Grafiek: Historisch overzicht van het wereldwijde bbp

De volgende grafiek is niet nieuw, maar geeft een interessante kijk in de economisch machtsverhoudingen vanaf het begin van onze jaartelling die we u niet willen onthouden. De grafiek laat zien dat landen als India en China vanaf het jaar nul tot en met het jaar 1800 de grootste economie hadden. Dat is niet verwonderlijk, aangezien deze twee landen ook toen al een groot gedeelte van de totale wereldbevolking hadden. In het jaar 1 hadden India en China respectievelijk 1/3 en 1/4 deel van de totale wereldbevolking en was hun aandeel in de wereldwijde economie ook ongeveer zo groot.

Het wereldwijde bbp van de afgelopen 2000 jaar (Bron: The Atlantic)

Wereldwijde bbp vanaf 1800

De samenstelling van het wereldwijde bbp begon vanaf 1800 drastisch te veranderen. Dat kwam niet door een explosieve bevolkingsgroei in Westerse economieën, maar door de industriële revolutie die de economie razendsnel veranderde. Door de stoommachine en door de komst van stoomlocomotieven steeg de productiviteit in Westerse landen enorm, waardoor ons aandeel in de totale wereldeconomie steeds groter werd. Die voorsprong wist het Westen lang te behouden, totdat globalisering nieuwe productietechnieken over de hele wereld wist te verspreiden.

Wat we ook niet moeten vergeten is dat het BBP een nominaal getal is, gebaseerd op de totale productie van een economie. In hoeverre economische groei gedreven wordt door efficiëntere productie of door schuldcreatie, dat blijkt moeilijk vast te stellen. Wel mag duidelijk zijn dat het bbp van Westerse landen in de twintigste eeuw een gigantische boost heeft gekregen door het fractionele banksysteem en door het loslaten van de koppeling van goud en geld. Dat kan ook de verklaring zijn voor het relatief grote aandeel van de Verenigde Staten in de totale wereldeconomie.

Wereldwijde bbp vanaf 2000

Vanaf het millennium heeft met name China een inhaalslag gemaakt. Door de lage lonen en door de toenemende globalisering werd veel productie overgebracht van Westerse landen richting China. Aanvankelijk zorgde dat voor veel organische groei van de Chinese economie, maar de afgelopen jaren levert ook in China de kredietgroei een steeds grotere bijdrage aan het Chinese bbp. Deze grafiek uit een rapport van Bridgewater laat die ontwikkeling mooi zien.

Wat zegt het bbp?

De grote vraag is echter in hoeverre deze grafiek een betrouwbaar beeld van de werkelijke economische verhoudingen geeft. Naar welke maatstaf is het bbp omgerekend (dollars?) en in hoeverre speelt de schuldcreatie in het ‘Westen’ een rol in de opkomst van de Verenigde Staten en Europa vanaf 1800 tot en met nu? Wat de grafiek in elk geval wel duidelijk maakt is dat China en India in het verleden ook machtige economieën waren. We moeten dan ook niet vreemd opkijken dat de helft van het jaarlijkse aanbod van goud richting deze twee landen gaat.

Bron: The Atlantic