Het is niet eens zo lang geleden dat Duitse politici parmantig de crisis als passé verklaarden. De uitslag van de Griekse verkiezingen heeft hen hardhandig met de neus op de feiten gedrukt. De ellende is nog lang niet voorbij en het is volstrekt onduidelijk wat nog komen gaat. Het dood verklaren van de crisis was een typisch geval van misplaatste arrogantie. Al lang voor de Griekse verkiezingen was het ieder die wilde zien duidelijk dat het Duitse recept voor crisisbestrijding niet werkte. Het recept luidde dat gedwongen bezuinigingen zouden leiden tot compensatie voor de vraaguitval. Uiteindelijk echter raakt een land van de regen in de drup, omdat door de krimp van de economie de schuld als percentage van het bruto binnenlands product alleen maar toeneemt.
Griekenland in verzet
Natuurlijk waren er eerder tekenen aan de wand, maar mevrouw Merkel meende die te moeten en te kunnen negeren. Dat kan niet met de uitslag van de Griekse verkiezingen. De Grieken hebben zich massaal gekeerd tegen de eigen corrupte elite en tegen een beleid, dat hen alleen maar armoede bracht. De overwinning van Syriza luidt daarmee een nieuw hoofdstuk in de korte geschiedenis van de eurocrisis. In dat hoofdstuk kan wel eens geschreven worden, dat de problemen in Europa dieper bleken te gaan dan zelfs pessimisten bevroedden. Het besluit van de Zwitserse centrale bank om de frank los te koppelen was een psychologische dreun voor de euro. Het was het beste bewijs, dat de euro fragiel is en blijft. Het besluit van de ECB om op ongekende schaal obligaties te gaan opkopen heeft het vertrouwen in de euro niet bepaald versterkt.
De uitslag in Griekenland kan niet als een verrassing komen. De Trojka zou er in de onderhandelingen goed aan doen om die uitslag serieus te laten meewegen. Zonder compromis moet Griekenland wel omvallen en niemand weet wat daar de consequenties van zullen zijn. Het zou het begin van het einde van de euro kunnen betekenen en daarmee het begin van het einde van de eurozone. Daar zou elk land, ook Nederland en Duitsland, onder lijden! Een compromis maakt de facto een einde aan het huidige bezuinigingsbeleid. Ook voor mevrouw Merkel is duidelijk, dat de uitslag in Griekenland voor een veenbrand kan gaan zorgen in zulke landen als Spanje, Italië en Frankrijk. In deze landen was het verzet tegen de bezuinigingen altijd veel groter dan in de Noordelijke landen.
Bezuinigingsbeleid heeft gefaald
Voor Merkel zal het echter ook duidelijk moeten zijn, dat haar beleid van tegelijkertijd bezuinigen en doorvoeren van structurele hervormingen faliekant mislukt is. Dat kan eenvoudigweg niet. De belastingbetaler krijgt simpelweg teveel voor zijn kiezen en zal in het kieshokje wraak nemen op de politici. Structureel hervormen kan alleen als er economische groei is! De laatste vraag daarom is wanneer Merkel overtuigd raakt van die waarheid: voor of na de Spaanse verkiezingen. In Spanje kan de protestpartij Podemos het kunststukje van Syriza herhalen en het establishment naar huis sturen.
De nieuwe waarheid is dat Merkel en al haar bewonderaars moeten loskomen van hun fixatie op 0% groei van de schuld. Het is tijd voor grootschalige investeringen in de modernisering van de samenleving. Als doekje voor het bloeden van de oplopende tekorten mag de extreem lage rente dienen, waartegen overheden kunnen lenen. De Griekse les is dat de toekomst van de euro en de eurozone in de eerste plaats afhangt van de bereidheid om te veranderen, van mevrouw Merkel en haar navolgers, zoals premier Rutte!
Cor Wijtvliet
Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD).
Meer informatie:
- Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
- Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
- U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
- Ontvangt u het Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!
- Volg Cor Wijtvliet op twitter: @wijtvliet
Een gedachte over “Griekse les voor mevrouw Merkel”
We kunnen beter al die biljoenen van de ECB, direct in de economie pompen dan het aan de banken te geven.