Marketupdate sprak met gastcolumnist 24 karaat over een onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt: geldcreatie. De financiële crisis duurt nu al zeven jaar en vooralsnog lijkt er geen sprake te zijn van een krachtig economisch herstel. Na al die jaren van kwakkelen, lage rente en vrijwel geen economische groei vraagt men zich af in hoeverre de problemen toegeschreven kunnen worden aan ons geldsysteem.
Wordt het tijd om de geldcreatie in handen te brengen van de overheid? Of de centrale bank? Of de vrije markt? En wat kunnen we zeggen van de relatie tussen de bank en haar klanten? Is het tijd voor grote veranderingen in ons geldsysteem?
MU: De regering van IJsland denkt na om het geldsysteem radicaal om te gooien. De kredietcreatie, een taak die op dit moment vervuld wordt door banken, zou overgebracht moeten worden naar de centrale bank. De geldcreatie kan beter gereguleerd worden wanneer die in handen komt van centrale banken, dat denken althans de voorstanders van dit initiatief. Ze zijn van mening dat economische bubbels veroorzaakt zijn door commerciële banken die teveel kredieten verstrekken. Hoe denk jij hier over?
24 karaat: “Totale onzin. De centrale bank, als staatsinstelling, is nog véél onverantwoordelijker dan commerciële banken. Greenspan was ’s werelds grootste wanbeheerder met z’n gratis geld politiek. Japan & ECB volgen in zijn voetsporen.
Het is de FED, die onder politieke druk, gratis geld ter beschikking stelt. Ieder goed beheerder laat falen wie moet falen. Gebeurt dus niet.”
In ons huidige financiële systeem reguleren centrale banken de geldhoeveelheid aan de hand van de rente. Hoe effectief is dit instrument?
“Nu is het rente-instrument totaal obsoleet. Negatieve rente is een belasting op (ontwaardend) geld ! De rentemarkt droogt steeds verder op (niet liquide meer). Lage (lagere) en hoge (hogere) rentes hebben beide een uitgesproken economisch-negatief effect (dalende geld omloopsnelheid).”
Zou je kort kunnen uitleggen hoe zowel een lagere als een hogere rente zorgen voor een daling van de omloopsnelheid?
“Zero & negatieve rente levert geen enkel positief economisch effect meer op. We zitten in een deflatiespiraal (stagflatie). Het consumentenvertrouwen is hopeloos zoek geraakt. Omdat de systemische schuldcrisis in een catch-22 toestand zit. We hebben ons laten kapot stimuleren. Zoals een zware drugverslaafde ook niet meer reageert op meer of minder drugs (rente). Stagflatie = monetaire inflatie + economische stagnering. Dat is de ergste catch-22 toestand die er maar kan bestaan. Ik ga steeds minder kopen bij dalende prijzen.”
Sommigen pleiten voor een geldsysteem waarin de geldcreatie in handen komt van de overheid, denk aan het Burgerinitiatief Ons Geld. Ze vinden dat geldcreatie zo belangrijk is dat het beter in handen van de overheid kan worden gebracht. Wat is jouw mening hierover?
“Zolang de beheerders van het huidige systeem iedereen hun verantwoordelijkheden blijven ontnemen verandert er niets aan de voortschrijdende malaise. Het devies van de beheerders zou moeten zijn: Laat de onverantwoordelijke falen! De zogenaamde *overheid* is de politieke beheerder van het systeem >>> schuld gedreven politieke economie. De burger kan (of wil) zijn politieke beheerders ook niet disciplineren.”
Banken zijn geld scheppende instellingen en verdienen daar geld aan in de vorm van rente. Je zou kunnen zeggen dat banken en publieke functie vervullen met kredietverlening. Volgens sommigen is het daarom niet eerlijk dat banken rente ontvangen over geld dat ze ‘uit het niets’ creëren. Wat is jouw mening hier over?
“De banken (het banksysteem) van vandaag doet niet meer aan relatie-bankieren. Het banksysteem is nu een *trading-machine* geworden. Vandaar de exuberante groei van de financiële industrie versus de fysieke economie.”
Wat zouden we volgens jou kunnen doen om geldsysteem te verbeteren? Volstaan een paar kleine aanpassingen aan het huidige systeem of moeten we radicaal anders over geld nadenken?
“Bij mijn weten hebben alle geldsystemen in de geschiedenis uiteindelijk gefaald om dan vervangen te worden door een ander, en even slecht beheerd, systeem.
De burger en z’n beheerders zijn en blijven steeds onverantwoordelijk en ongedisciplineerd, ongeacht welk systeem. Probeer je als burger naar best vermogen te verdedigen tegen de georganiseerde (onvermijdelijke) ontwaarding van je verdiensten. Zoek de – Store of Wealth – die het best bij je past…
Ik ga er van uit dat de lezer het fundamenteel verschil tussen relatie-bankieren en trading-bankieren kent. De burger heeft nu een (crescendo) relatie-probleem met z’n bankier (het banksysteem). Vandaag spelen bankiers & politici mooi (trading)weer met uw en mijn spaarpot. De burger krijgt daar voorlopig z’n hoofd niet rond. Hij/zij mankeren systeem-inzicht. Men weet zich er in toenemende mate geen raad mee…”
Zou je dit verder kunnen toelichten? Ik bedoel dat vooral over de relatie tussen de burger en de bank…
“Relatie bankieren betekent dat de bank de rol speelt van makelaar (broker) tussen kredietverschaffer en kredietnemer. Hoofdzakelijk een vertrouwensrelatie. De bankklant begrijpt totaal niets meer van z’n trading-bank. Hij/zij heeft er dus ook geen relatie meer mee. De vermogens hoppen van de ene tradingbank naar de andere om het jaarlijks benchmark rendement maar te kunnen kloppen. Quid de risk/reward factor.
Voor de modale burger is een bank nu een automaten hall (of internetlink) waar hij z’n behoefte doet. Gedaan met vertrouwelijk (degelijk) belegging/investering advies.
Uw bank verkoopt nog enkel verpakte trades (fondsen) en liegt daarbij als een tandentrekker zonder enige waarborg. Het is de staat die alle waarborg bedrieglijk voorspiegelt. De bankklant is een melkkoe verworden. Het banksysteem ligt in bed met de politieke beheerders waarbij ze hun gangen kunnen gaan. ‘Too big to fail’ en daarom vrijgesteld van enig toezicht (Baselnormen zijn enkel pro forma). Hoe is het mogelijk dat de spaarder een negatieve rente blijft aanvaarden…!?”
We werken naar een conclusie toe dat de mensheid onvoldoende discipline kan opbrengen en dat een perfect functionerend geldsysteem daarom een utopie is. We moeten het geldsysteem proberen te accepteren zoals het is en het geld gebruiken daar waar het voor bedoeld is (economische transacties).
Onze spaarpot moeten we beschermen tegen het wanbeheer van valuta door centrale banken, banken en overheden. En dan kom je uit op een ‘store of value’ buiten het financiële systeem, namelijk goud.
Heb ik dat goed samengevat?
“Uw fysiek goud-bezit moet recht evenredig zijn met uw algemeen vertrouwen in de systeem-beheerders. Goud is en blijft een motie van wantrouwen.
De burger heeft een probleem met het exact evalueren van de systeembeheerders. Hoe moet je uw vertrouwen/wantrouwen eigenlijk afwegen…?
Daarvoor dienen al die lange termijn grafieken die steeds extremer (parabolisch) evolueren. De burger kent, noch begrijpt, die grafieken niet. Hij kan deze niet plaatsen…niet koppelen aan z’n ultra-kleine leefwereld. De biljoenen cijfers spreken z’n verbeelding niet aan…de burger kan daar geen conclusies voor de toekomst uit trekken.”
