Op advies van tussenpersonen en banken stopten Italiaanse spaarders de afgelopen jaren een aanzienlijk deel van hun spaargeld in zeer risicovolle bankobligaties. Deze achtergestelde leningen werden jarenlang aangeprezen als zeer veilige pensioenbelegging, maar nu blijkt dat het financiële tijdbommen zijn die van de ene op de andere dag waardeloos kunnen worden.
Bloomberg schrijft dat Italiaanse banken sinds het uitbreken van de crisis op grote schaal achtergestelde leningen aan spaarders verkochten om hun balans aan te sterken. Bankmedewerkers kregen de opdracht om zoveel mogelijk van deze risicovolle obligaties aan spaarders te verkopen, als alternatief voor spaargeld en staatsobligaties die amper rendement opleveren. Hoge provisies gaven bankiers een extra motivatie om deze gevaarlijke financiële producten aan spaarders te verkopen. De bankobligaties werden zelfs samen met hypotheken en bedrijfsleningen verkocht, zo schreef het NRC onlangs in een onthullend artikel.
€31 miljard aan bankobligaties
Tussen 2007 en 2009 werd 80% van alle nieuw uitgegeven bankobligaties verkocht aan particuliere beleggers. Volgens cijfers van de Italiaanse centrale bank bezitten alle huishoudens in Italië samen ongeveer €31 miljard aan achtergestelde leningen van banken. Dat is omgerekend €1.260 per huishouden. Daarvan bestaat €5 miljard uit achtergestelde leningen van de probleembank Monte dei Paschi di Siena. Moet deze bank geherkapitaliseerd worden, dan worden deze bankobligaties conform de nieuwe bail-in regels van het ene op het andere moment zo goed als waardeloos.
Het zou niet voor het eerst zijn dat Italiaanse huishoudens op grote schaal geschoren worden. Na de devaluatie van de Argentijnse peso in 2001 waren 450.000 spaarders in Italië de klos, omdat ze hun spaarcentje voor de oude dag belegd hadden in Argentijnse staatsobligaties. Deze obligaties verloren door de devaluatie opeens meer dan driekwart van hun waarde. Twee jaar later was het weer raak, toen 100.000 spaarders hun geld verloren als gevolg van het boekhoudschandaal bij Parmalat.
“Het is verrassend vergelijkbaar met wat banken in het verleden met Argentinië en Parlamat deden. Veel van mijn cliënten zijn fabrieksmedewerkers en gepensioneerden die al hun spaargeld kwijt zijn. Sommigen daarvan kregen te horen dat beleggen in achtergestelde bankobligaties gewoon een manier is om meer rente te krijgen, maar dan met dezelfde veiligheid als een Italiaanse staatsobligatie”, zo verklaarde advocaat Floro Bisello tegenover Bloomberg.
Italianen stoppen relatief veel spaargeld in obligaties (Bron: Bloomberg)
Spaargeld weg
Sommige Italiaanse banken probeerden hun klanten ervan te overtuigen staatsobligaties te ruilen voor achtergestelde bankleningen. Dat deden ze vooral bij hun klanten met weinig kennis van financiële zaken. Bloomberg geeft het voorbeeld van een gepensioneerde concierge, die in 2007 voor €112.000 aan achtergestelde leningen van Banca Marche in rook zag opgaan. Hij kwam er pas achter dat hij zijn geld verloren was toen hij naar zijn plaatselijke bankkantoor ging om opheldering te vragen.
Het is onvoorstelbaar hoeveel risico’s sommige spaarders nemen met hun vermogen. Met de introductie van de nieuwe bail-in regels lopen obligatiehouders van banken per ingang van 2016 een veel groter risico. Het is aan te raden om eens goed te onderzoeken of u ook een deel van uw spaargeld in dergelijke bankobligaties heeft. Dat u als particulier veel geld kunt verliezen is al eens gebleken bij het omvallen van DSB en de nationalisatie van SNS.
Lees ook:
- Spaarders in Italië kunnen miljarden verliezen bij bail-in
- Italië krijgt geen uitzondering op bail-in
