Een Duitse spaarbank uit Beieren overweegt haar reserves niet langer bij de ECB te parkeren, zo schrijft Der Spiegel. In plaats van de reserves tegen een boeterente van -0,3% bij de centrale bank te parkeren opperen zij het idee om overtollige reserves in de vorm van contant geld aan te houden. De spaarbank rekende uit dat de verzekerde opslag van contant geld ongeveer 0,18% zou kosten, veel minder dan de boeterente van 0,3% die de ECB in rekening brengt.
Door de negatieve rente beginnen ook banken de rekensom te maken, want het kost ze letterlijk handenvol geld. Zo blijkt uit jaarresultaten van de Zwitserse centrale bank dat de negatieve rente vorig jaar in totaal 1,16 miljard Zwitserse franc heeft opgeleverd. Dat is geld dat banken aan de centrale bank betaald hebben om hun reserves veilig te mogen parkeren.
Meer centrale banken hanteren inmiddels negatieve rente (Grafiek via Valuewalk)
Negatieve rente
De ECB hoopt dat een negatieve depositorente banken aanspoort meer geld uit te lenen en daarmee de economie aan te jagen. Nog afgezien van de vraag of dat een effectief en verstandig beleid is blijkt dat deze maatregel veel onbedoelde gevolgen heeft. Het beperkt banken in de mogelijkheid buffers op te bouwen voor een volgende crisis, terwijl spaarders bij een negatieve rente overwegen geld van de spaarrekening te halen.
De extreem lage rente werkt ook risicovol gedrag in de hand. In Nederland zien we dat een groot deel van de kredietverlening zich door de lage hypotheekrente concentreert op de vastgoedmarkt, wat een nieuwe huizenmarktzeepbel in de hand werkt.
Vluchten banken in contant geld?
Het is de vraag of banken daadwerkelijk reserves gaan aanhouden in contant geld. Je bespaart misschien geld uit in de lagere bewaarkosten, maar daar staat tegenover dat een stapel cash geld veel minder handig is dan elektronisch geld. Reken je ook benodigde investeringen en transportkosten mee, dan is contant geld opeens veel minder handig om aan te houden als bank.
Ook werkt contant geld niet zo makkelijk op de markt voor interbancaire leningen, waar alle transacties giraal en met de snelheid van het licht plaatsvinden. Het Duitse Verbond van Spaarbanken (DSGV) liet weten niets te zien in het plan van de Beierse bank om reserves in contant geld aan te houden. “We kunnen ons op dit moment niet voorstellen dat financiële instellingen in de interbancaire markt overstappen naar contant geld”, zo verklaarde en woordvoerder tegenover Der Spiegel.
Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?