Helft Nederlanders heeft vrijwel geen vermogen

Eind vorige week publiceerde De Nederlandsche Bank een vrij positief bericht over het vermogen van de Nederlanders. Collectief hebben we in de eerste helft van dit jaar bijna €6,6 miljard aan onze spaarrekeningen toegevoegd, waarmee ons totale spaarvermogen een recordniveau van €335 miljard bereikte. Dat betekent dat een huishouden gemiddeld €44.000 op een spaarrekening heeft staan, naast eventuele bezittingen in de vorm van onroerend goed of een beleggingsportefeuille. Wat zou dat toch mooi zijn, als ieder huishouden een dergelijk bedrag te besteden had…

Vermogen ongelijk verdeeld

Door alleen het gemiddelde te noemen krijg je de indruk dat het nog niet zo slecht gesteld is met het gemiddelde huishouden in Nederland. Het cijfer is uitermate misleidend, als je beseft dat de vermogensongelijkheid in ons land bijzonder groot is. Eerder dit jaar publiceerde Bas van Bavel de resultaten van zijn onderzoek naar de vermogensposities van Nederlandse huishoudens. Op basis van cijfers van het CBS uit 2014 kwam hij tot de conclusie dat de helft van alle Nederlandse huishoudens geen of vrijwel geen vermogen heeft. Vanuit dat licht bezien kijkt u opeens heel anders naar dat gemiddelde spaarvermogen van €44.000!

Heel veel Nederlandse huishoudens hebben in werkelijkheid helemaal geen vermogen opgebouwd, ook al hebben ze misschien een mooie lease-auto voor de deur staan of wonen ze in een eigen huis. Veel van die welvaart is gefinancierd met schulden, gebaseerd op een toekomstige cashflow. We plukken nu alvast de vruchten van onze toekomstige productiviteit, zodat we een hoge levensstandaard kunnen handhaven.

De vraag is dan hoe gezond de Nederlandse economie is, zeker als je bedenkt dat veel van ons vermogen in stenen zit. Vastgoed dat voor een relatief groot gedeelte met vreemd vermogen gefinancierd is. Voor meer dan 1 miljoen huishoudens is de schuld aan de bank groter dan de waarde van hun eigen huis. De kans is groot dat een deel van deze huishoudens – ook al hebben ze een geweldig inkomen – helemaal links vertegenwoordigd zijn op onderstaande grafiek.

Helft Nederlandse huishoudens heeft geen vermogen (Bron: Van Bakel, 2014)

De boodschap van dit artikel is om kritisch te zijn naar de economische cijfers die ons via de media bereiken. Soms is het goed om even wat verder te kijken en er andere bronnen bij te pakken, zodat u meer inzicht krijgt in de werkelijke situatie. Het aantal huishoudens dat meer dan €44.000 op een spaarrekening heeft staan is kleiner dan u denkt, wetende dat er zoveel mensen zijn die nauwelijks vermogen hebben.