: het wettelijk minimumloon steeg dit jaar (2023) met 10,15%. Dit betekende dus ook extra werk voor de salarisadministratie.
Hoewel de energiekosten zo’n belangrijke bijdrage leveren aan de totale inflatie, waren de motorbrandstoffen in december 7,0 procent goedkoper dan in december 2022. Kleding en voedsel is nog steeds flink onderhevig aan de inflatie. Zo waren voedingsmiddelen in december 2022 17,0 procent duurder dan in 2021. Met name brood- en graanproducten, kwark en kaas waren een stuk duurder in december, volgens het cbs. De NOS gaf aan dat de inflatie gezien over geheel 2022 van vlees rond de 18 procent was.
