Nieuws uit Nederlandse media
Trichet, Federaal Europa en de uitleg
Jean-Claude Trichet was gisteren in Nederland om de Mandeville lezing te geven aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Trichet werd uiteraard ook geïnterviewd: wat denkt de oud-ECB president wat er moet gebeuren om de schuldencrisis in Europa te bezweren?
Via het FD: “Trichet kwam met een vergaand idee om dat radicaal te verbeteren: de ‘federatie bij uitzondering’. [..] ‘Het nieuwe concept dat ik voorstel, vloeit voort uit het feit dat de boetes niet effectief gebleken zijn’, aldus Trichet.
Trichet (‘Ik ben me ervan bewust dat mijn ideeën nogal ver gaan’) ging nog verder. Er moet een minister van financiën van de eurozone komen die gaat over het noodfonds ESM en over de nog op te richten bankenunie, waar Trichet groot voorstander van is. En de Europese Commissie ‘is de natuurlijke voorloper van een toekomstige Europese democratische regering’. De Europese Tweede Kamer, dat is het Europees Parlement. De regeringsleiders, die momenteel de machtigste club vormen binnen het Europese stelsel, worden gedegradeerd tot een soort Eerste Kamer.
Trichet is meer dan duidelijk. Echter, in het interview dat Twan Huis had met Jean-Claude Trichet ving ik één woordje op waar het eigenlijk allemaal op neerkomt bij verdere Europese integratie: subsidiariteit! Ondanks dat het nergens in een artikel terugkomt is dit het belangrijkste codewoord annex de voorwaarde om verregaande bevoegdheden aan 'Europa' toe te kennen zodat er ingegrepen kan worden wanneer nationale politici een wanbegrotingsbeleid uitvoeren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Frankrijk die deze week de pensioenleeftijd weer vrolijk verlaagde van 62 jaar naar 60 jaar.
Trichet was helder over de verantwoordelijkheden van de politiek: “de politiek moet niet langer méér uitgeven dan er binnenkomt”.
Dat Trichet er uitdrukkelijk bij zegt dat het subsidiariteitsbeginsel nageleefd moet worden is ongelooflijk belangrijk om te benadrukken. Het subsidiariteitsbeginsel betekent dat wat op een laag overheidsniveau geregeld kan worden ook op het laagste niveau geregeld moet worden. Zie het als het anti-centralisatie recept dat een dictatoriaal instituut moet voorkomen. Trichet is hier helder over: een dergelijke voorwaarde is noodzakelijk en daarmee pleit hij tegelijkertijd ook voor een decentrale beslissingsbevoegdheid van volksvertegenwoordigingen.
Terwijl bijvoorbeeld Arie Slob van de ChristenUnie denkt dat het Budgetrecht van de Tweede Kamer door Brussel wordt ingeperkt, kaatst Trichet de bal terug. En het is eigenlijk zo simpel wat Trichet voorstelt want hij wijst op de absolute noodzaak om het Budgetrecht aan de Europese burger terug te geven. Hoe anders wordt afgedwongen dat er niet meer uitgegeven wordt dan er binnenkomt?
- Trichet droomt van een euroregering (FD)
In Nieuwsuur was er ook aandacht en dat begon met een onjuiste uitleg van Martine Wolzak van het FD over de monetaire beleidsmaatregelen die de ECB tot haar beschikking heeft. Zij stelt dat financiële markten nog wel de ECB vertrouwen en dat de ECB met de geldpers Europese staatsobligaties kan opkopen om de rente voor landen omlaag te krijgen.
De uitleg kan niet fouter want het is de ECB uitdrukkelijk verboden om Europese staatsobligaties te kopen. Artikel 123 is voor de ECB heilig: monetaire financiering is uitgesloten (zie hier een uitgebreide toelichting). Hoe kan een gerenommeerd “instituut” dat Nieuwsuur m.i. graag wil zijn, dergelijke onzin de Nederlandse huiskamer in slingeren?
Laat ik meteen een teruggekaatste bal voor zijn want onder het Securities Markets Program (SMP) van de ECB zijn er wel degelijk staatsobligaties op de secundaire markt gekocht. Echter, die aankopen van Spaans, Italiaans en Grieks overheidspapier werden direct door de ECB “opgedweild” door in de desbetreffende landen en banken geld direct terug te halen waardoor het effect per saldo nul was.
Dat neemt niet weg dat de ECB al maanden geleden dergelijke aankopen volledig heeft stilgelegd omdat het EFSF/ESM een feit was. Toen de paniek over Italië en Spanje uitbrak, Europese politici hun incompetentie illustreerden en als een roerloos en verdoofd hert in de koplampen van de financiële markten keken, nam de ECB het hert ter hand en sleurde zij het roerloze beestje weg voor de aan denderende vrachtwagen. Een aanrijding had de nodige financiële bloedspetters opgeleverd. Dat is waarom financiële markten de ECB wel vertrouwen, en de Europese politiek wantrouwen: snappen ze wel waar zij mee bezig zijn?
Dit maakte overigens het SMP-programma niet minder omstreden: principieel waren alle insiders er op tegen (dat geldt ook voor mij) omdat de geest van het monetaire financieringsverbod niet werd nageleegd. Echter, pragmatisch gezien moet iedereen zich ervan bewust zijn (en dat geldt ook voor mij) dat er geen alteatief voor handen was. In die gevallen geldt er dan een simpel spreekwoord: “nood breekt wetten”.
Anno 2012 moet er met het EFSF/ESM in stelling niet gedaan worden alsof dergelijke aankopen van perifeer papier voor herhaling vatbaar is. Dat zou een brug te ver zijn en m.i. een vorm van disinformatie.
Sowieso geldt dat als de geconsolideerde balans van de ECB ter hand genomen wordt, men zal zien dat de euro – dat is activa “#1 gold and gold receivables” en passiva “#1 banknotes in circulation” – een fundamenteel anker vormen voor de monetaire instrumenten die volledig ontkoppeld zijn aan die de beide nummertjes één: het goud van de ECB “biedt” op banknotes in circulation en dat levert een schaduwprijsmechanisme op voor goud. De rest wordt daarvan afgeleid; niets meer en minder.
Martine, als meeleest: ik leg je dit graag allemaal een keer uit. Ik heb de aandacht van camera's niet (en dat hoef ik ook absoluut niet) maar zorg ervoor dat je uitleg klopt; deze uitleg was niets minder dan regelrecht broddelwerk.
- Trichet over de eurocrisis (Nieuwsuur)
Lees ook:
- 'Crisis ligt aan zwakke economische unie' (NU.nl)
AFM: Stop verkoop onbegrijpelijke derivaten aan doe-het-zelf beleggers
Wederom hulde voor de AFM! Uit het persbericht van de AFM:
Een belangrijke conclusie van het onderzoek is dat een aantal soorten indextrackers zo complex is, dat deze niet of bijzonder lastig te begrijpen zijn voor de consument. Dit zijn producten waarvan de AFM vindt dat ze niet aangeboden moeten worden aan consumenten of alleen aangeboden moeten worden aan consumenten met tussenkomst van een adviseur of vermogensbeheerder. Een voorwaarde hierbij is dat dit een goede adviseur of vermogensbeheerder moet zijn, die op basis van de beschikbare productinformatie in staat is om te kunnen oordelen over de passendheid van een product voor zijn klanten. In dat licht heeft de AFM geconstateerd dat de informatie over indextrackers niet altijd toereikend is om de werking en risico’s van een product te kunnen begrijpen, ook niet voor professionals.
Die laatste zin: zo, dat is nog eens genieten. Wat een uitspraak: zelfs de “te dure pakken” begrijpen sommige derivatenproducten niet. Et voila: tegenpartij risico's worden middels synthetische financiële contracten opgeblazen (denk Vestia) en dat leidt tot een complexe wirwar van onbegrijpelijke financiële mumbo-jumbo die zelfs voor professionele financiële dienstverleners niet te begrijpen zijn.
Wanneer Den Haag derivaten gaat aanpakken? Vermoedelijk zal dat door “evil” Brussel (lees: Angela Merkel) moeten worden afgedwongen. Waar wij in vredesnaam mee bezig zijn; de AFM vraagt het zich ook steeds openlijker af en dat is maar goed ook!
- Niet alle indextrackers zijn voor iedereen te begrijpen (AFM)
Europese bankunie?
Er zijn de nodige ontwikkelingen over tal van Europese bancaire hervormingen. In de Financial Times verscheen een beknopt artikel met de te nemen hordes waar Europese politici over kunnen struikelen. In drie punten zette Gavyn Davies de hordes en de daarbij behorende problemen op een rij. Deze drie punten zijn:
1. Kapitaalseisen en toezicht: hoe hoog wordt de lat gelegd; hoeveel eigen vermogen moeten banken aanhouden? Hoe worden de kapitaalseisen berekend en in de praktijk afgedwongen?
2. Een gemeenschappelijk Europees depositogarantiestelsel: hoe worden de kosten verdeeld als een bank failliet gaat? Hoeveel spaargeld word er Europees gegarandeerd en op welke voorwaarden dragen banken bij om spaarders te compenseren voor verliezen?
3. Gemeenschappelijke gelden om banken te herkapitaliseren: waar komt het geld vandaan om banken te voorzien van voldoende eigen kapitaal? Worden er Europese gelden beschikbaar gesteld? Moet het verdrag van het ESM worden aangepast? Hoe worden Spaanse banken geherkapitaliseerd?
Davies merkt terecht op dat er bij punt 2 nog altijd het probleem bestaat van een mogelijke systeemimplosie. Wanneer alle banken omvallen dan is er geen enkel garantiestelsel bestand tegen de omvang van de te nemen verliezen. Dat is overigens een open deur die elke analist maar beter even ingetrapt kan hebben.
Bij punt 3 kan eraan toegevoegd worden dat het momenteel niet mogelijk is om gelden uit het ESM te gebruiken om banken te herkapitaliseren. Europa heeft nu eenmaal besloten dat het ESM geen aandeelhouder mag worden van banken. Banken zijn in principe private instellingen en dat moeten zij ook zijn. Dat lijkt mij ook voor de hand liggen want anders krijg je een situatie waarin politici via de achterdeur van het aandeelhouderschap via het ESM voor bankiertje kunnen gaan spelen. Politici en het management van geld? Dat is vragen om problemen. Bovendien zou er in Europa kunnen gaan gelden dat private risico's opeens publieke risico's worden terwijl juist de hervormingen erop gericht zijn om dit juist om te draaien: er mag in de toekomst géén goed belastinggeld gesmeten worden naar private verliezen.
- Can a banking union save the euro? (Financial Times)
De lappendeken aan voorstellen en proefballonnetjes werd aardig samengevat in een artikel bij het FD. Philip Suttle, hoofdeconoom van de inteationale bankenlobby IFF verwoordde het erg treffend:
‘Het komt mij voor als die Indiase parabel over die vier blinden en de olifant. [..] Ieder van die blinden beschrijft het beest anders. De een heeft het over zijn slurf, de ander over zijn staart. Als de zeventien eurolanden wordt gevraagd hoe een bankunie eruit zal zien, krijg je zeventien verschillende beschrijvingen.’
- 'Europese bankunie nog ver weg' (FD)
Merkel: sterkere politieke en economische unie
Angela Merkel maakt bewegingen waarmee zij een duidelijk signaal afgeeft: binnenkort (en ik vermoed eerder dan iedereen denkt) moeteen er Europese spijkers met koppen geslagen worden. Draag bevoegdheden over aan Europa terwille van een effectiever politiek management van de eurozone, de nationale overheidsbegrotingen (let wel: fiscale 0-lijn) en strikter en uniformer bancair toezicht. Het moet er komen. Merkel zegt (via RTL-Z):
De bondskanselier beandrukte verder dat economische groei en betere overheidsfinanciën elkaar niet uitsluiten. ,,Het zijn twee kanten van dezelfde medaille.'' Duurzame groei kan er volgens haar alleen komen als landen hun concurrentiepositie verbeteren. ,,Elk Europees land moet zijn eigen zwakheden onder ogen zien.''
En zwakheden in Nederland zijn er genoeg. Neem de hypotheekrenteaftrek. Dat is zo'n heilig huisje waarbij de belangen van de banken prevaleren boven de publieke belangen van Jan met de pet op. De Nederlandse politiek praat met kilo's meel in de mond en draait om de hete brei heen. Als het op de directe winstsubsidie aan het bankwezen aankomt dan kiest men voor de oneigenlijke belangen van bankiers. Men is mijn inziens in algehele staat van ontkenning. Terwijl de Nederlandse politiek de verantwoordelijkheid ervoor draagt dat zij de balansen van onze Too Big To Fail banken integraal onderdeel hebben gemaakt van de Haagse inkomenspolitiek, wil men de gevaren van deze systeemfouten van eigen makelij niet in zien.
- Merkel: sterkere politieke en economische unie (RTL-Z)
- Lees ook: Merkel: Europese karavaan wacht niet (FD)
In ander nieuws:
- Economische onzekerheid stuwt spaartegoeden (NU.nl)
- Draghi: risico's eurozone nemen toe (RTL-Z)
- Weinig alteatieven voor leegstaand kantoor (NU.nl)
- Ballast Nedam verdacht van belastingfraude (RTL-Z)
- [IMF] '40 tot 80 miljard nodig voor Spaanse banken' (RTL-Z)
Van je concurrenten moet je het hebben; maar 't is wel eerlijk: SNS Reaal zal alles uit de kast moeten trekken om zonder staatsinfuus te overleven.
- ING: Aflossen staatssteun lastig voor SNS Reaal (RTL-Z)
Ook erg typisch in de geopolitieke machtstrijd..
- [Panetta:] 'Geduld VS met Pakistan raakt op' (NU.nl)
Nieuws uit buitenlandse media
QE3 een kwestie van tijd?!
Het is eigenlijk een kwestie van tijd voordat de geldpers weer vers geprinte dollars gaat spuwen. Het is eigenlijk alleen een vraag van timing: wanneer?
Tijdens de persconferentie waarbij Mario Draghi het monetaire beleid toelichtte waren ook dit keer de Angelsaksische vingerwijzingen aanwezig: “hoe gaat u aan burgers buiten Europa uitleggen wat u doet om te voorkomen dat zij de gevolgen merken van de Europese schuldencrisis”, kreeg Mario Draghi van een joualist van de Wall Street Joual voorgelegd. Alsof Europa verantwoordelijk is voor alle Amerikaanse problemen.
Een begrotingstekort dat de biljoen dollar al drie jaar op rij ruimschoots overtreft, zich herhalende monetaire financieringsrondes van onbetaalbare Amerikaanse schulden, een perma-handelstekort dat al 37 jaar lang, maand in maand uit, vrolijk wordt afgerekend in fiat-papier, een vanuit overheidswege gecreëerde doofpotconstructie voor Wall Street, een juridische desintegratie van de woningmarkt, een oorlogsmachine ter omvang van 47% van de wereldwijde defensie-uitgaven, een full-spectrum oorlog tegen goud, en dan de schuld in de schoenen schuiven van Europa omdat het wil breken met onhoudbaar fiscaal beleid en al het andere dat niet deugt?
De Amerikaanse zienswijze is duidelijk: onze verwijtende vinger wordt eerst gewezen naar alle anderen want wij zijn nu eenmaal 'first among equals'. Via Zero Hedge de schrijvende praatpop van de Federal Reserve, John Hilsenrath over de beleidsvooemens van de Federal Reserve:
Disappointing U.S. economic data, new strains in financial markets and deepening worries about Europe's fiscal crisis have prompted a shift at the Federal Reserve, putting back on the table the possibility of action to spur the recovery.
Such action seemed highly unlikely at the central bank's April meeting, when forecasts for growth and employment were brightening. At their policy meeting this month, Fed officials will weigh whether the U.S. economic outlook is deteriorating enough to justify new measures to boost growth, according to interviews and Fed speeches.
The Fed's next meeting, June 19 and 20, could be too soon for conclusive decisions. Fed policy makers have many unanswered questions and have had trouble forming a consensus in the past. Top Fed officials have said that they would support new measures if they became convinced the U.S. wasn't making progress on bringing down unemployment. Recent disappointing employment reports have raised this possibility, but the data might be a temporary blip. Moreover, the Fed's options for more easing are sure to stir inteal resistance at the central bank if they are considered.
Their options include doing nothing and continuing to assess the economic outlook—or more strongly signaling a willingness to act later if the outlook more clearly worsens. Fed policy makers could take a small precautionary measure, like extending for a short period its “Operation Twist” program—in which the Fed is selling short-term securities and using the proceeds to buy long-term securities. Or, policy makers could take bolder action such as launching another large round of bond purchases if they become convinced of a significant slowdown.
Laat de Fed maar printen want als puntje bij paaltje komt dan zullen andere centrale bankiers ook gaan printen. En niet om zoals de Fed de onbetaalde overheidsrekeningen te financieren, maar om er goud mee te kopen en de munt gediversificeerder in te dekken zodat het waardeverlies van Amerikaans schuldpapier opgevangen wordt.
- Here Comes The Hilsenrath Leak: “Fed Considers More Action” (Zero Hedge)
Schijnveiligheid
Financieel analiste/joualiste Gillian Tett van de Financial Times pakte het vliegtuig en kwam erachter dat alle beveiligingsmaatregelen in de Verenigde Staten niet kunnen verhinderen dat bagage van passagiers onder hun ogen gestolen wordt. Maar hoeveel er gestolen wordt? Het is onbekend; het is “geheim”. Uit de inleiding van Tett:
In recent years, there has been a welter of complaints among Americans about heavy-handed airport security procedures. Little wonder: since 2001, the US has heavily increased overall homeland security at a cost of more than $1,000bn – and one consequence has been endless airport X-ray machines, body scanners, CCTV cameras and “pat-downs”, which many Americans hate.
Een biljoen? Zo, dat zijn nog eens economische stimuleringsmaatregelen geweest! Politieke vriendendienstjes van $1.000; er zal ongetwijfeld geld terugvloeien naar de campagnekassen.
- A false sense of security (Gillian Tett; FT)
Horrorgrafiek met gebrek aan ruimte
De Amerikaanse variant van onze Rekenkamer, het Congressional Budget Office (CBO), maakte een projectie van de Amerikaanse overheidsschuld. De stippellijn geeft de schuldengroei bij gelijkblijvend beleid; de zwarte lijn geeft de prognose wanneer men een roze politiek aangemeten zonnebril opzet.
Het CBO schrijft:
Many budget analysts believe that the extended alteative fiscal scenario is more representative of the fiscal policies that are now (or have recently been) in effect than is the extended baseline scenario. The explosive path of federal debt under the alteative scenario underscores the need for large and timely policy changes to put the federal govement on a sustainable fiscal course.
Als we deze diplomatiek geformuleerde zinnen in Jip-en-Janneke taal vertalen dan zegt het CBO eigenlijk dat zij met geen mogelijkheid erop vertrouwt dat de “roze-zonnebril projectie” haalbaar is. De titel van Zero Hedge vertelt de rest van het verhaal: de schulden stijgen zo hard dat er een veel grotere grafiek nodig is.
- The CBO Will Need A Bigger Chart To Forecast Exponentially-Rising US Debt (Zero Hedge)
Voor alle evenwichtigheid wil ik graag de Europese tegenhanger van deze grafiek geven. Ik roep het wel vaker: “BIS Paper 300, pagina 14″..:
Deze ongedekte toekomstige Europese pensioenverplichtingen (en andere politieke beloftes) zijn in dit financiële systeem compleet onbetaalbaar. Tenzij goud opnieuw gewaardeerd wordt; de schaduwwaarde die ik in het artikel over Jelle Zijlstra vermeldde komt mijn inziens niet helemaal uit de lucht vallen: van – €9 biljoen aan schulden, naar + €11 biljoen aan reserves (berekening gebaseerd op 2010 cijfers). Het stijgende aantal pensionados, een structureel ingebouwde olieverslaving en een private schuldenlast moeten ergens mee gefinancierd worden, dan wel ondersteund worden.
Maar goed, laat andere media maar lekker slapen.
Jim Rickards: “Amerika is grootste valutamanipulator”
Recht toe, recht aan..
Waarschuwing computerspecialist: Cyberterrorisme kan leven op aarde ontwrichten
Afgelopen maandag nam ik een passage over uit de column van Neelie Kroes in het FD. Die quote heb ik eigenlijk te summier toegelicht; ik parafraseer haar nogmaals: [e]n ten slotte moeten we investeren in onderwijs, onderzoek en innovatie, duurzame energie en supersnel breedband. We zullen deze groeisectoren moeten uitsluiten van bezuinigingen om de uitdagingen het hoofd te bieden van wereldwijde concurrentie, de vergrijzing en een kwetsbaar milieu.
Wat mij opviel was het puntje supersnel breedband (inteet) en dan hebben we het over glasvezelkabels. Laat ik er een vraag van maken: wanneer een netwerk van glasvezelkabels in de grond ligt, heb je dan vervolgens nog satellieten nodig om inteet in de lucht te houden?
Mijn inziens bereid Europa met een dergelijk ondergronds kabelnetwerk een hufterproof Europees 'intranet' op. Als er onverhoopt een compleet idiote wereldoorlog uitbreekt, dan heb je je communicatienetwerk in ieder geval onder 'fysieke' controle. Als je satellieten door cyberterrorisme, Chinese achterdeurtjes in chips, dan wel raketten in de ruimte tot ontploffing worden gebracht, of als een zeker bevriend land een mogelijke inteet 'kill switch' aanzet, dan heb je een alteatief om op terug te vallen. Nu ben ik geen whizkid of computerexpert, maar dit is mijn gedachte erbij.
De reden dat ik hierover begin is de waarschuwing van computerexpert Eugene Kaspersky. Daar is geen woord Spaans bij.. must read..
- 'End of the world as we know it': Kaspersky was of cyber-terror apocalypse (Russia Today)
In ander nieuws:
- Spain's Bailout Refusal Is 'Kamikaze Politics' (Spiegel)
- Debt jubilee for one and all — love, the Queen (Izabella Kaminska; FT Alphaville)
- Central Bank of Russia refuses to comment on gold questions (Lars Schall)
Hoe het Amerikaans recht faalt..
- Fraudclosure Case v ABBY G. LOPEZ Involving Leaked Email Heats Up, Akerman Senterfitt Tries to Close Off the Courtroom (Zero Hedge)
Tot slot.
Bizarro wereld..
