Met de persconferentie van de ECB in het vooruitzicht heeft een groep van in totaal 65 Europese economen een radicaal voorstel ingediend om het monetaire beleid van de centrale bank volledig om te gooien. Ze zijn van mening dat het huidige stimuleringsprogramma van de ECB niet effectief en op termijn zelfs schadelijk is. In plaats van staatsobligaties op te kopen, waardoor de rente daalt en er nieuwe bubbels ontstaan in aandelen, obligaties en vastgoed pleiten de economen, waaronder bekende namen als Steve Keen en David Graeber, ervoor direct geld aan de mensen te geven.
Volgens de initiatiefnemers van de beweging ‘QE for the People’ levert het huidige monetaire beleid van de Europese Centrale Bank onder leiding van Draghi onvoldoende succes op in het aanjagen van de economie. Ook is het stimuleringsprogramma oneerlijk, omdat de veroorzaakte prijsstijging van financiële activa vooral ten goede komt aan vermogende mensen die al veel bezittingen hebben. Voor de kleine spaarder die geen aandelen of obligaties heeft brengt het stimuleringsprogramma juist nadelen met zich mee, zoals een aanhoudende daling van de spaarrente en daling van de koopkracht door de waardedaling van de euro op de valutamarkt.
QE for the People
In plaats van nog meer staatsobligaties te kopen en de rente nog verder omlaag te drukken zou de ECB een meer directe vorm van stimulering moeten toepassen, zo denken de 65 economen die hun handtekening onder het initiatief zetten. De eerste optie is dat de ECB publieke investeringen gaat financieren, omdat dat direct werkgelegenheid en geld oplevert voor de bevolking. Een tweede optie is om iedereen in de Eurozone letterlijk geld te geven, wat economen ook wel ‘helicopter money’ noemen.
Door alle inwoners van de Eurozone geld te geven kunnen ze hun schuldenlast verlichten en meer consumeren. Zo kan in één klap een einde gemaakt worden aan de deflatoire druk waar Europese landen door het opgeven van hun monetaire soevereiniteit onder gebukt gaan. In plaats van ruim €1.100 miljard aan staatsobligaties te kopen zou de ECB ook omgerekend ruim €3.000 aan iedereen kunnen geven.
Spelen met vuur
Het plan om direct geld aan de mensen te geven is bij nader inzien helemaal niet zo verkeerd. Als je iedereen verplicht om met het geld eerst bestaande schulden af te lossen, dan komt slechts een klein deel van het geld daadwerkelijk in de economie terecht. Je slaat twee vliegen in één klap, want tegelijkertijd verlaag je de collectieve schuldenlast en verhoog je de consumptieve bestedingen en investeringen. Dat laatste zorgt voor meer economische activiteit en de inflatie waar de ECB zo naar streeft.
Maar waarom doen we dat dan niet meteen? Het gevaar is dat de maatregel in eerste instantie zo goed werkt dat politici en centrale banken geneigd zullen zijn nog meer geld aan de mensen te geven. Men heeft dan weliswaar meer te besteden, maar tegelijkertijd zet je het vertrouwen in de munt op het spel. Uit de geschiedenisboekjes weten we dat deze vorm van stimulering vaak de snelste weg is naar hyperinflatie.
We zijn benieuwd hoe onze lezers denken over dit plan van ‘QE for the People’. Is dit inderdaad effectiever dan het huidige opkoopprogramma van de ECB? Of is deze directe vorm van monetaire stimulering inderdaad te vergelijken met het spelen met vuur?
Lees ook:
