De kans dat de Federal Reserve in december de rente verhoogt wordt door experts ingeschat op meer dan 70%, maar het is natuurlijk ‘eerst zien, dan geloven’. Maar volgens verschillende economen maakt het eigenlijk niet zoveel meer uit. De Federal Reserve is hoe dan ook te laat. De centrale bank heeft al een nieuw kredietmonster tot leven gewekt. Bedrijven wereldwijd hebben zich fors in de schulden gestoken om o.a. eigen aandelen terug te kopen. En dat zal volgens verschillende economen de wereldeconomie opnieuw in een chaos storten…
Centrale bankiers hebben na de crisis van 2008 iedereen succesvol wijsgemaakt dat de schuld bij iedereen lag behalve bij henzelf. Nu de banken meer gereguleerd worden en kapitaalbuffers verhoogd zijn lijkt de markt zich comfortabel te voelen. Maar het soepele monetaire beleid, waardoor de bubbel in de Amerikaanse huizenmarkt kon ontstaan, lag natuurlijk juist ten grondslag aan de crisis.
Meer schulden op balans
Sinds 2013 loopt de netto schuld van bedrijven, ofwel de schuld minus kas op de balans, sterk op. En dat terwijl de winst, gemeten met EBITDA, zelfs iets daalt. De hefboom neemt dus sterk toe. Dat betekent automatisch dat de nettowinsten veel volatieler worden en de risico’s bij een neergang flink toenemen.
De winstmarge van een bedrijf hangt natuurlijk onder meer af van de loonkosten. De salarissen stijgen sinds de crisis jaarlijks met zo’n 2%. Maar doordat de inflatie de laatste tijd volledig is weggezakt, zijn de reële lonen (gecorrigeerd na inflatie) fors gestegen.
Winstmarges onder druk
Tegelijkertijd steeg de productiviteit van Amerikaanse bedrijven in het laatste kwartaal met slechts 0,4% op jaarbasis tegen +1,4% vorig jaar. Combineer dat met de loonstijgingen en de winstmarges van bedrijven komen onder zware druk te staan. Al helemaal als je je bedenkt dat bedrijven elkaar op dit moment zwaar beconcurreren op prijs, zoals blijkt uit de druk op de verkoopprijzen (deflatoir).
Deze schulden zullen ooit terugbetaald moeten worden. De afloop van dit gecreëerde schuldenmonster zal interessant worden, maar helaas zullen de gevolgen ervan iedereen hard gaan raken.
Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.
Meer schulden, meer problemen…
