De totale private van Amerikaanse huishoudens waren in het eerste kwartaal van dit jaar voor het eerst weer groter dan de piek van 2008, vlak voor het uitbreken van de wereldwijde kredietcrisis. De kredietverlening is de laatste jaren weer sterk toegenomen door de combinatie van een extreem lage rente en een verbeterd consumentenvertrouwen.
De totale private schulden zijn dus even groot als negen jaar geleden, maar de samenstelling van die schulden is door de jaren heen wel veranderd. Vooral studieleningen en autoleningen zijn populair, terwijl de vraag naar hypotheken pas de laatste drie jaar weer een beetje aantrekt. Bestond in 2008 nog 73% van alle private schulden uit hypotheken, nu is dat ongeveer 68%. Het aandeel van studieleningen steeg in dezelfde periode juist van 5% naar 9% van het totaal, terwijl autoleningen van 6% naar ongeveer 9% gingen.
Sterke toename studieschulden en autoleningen (Bron: New York Fed)
Private schulden weer groter dan voor de crisis (Grafiek via Wall Street Journal)
Schulden stijgen weer
De totale private schulden zijn met ruim $12 biljoen weer terug op het niveau van voor de crisis, maar daar is het effect van bevolkingsgroei en inflatie nog niet in meegenomen. Gecorrigeerd voor deze factoren zijn de totale private schulden momenteel nog iets lager dan vlak voor de kredietcrisis. Volgens econoom Donghoon Lee van de New York Fed is er dan ook geen reden tot zorg.
Door de stijging van de totale schulden lijkt het alsof het weer goed gaat met de economie. Maar terwijl de officiële werkloosheid daalt blijft de participatiegraad op de Amerikaanse arbeidsmarkt zeer laag. Daardoor is de werkloosheid in werkelijkheid veel hoger dan de cijfers van de overheid doen geloven. Ook opvallend is de extreem lage omloopsnelheid van het geld, wat betekent dat veel Amerikanen nog steeds de hand op de knip houden.
Een ander zorgelijk teken is het hoge percentage wanbetalingen voor studieleningen, dat ligt al jaren boven de 11%. Mogelijk bouwen Amerikanen goedkope studieschulden op om de relatief dure creditcardschulden af te lossen, want het percentage wanbetalingen op creditcardschulden laat juist een dalende trend zien.
Door de kredietgroei lijkt het weer goed te gaan met de Amerikaanse economie, maar laten we niet vergeten dat veel van deze groei geen extra productiviteit oplevert. Het lijkt slechts een kwestie van tijd voor er weer een nieuwe crisis uitbreekt. Zeker als we terugkeren van een extreem lage rente van bijna nul procent naar het historische gemiddelde van 4 tot 5 procent. De Federal Reserve zal daarom erg voorzichtig zijn met het verhogen van de rente.
