De volgende grafiek van Zero Hedge willen we u niet onthouden. Wat deze grafiek zo sprekend maakt is de sterke correlatie die er de afgelopen jaren bestond tussen deze twee ontwikkelingen. De groene lijn laat het verschil zien tussen de Spaanse en de Duitse obligatierente (de spread) en de rode lijn geeft het percentage slechte leningen weer op de balans van de Spaanse banken. Tussen 1997 en 2007 was het aantal betalingsachterstanden op private leningen nog verwaarloosbaar klein en was het vertrouwen in de kredietwaardigheid van de Spaanse banken en de Spaanse overheid nog groot. Dat vertaalde zich naar een relatief klein verschil in rente tussen de Duitse en de Spaanse staatsobligaties.
Door de financiële crisis werd alles anders. De Spaanse huizenmarkt crashte en veel mensen die daar hun boterham mee verdienden raakten werkloos. Als gevolg daarvan steeg het percentage leningen met betalingsachterstanden van minder dan 1% naar meer dan 13%. Die explosieve toename van slechte leningen op de balans van Spaanse banken (rode lijn) zette de bankensector zodanig onder druk dat Bankia genationaliseerd moest worden. Als gevolg daarvan kregen financiële markten meer twijfels over de kredietwaardigheid van de Spaanse overheid en begon ook de rente op de Spaanse staatsobligaties toe te nemen (groene lijn).
Rente Spaanse staatsobligaties daalt, maar aantal slechte leningen blijft stijgen (Bron: Bloomberg, via Zero Hedge)
Draghi
De afgelopen vijftien jaar was er dus een sterke correlatie tussen de ‘spread’ op Spaanse staatsobligaties en het percentage slechte leningen in de bankensector. Die correlatie viel in 2012 opeens volledig weg. Beleggers kregen plotseling weer meer vertrouwen in de obligaties van de Spaanse overheid, terwijl de druk op de Spaanse bankensector alleen maar groter is geworden door een toenemend percentage slechte leningen (nu al 13%!). Hoe valt dit te verklaren?
Daarvoor gaan we terug naar de zomer van 2012, toen de rente op Spaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar richting de gevreesde 7% kroop. Het was dat moment waarop ECB president Draghi de lucht klaarde, door op een conferentie in Londen te verklaren dat de ECB alles zou doen om de euro te redden. De twijfel op de obligatiemarkt maakte plaats voor opluchting en de rente op Spaanse staatsobligaties ging in minder dan een jaar tijd met enkele procenten omlaag. Maar daarmee zijn de onderliggende problemen nog niet verdwenen, want het percentage slechte leningen laat vooralsnog geen enkel teken van herstel zien. Deze grafiek toont mooi aan hoe bepalend centrale banken zijn voor de stemming op de financiële markten…
