De Nederlandse schuld is vanaf 1990 veel sneller gegroeid dan de economie, zo blijkt uit gegevens van Eurostat. In 2011 was de publieke en private schuld samen 2,5x zo groot als in 1990. Dat terwijl de economische groei, uitgedrukt als het Bruto Binnenlands Product (BBP), over dezelfde periode met slechts 57% is toegenomen. In het jaar 1991 leverde elke euro extra schuld nog bijna €0,30 economische groei op. De laatste jaren is dat aanzienlijk minder. Helaas heeft Eurostat nog niet alle data van 2012 beschikbaar, maar cijfers uit 2011 laten zien dat iedere euro die geleend werd nog maar €0,16 aan economische groei produceerde!
Verenigde Staten
Het fenomeen van schulden die sneller groeien dan de economie zien we ook in de Verenigde Staten. Onlangs plaatsten we op Marketupdate een soortgelijke grafiek van de schuldenproblematiek van de VS. Daar is het probleem nog veel groter, want sinds 2001 levert iedere $1 extra schuld nog maar $0,08 aan economische groei op! In de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog zorgde elke geleende dollar nog voor $4,61 groei in het GDP. Onderstaande grafiek laat zien dat Amerika in een vergevorderd stadium van schuldverzadiging verkeert.
Meer niet-productieve schulden
Vanaf de jaren negentig kwam er steeds meer onproductieve schuld in de Nederlandse economie. De rente ging langzaam weer omlaag en banken werden soepeler met het verstrekken van hypotheken. Het gevolg was een jarenlange stijging van de huizenprijzen, waardoor men zich steeds dieper in de schulden moest steken om een woning te kunnen kopen. Veel ‘waarde’ ging zitten in bakstenen en circuleerde niet in de economie. Door de financiële crisis vlakte de groei van de Nederlandse economie verder af, terwijl de schulden door de lage kapitaalmarktrente alleen maar verder zijn gestegen.
De staatsschuld van Nederland is nog relatief laag, maar de schuld van Nederlandse huishoudens is buitensporig hoog. Onderstaande grafiek laat zien hoeveel schulden Nederlandse huishoudens hebben in verhouding tot hun inkomen (vergeleken met een aantal andere Europese landen). We lenen gemiddeld ruim 2,5x ons inkomen, veel meer dan onze buurlanden.
2 gedachten over “Nederlandse schulden groeien sneller dan economie”
Beste Frank,
Mooie grafieken. Ben bang dat wat jou ontgaat is dat de economie in gijzeling genomen is door een SCHULDENFABRIEK vermomd als “geldsysteem”. Misschien tijd om het geldsysteem te bestuderen.
Rake charts waar je niet naast kunt kijken !
Van alle onproductieve deelnemers (80%) aan het systeem steekt niemand z’n kop boven het maaiveld, nog zaagt men de poten onder z’n stoel. Nogthans zou de zorgplicht van bestuurders ook transparant moeten zijn. Helaas niets is minder waar.
Geniet maar van de muziek, zolang die (nog) speelt.