De financiële markten werden afgelopen vrijdag opgeschrikt toen het beleggingsfonds Third Avenue bekend maakte dat beleggers hun geld niet meer mochten terugtrekken. Het zorgde voor een kleine paniekgolf in de zogeheten high-yield obligatiemarkt, waar leningen met een verhoogd risico op wanbetaling verhandeld worden. Beleggers haalden de laatste maanden veel geld weg bij het Third Avenue Focused Credit Fund, dat een portefeuille van $788 miljoen aan risicovolle leningen beheert. Door waardedalingen en een verdere uitstroom van geld werd het fonds gedwongen een deel van haar schuldpapier tegen bodemprijzen te liquideren. Dat waardeverlies zou zo groot zijn dat de beheerders van het fonds besloten niet langer geld terug te geven aan beleggers.
De zogeheten high-yield obligaties werden de laatste jaren populair door een positiever sentiment op de obligatiemarkt en de extreem lage rente op het hoogwaardige schuldpapier. Beleggers die nog enigszins rendement wilden maken stapten daarom in het risicovolle schuldpapier, zonder zich volledig bewust te zijn van het hogere risico.
Liquiditeit droogt op
Dat deze gevaarlijke strategie tot grote verliezen kan leiden blijkt nu uit de liquiditeitscrisis bij het Third Avenue Focused Credit Fund, dat schuldpapier koopt van bedrijven die op het randje van faillissement zijn. Deze leningen kunnen op de lange termijn een heel goed rendement opleveren, maar zoveel geduld kunnen beleggers vandaag de dag niet opbrengen. Dit jaar zag het fonds een uitstroom van 27%, waarmee de volledige buffer aan liquide vermogen verbruikt werd.
De fondsbeheerders zijn nog steeds van mening dat hun beleggingsstrategie op de lange termijn kan werken, maar daar hebben beleggers geen boodschap aan. Ze willen hun geld terug en dat betekent dat het fonds slechte leningen tegen dumpprijzen op de markt moet brengen. Door de uitgang van het fonds op slot te doen hoopt het bedrijf bezittingen tegen een betere prijs te kunnen verkopen.
‘Meltdown in high-yield’
Investeerder Carl Icahn denkt dat de problemen bij Third Avenue slechts het topje van de ijsberg zijn in de wereld van high-yield obligaties, zo lezen we in de Financial Times. Afgelopen vrijdag liet hij via twitter weten dat dit volgens hem “het begin is van een meltdown in Amerikaanse high-yield obligaties”. De fondsen die in het risicovolle schuldpapier beleggen verloren vrijdag 2% van hun waarde, één van de slechtste resultaten op dagbasis sinds het uitbreken van de kredietcrisis. Dit jaar zullen de high-yield obligatiefondsen voor het eerst sinds 2008 het jaar met een verlies afsluiten.
Veel beleggers in de high-yield obligatiemarkt hebben zich laten verleiden door een dalend aantal faillissementen over de afgelopen jaren. Door de aantrekkende economie, gecombineerd met een zeer lage rente, konden ook minder sterke bedrijven de afgelopen jaren overleven. Maar die tijd gaat veranderen, want JP Morgan voorziet voor volgend jaar een verdrievoudiging van het aantal faillissementen onder de bedrijven die actief zijn in de energiesector.
Schaliegas
Sinds 2010 is er meer dan $550 miljard aan leningen verstrekt aan bedrijven die schalie-olie en schaliegas produceren. Dit zijn zeer risicovolle leningen geworden, nu de olieprijs lager ligt dan de gemiddelde kostprijs van de Amerikaanse energieproducenten die olie en gas uit schalie winnen. Binnen deze sector voorziet JP Morgan volgend jaar nog veel meer wanbetalingen.
Maar niet alleen in de energiesector zetten beleggers meer vraagtekens bij de kwaliteit van het schuldpapier. Ook kredieten die verstrekt zijn aan kleine winkels worden als een groter risico gezien. Consumenten kopen steeds meer artikelen online bij grote winkelketens, waardoor de kleinere winkels omzet mislopen.