Vijftien grote banken domineren de markt voor credit default swaps waar in totaal $14 biljoen in omgaat. Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden spelen deze financiële instellingen niet alleen de rol van deelnemer, maar ook die van scheidsrechter. Hoe gaat dat precies in zijn werk? Banken als JP Morgan en Goldman Sachs schrijven verzekeringen uit die beleggers kunnen kopen om risico’s af te dekken, bijvoorbeeld het risico dat een land of een bedrijf haar betalingsverplichting niet nakomt. In dat geval keert de verzekering (de CDS) een bepaalde vergoeding uit om het verlies van de belegger te compenseren.
Dat er een markt bestaat om dit soort risico’s te verzekeren is niet vreemd. Maar dat de banken die deze verzekeringen aanbieden ook mogen bepalen wanneer er sprake is van een zogeheten ‘default’ leidt tot een grote onbalans tussen de verzekeraar en de verzekerde. Want wanneer spreek je van een default? In de praktijk blijkt dat heel moeilijk te bepalen, ook omdat er aan een zogeheten credit default swap allerlei voorwaarden kleven die alleen gespecialiseerde handelaren en juristen kunnen begrijpen.
Lehman Brothers
Toen Lehman Brothers in september 2008 omviel werd opeens de complexiteit van de markt voor credit default swaps (CDS) zichtbaar. Timothy Geithner, de toenmalige president van de Federal Reserve in New York, besloot op dat moment de markt voor credit default swaps volledig te herzien. Het was van belang dat beleggers voortaan sneller duidelijkheid kregen over wanneer een CDS wel of niet zou uitkeren. Om dat doel te bereiken besloot Geithner de controle op de markt uit handen te geven aan de banken die deze producten zelf verkochten.
“We zagen de conflicterende belangen, maar we besloten dat het belangrijkste was dat het afhandelen van CDS contracten in handen moest blijven van mensen met kennis van zaken”, zo verklaarde Athanassios Diplas tegenover Bloomberg. Hij was ten tijde van de val van Lehman Brothers hoofd van de afdeling risicomanagement van Deutsche Bank.
- Lees verder bij Goudstandaard