Vanavond weten we of de Amerikaanse centrale bank een einde maakt aan een tijdperk van bijna tien jaar met nul procent rente. Janet Yellen, voorzitter van de Federal Reserve, zal om 20:00 Nederlandse tijd een toelichting geven op het rentebesluit waar veel beleggers al maanden naar uitkijken. De verwachtingen zijn hoog gespannen, want de centrale bank spreekt al sinds het afbouwen van haar laatste ronde van monetaire stimulering over het verhogen van de rente.
In september rekenden analisten ook al op een renteverhoging, maar toen gooide een flinke daling van de aandelenmarkt wereldwijd roet in het eten. In haar verklaring zijn Fed-voorzitter Yellen toen dat de economie nog niet voldoende hersteld was om een renteverhoging te rechtvaardigen.
Uitstel, maar ook afstel?
De aandelenkoersen gingen de afgelopen weken opnieuw onderuit, maar de Amerikaanse centrale bank kan het zich eigenlijk niet meer permitteren om nóg langer te wachten met een renteverhoging. Niet dat het op korte termijn veel effect zal hebben voor de economie, maar meer omdat de centrale bank daarmee de illusie van controle over de financiële markten zou kunnen verliezen. De geloofwaardigheid van de Federal Reserve loopt schade op als de centrale bank haar geplande strategie van een renteverhoging opnieuw op de lange baan schuift.
Volgens Sander Noordhof van Goudstandaard hoeven we vanavond niet al teveel spektakel te verwachten van het rentebesluit. “De meeste effecten zijn de afgelopen maanden al in de koersen verwerkt.” Wel voorziet hij bij een rentestap door de Fed een flinke waardedaling van de zogeheten high-yield obligaties, leningen aan minder solide bedrijven die een hoger rendement opleveren. De problemen bij Third Avenue lieten zien dat de liquiditeit in deze markt minimaal is. “Een stijgende rente kan een verkoopgolf van dit risicovolle schuldpapier teweeg brengen”, aldus Noordhof.
Wat ook een rol zal spelen is het tempo waarin de centrale bank de rente verhoogt. Blijft het bij één renteverhoging of volgen er meerdere? Dat zal de toekomst moeten uitwijzen. Wat een rentestap zal doen met de wisselkoers tussen de euro en de dollar? “Een kleine rentestap is al in de koersen verwerkt, daarom verwacht ik ook geen grote beweging in de euro/dollar. Ik denk niet dat de euro als gevolg van een renteverhoging in de VS naar pariteit gaat met de dollar. De euro doet het overigens helemaal niet zo slecht, als je bedenkt dat de koers ruim tien jaar geleden nog veel lager gestaan heeft”, zo verklaarde Noordhof.
Ook Eric Mecking en Elmer Hogervorst, auteurs van het boek ‘Deflatie in Aantocht‘, verwachten vanavond een renteverhoging. “Ze hebben er een jaar lang over gesproken en het wordt tijd dat ze het dan ook eens doen anders is de Fed niet geloofwaardig meer.” Volgens beide heren zal de stijging van de rente in de VS de dollar verder doen stijgen ten opzichte van de euro.
“Die trend was sowieso al in gang gezet, omdat de Eurozone binnenkort in een groot deflatoir moeras zal belanden. Kapitaal zal daardoor vluchten naar de Verenigde Staten”, zo schrijven de heren in een verklaring.
Kleine renteverhoging
Beursanalist Cor Wijtvliet van Beurshalte verwacht dat de centrale bank de rente gaat verhogen, maar dat die beperkt zal blijven tot 15 basispunten. “Het is de eerste verhoging die in drie of vier stapjes de rente tegen het einde van 2016 naar 1% zal brengen”, zo verklaarde hij tegenover Marketupdate.
“Ik denk dat er eerder sprake zal zijn van opluchting dan ernstig negatieve effecten. Het besluit is zo lang al in de week gelegd. Iedereen is al maanden voorbereid”, zo voegde beurscommentator Wijtvliet eraan toe.
De laatste jaren worden de acties van centrale bankiers onder een vergrootglas gelegd en de media stort zich er bovenop. Is al die aandacht voor dit rentebesluit terecht of wordt de macht van de Federal Reserve overschat?
Mecking en Hogervorst laten in een verklaring tegenover Marketupdate weten dat de macht van centrale banken als de ECB en de Federal Reserve nog te vaak wordt overschat:
“De markt bepaalt uiteindelijk wat er gebeurt, niet de Federal Reserve. De centrale bank is een volger en geen leider: als de kapitaalmarktrente stijgt, volgt niet lang daarna de Fed. Dat zien we bijvoorbeeld terug in de Amerikaanse 10-jaars staatsobligaties. De rente bodemde in 2012 en ondanks een terugval in 2014 en begin 2015, stijgt de rente weer.”
De auteurs van Deflatie in Aantocht schrijven in hun verklaring dat de extreem lage rente van centrale banken de speculatie heeft aangewakkerd en dat daardoor de aandelenmarkten zo gestegen zijn. Ook gaf de extreem lage rente volgens beide heren ondersteuning aan de banken, omdat zij daardoor betere winstmarges konden halen. Daarmee konden banken hun buffers versterken.
Cor Wijtvliet is ook van mening dat de macht van centrale banken overschat wordt: “Als ze echt zo veel in hun mars hadden, was de crisis al lang bezworen. Voor hen was het de afgelopen jaren ook tasten in het duister.”
Lees ook:
- Is renteverhoging Fed negatief voor goud?
- Grafiek: Wanneer verhoogt de Federal Reserve de rente?
- Ron Paul: “Federal Reserve heeft de controle verloren”
Gaat de Federal Reserve eindelijk de rente verhogen?
