De introductie van een negatieve rente is de zoveelste poging van centrale banken om de economische groei aan te jagen, maar het wordt met de dag duidelijker dat het beleid vooral veel negatieve effecten met zich meebrengt. Wist u dat de rente op een lening of hypotheek in Zwitserland juist gestegen is sinds de introductie van negatieve rente?
Zoals u weet hanteren verschillende centrale banken inmiddels een negatieve rente, waaronder de ECB, de Bank of Japan en de Zwitserse centrale bank. Dat betekent dat commerciële banken rente betalen over tegoeden die ze uit veiligheidsoverweging bij de centrale bank parkeren.
In het geval van Zwitserland kostte dat de banken vorig jaar in totaal 1,16 miljard Zwitserse frank. Dat zijn kosten die banken ergens anders weer moeten terugverdienen, willen zij hun winstmarges op peil houden.
Negatieve rente maakt lenen duurder
In plaats van de negatieve rente door te berekenen aan spaarders besloten de banken het geld via een andere manier terug te verdienen, namelijk door hun winstmarge op hypotheken en andere leningen te verhogen. Daardoor wordt het juist weer duurder om geld te lenen, precies het omgekeerde van wat centrale banken proberen te bereiken met hun negatieve rentes.
Deze paradox werd onlangs behandeld in een rapport van de Bank for International Settlements (BIS). Uit dat rapport komt ook de volgende grafiek…
Hogere hypotheekrente
We zien hier de effecten van negatieve rente in de Eurozone, Zweden, Zwitserland en Denemarken. Kijken we naar Zwitserland, dan zien we dat banken direct na de invoering van negatieve rente (rode lijn) de winstmarge op hypotheken verhoogden (paarse lijn). Dezelfde trend zien we terug in Zweden en Denemarken, waar banken ook hun winstmarges op hypotheken verhoogden om de kosten van de negatieve rente te dekken.
Conclusie
De introductie van negatieve rente zou het nog goedkoper moeten maken om geld te lenen, maar dat blijkt in de praktijk ook wel eens anders uit te pakken. Voeg je daar alle problematiek van pensioenfondsen en spaarders aan toe, dan kun je haast niet anders concluderen dan dat centrale banken met negatieve rentes hun doel voorbij geschoten zijn. Laten we hopen dat ze op tijd tot dit inzicht komen.
Gelukkig bestaat er geen negatieve rente voor goud en zilver…
Sander Noordhof
Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal.
