Het vermogen van Nederlandse huishoudens is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Rapporteerde het CBS in 2008 nog een doorsnee vermogen van €47.000 per huishouden, in 2012 was dat nog maar €27.000. Dat is een daling van meer dan 40% in vier jaar tijd! Het verdampte vermogen komt voor een groot deel voor rekening van de dalende huizenprijzen, omdat de eigen woning met afstand de grootste bezitting is van de meeste huishoudens. De prijs van een gemiddelde woning zakte in deze periode van €256.000 naar €231.000, een waardedaling waar bijna niet tegenop te sparen valt… De prijsdaling treft het vermogen van 57% van de huishoudens, want dat is het percentage dat een eigen woning heeft.
Veel vermogen Nederlandse huishoudens verdampt
Negatief vermogen
Vergeleken met 2008 is het aantal huishoudens met een negatief vermogen sterk toegenomen, zo schrijft het CBS vandaag. Men spreekt van een negatief vermogen als de schulden van een huishouden groter zijn dan de bezittingen. Begin 2012 waren er in Nederland maar liefst 830.000 huishoudens met een netto schuld, bijna 2,5 keer zo veel als in 2008. Bijna een kwart van de huishoudens staat er niet veel beter voor met een netto vermogenspositie van €0 tot €5.000 euro. Ook deze groep is sinds 2008 gegroeid.
Aan de bovenkant van de markt is ook een daling van het vermogen te zien. Het aantal huishoudens met meer dan €100.000 aan bezittingen was in 2012 lager dan in 2008. Vooral de categorie huishoudens met een netto vermogen van €200.000 tot €500.000 liet een sterke krimp zien. Dit zijn waarschijnlijk huishoudens die veel overwaarde op de eigen woning zagen verdampen. Het aantal huishoudens met meer dan €1 miljoen bleef de afgelopen jaren relatief stabiel, in 2012 waren dat er 154.000.
Aantal huishoudens met negatief vermogen is meer dan verdubbeld sinds 2008
Inkomensongelijkheid
Door de crisis lijkt ook de inkomensongelijkheid toe te nemen. Het CBS schrijft dat 30% van al het vermogen in handen is van de top 10% huishoudens met het hoogste inkomen. Hun doorsnee vermogen was begin 2012 ongeveer €220.000. De volgende 10% van de huishoudens (gerangschikt naar inkomen) deed het met een gemiddeld vermogen van €121.000 beduidend minder. De 10% huishoudens met het laagste inkomen heeft een doorsnee vermogen van €1.500. Binnen deze groep zijn er veel uitschieters, want het vermogen van deze groep is ongeveer 10% van het totaal.
We moeten er rekening mee houden dat er een groot verschil kan zitten tussen inkomen en vermogen. Neem bijvoorbeeld een huishouden met twee inkomens, die toevallig op het hoogtepunt van de huizenmarkt een zeer hoge hypotheekschuld hebben opgenomen. Een dergelijk huishouden kan nog steeds een zeer hoog inkomen hebben, terwijl hun vermogen negatief is doordat de waarde van hun woning sneller omlaag ging dan de hypotheekschuld.
