De komende vier jaar zouden de huizenprijzen jaarlijks nog drie tot vijf procent kunnen zakken, zo stelt de Rabobank in haar rapport over de perspectieven van de bouwsector. De mate van prijsdaling is afhankelijk van de ingrepen in het huidige woningmarktbeleid, waarin de mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek natuurlijk de belangrijkste rol speelt. Als dat gebeurt zal de prijs sneller naar beneden komen, omdat kopers dan simpelweg minder kunnen lenen op hun inkomen en omdat meer mensen met een hypotheek dan in de problemen kunnen komen.
In de zomer van 2008 kostte een gemiddelde bestaande woning ruim €259.000, dat is nu al teruggelopen tot €233.000. Dat is een daling van meer dan 10%, waar volgens de Rabobank nog een minstens zo grote daling bij zal komen in de komende jaren. De periode dat een huis te koop staat loopt nog steeds op en staat nu op negen maanden.
Makelaarsvereniging NVM stelt dat een derde van de huizen die te koop wordt aangeboden nu te hoog geprijsd is. Rogier Spoel, manager bij VBO-makelaars, zegt dat het scenario van aanhoudende prijsdalingen bewaarheid kan worden ''als de politiek geen besluit neemt dat voor de komende twintig, dertig jaar zekerheid geeft op de woningmarkt''. NVM-woordvoerder Roland Kimman vindt de Rabo-voorspelling te somber. “We moeten uitkijken dat zulke ramingen geen zichzelf versterkend effect krijgen.” De makelaarsvereniging houdt rekening met een daling van 5 procent dit jaar en 2,5 procent volgend jaar.
Of de NVM dichter bij de waarheid zit dan de Rabobank met haar voorspelling is nog niet te zeggen, maar alle indicatoren wijzen erop dat de Nederlandse huizenmarkt wel een goede correctie kan gebruiken. De huizenprijzen zijn in ons land (samen met de hypotheekschuld) enorm hard gestegen, tot een niveau waarop starters met twee inkomens nog maar net een hypotheek konden krijgen. Nu de economie tegenzit en ook banken voorzichtiger worden komen er gewoon minder kopers naar de woningmarkt, en de kopers die er komen zullen gemiddeld minder kunnen besteden aan een woning omdat ze minder geld kunnen lenen. De onzekerheid over de hypotheekrenteaftrek maakt potentiële kopers ook afwachtend.
Hugo Priemus, oud-hoogleraar woningmarkt, is niet verbaasd. “Het Inteationaal Monetair Fonds heeft er al op gewezen dat Nederland in vergelijking tot andere Europese landen een uitzonderlijk lange periode van huizenprijsstijgingen heeft doorgemaakt. De prijsdaling kan dus ook wel eens langer duren dan tot 2015. Als een kabinet flinke economische hervormingen doorvoert, door bijvoorbeeld de arbeidsmarkt te flexibiliseren, dan komt er een grote vraaguitval op de huizenmarkt en dalen de prijzen verder.”
Ondanks een reeks van faillisementen in de bouwsector is deze nog steeds niet gezond, zo stelt onderzoeker Leontien de Waal van de Rabobank. Door de zwakke woningmarkt en de problemen in de bouwsector houdt ze rekening met een scenario waarin grote beursgenoteerde bouwbedrijven de komende tijd opsplitsen in kleinere, meer gespecialiseerde bedrijven.
Crisis op de woningmarkt
Het woningaanbod op Funda.nl is sinds september 2007 bijna verdubbeld (bron: FTM)
En de jaaromzet op de huizenmarkt is met 40% gezakt vanaf de top (bron: FTM)
