De financiële markten lijken zich maar weinig aan te trekken van het Amerikaanse schuldenplafond. De S&P 500 weet geen richting te kiezen en ook de goudprijs lijkt de laatste tijd nauwelijks van haar plek te komen. Ook is de rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar de afgelopen weken opvallend stabiel op iets meer dan 2,6%.
Maar als we kijken wat de rente op kortlopende leningen aan de Amerikaanse overheid doen, dan zien we een totaal ander plaatje. De volgende grafiek laat de rente zien op kortlopende leningen die de Amerikaanse overheid op 31 oktober moet aflossen. Tot en met eind september was er nog niets aan de hand en lag de rente voor deze korte termijn leningen dicht bij de 0%, in lijn met de rente die de Federal Reserve heeft vastgesteld voor kortlopende leningen aan banken. Daarna sloeg de zorg omtrent het Amerikaanse schuldenplafond toe en begon de rente drastisch te stijgen. Afgelopen dinsdag tikte de rente op deze kortlopende kredieten zelfs de 0,297% aan.
De rente op kortlopend Amerikaans schuldpapier (Afbeelding via de Washington Post)
Rente als barometer voor vertrouwen
De hoogte van de rente op kortlopende leningen is in feite een barometer voor het vertrouwen dat financiële markten hebben in de schuldenaar. De kortlopende leningen aan de Amerikaanse overheid, met looptijden van één, twee of drie maanden, worden doorgaans gebruikt als een ‘parkeerplaats’ voor vermogen van banken en bedrijven. Het geld kan daar tijdelijk in geparkeerd worden, met als tegenpartij de Amerikaanse overheid. Omdat deze tegenpartij nog steeds als veilig te boek staat wordt er veel gehandeld in dit schuldpapier en is de rentevergoeding nooit veel hoger of lager dan de rente waarvoor banken geld lenen bij de Amerikaanse centrale bank.
Juist daarom is de stijging van de rente zo opmerkelijk. Banken en bedrijven die op korte termijn krediet verlenen aan de Amerikaanse overheid maken zich zorgen over de absolute veiligheid van het schuldpapier, terwijl de obligatiemarkt voor 10-jaars leningen geen krimp geeft. De financiële markt prijst blijkbaar wel een risico in voor de korte termijn, maar niet voor de lange termijn.
Liquiditeit
Sommige vermogensbeheerders blijven de komende dagen inderdaad weg van het kortlopende Amerikaanse schuldpapier, zo schrijft Reuters. Ze zijn bang dat er vertraging kan komen in de terugbetaling van de kortlopende kredieten en houden daarom liever cash aan dat ze nog makkelijker uit kunnen keren indien vermogende klanten hun geld komen opvragen. “De markten maken zich geen zorgen over een default op de lange termijn, maar over de liquiditeit in de markt”, zo verklaarde Jerome Schneider van het Pimco Government Money Market Fund ($345 mln) en het Pimco Short-Term Fund ($15 mrd).
De fondsen van obligatiebelegger Pimco hebben de Amerikaanse schuldpapieren die tussen midden oktober en eind december dit jaar aflopen vermeden. Volgens Schneider is dat vanwege de zorgen dat die schuldpapieren misschien niet tijdig afgelost zullen worden door de VS.
De zogeheten Money Market Funds moeten tenminste 30% van hun totale bezittingen in cash, Amerikaanse staatsobligaties of in andere overheidsschulden aanhouden die een looptijd van hoogstens zestig dagen hebben. Volgens regels van de SEC moeten ze hun vermogen binnen zeven dagen vrij kunnen maken. Normaal is dat geen probleem, maar door het schuldenplafond blijven de fondsen voor de zekerheid toch weg bij het schuldpapier dat kort na 17 oktober afloopt.