Het is als het ware een axioma geworden. Dan bedoelen we de opvatting, dat elke nieuwe generatie het materieel beter krijgt dan de vorige. En dat is ook tot op zekere hoogte zo in de meeste Westerse landen. En hetzelfde idee begint nu ook in veel Opkomende Landen post te vatten. Ook daar zien we dat de jongste generaties het beduidend beter hebben dan de oudste.
Maar de vraag is uiteraard, of deze schijnbare wetmatigheid ook in de toekomst blijft bestaan. Of zullen doemdenkers als Thomas Malthus en Karl Marx uiteindelijk toch het gelijk aan hun kant krijgen? Zullen toekomstige generaties zich met heel wat minder tevreden moeten stellen? Dat is beslist niet uit te sluiten, want de generaties van vandaag wachten enkele formidabele uitdagingen. De tragiek is, dat die vaak terug te voeren zijn op politiek falen en disfunctioneren.
Om maar eens wat te noemen. Sommige problemen winnen sluipenderwijs aan kracht en omvang zonder dat beleidsmakers er naar omkijken en oog hebben voor de consequenties. Neem nu het milieu. Wanneer recht op zaken als water en schone lucht slecht geregeld zijn, dan moet juist de overheid voor regelgeving zorgen. Waar dat niet gebeurd is, daar zullen op korte termijn grote spanningen kunnen ontstaan. Denk maar aan het bijna letterlijk opdrogen van fris en betrouwbaar drinkwater in delen van deze wereld, zoals het Midden Oosten.
Een tweede bron van potentiële tweedracht en grote problemen is het vigerende economische systeem. Dat moet fair en redelijk zijn voor de meeste mensen. Een fair economisch systeem is ook de basis voor politieke stabiliteit. Maar is het huidig systeem nog wel fair? Het geloof erin is snel tanende nu de combinatie van technologische ontwikkeling en globalisering de enkeling bevoordeelt boven de massa, waardoor ongelijkheid in veel landen weer toeneemt. Ongelijkheid werkt corruptie in de hand en verlamt op den duur zowel het politieke als economische systeem.
Het derde probleem is wel het grootste en dat is de vergrijzing. Die stelt de politiek voor de prangende vraag hoe en hoeveel te besteden aan ouderenzorg. Die vraag dient zich aan op het moment dat economische groei laag is en publieke schulden hoog. De huidige pensioenstelsels in veel landen lijken onbetaalbaar geworden. Een strijd tussen generaties dreigt. Het laatste probleem is dat van regulering van een zich explosief ontwikkelende technologie. Wat matig tot slechte regulering kan aanrichten, bewijst de huidige financiële crisis. Maar opnieuw is het de vraag, of overheden en politici hiervoor terdege zijn toegerust. Twijfel is op zijn plaats.
Voor alle genoemde problemen zijn voor de korte termijn oplossingen voor handen. De vraag is echter, of de politiek de wil en de moed heeft om daadwerkelijk in actie te komen. De ongelijkheid kan bijvoorbeeld deels aangepakt worden via de belastingen. Het verhogen van belastingen is echter bij de meeste partijen nog taboe. Daarom zijn belastingen op CO2 uitstoot evenmin erg populair. In veel Westerse landen zal een voorstel om massa-immigratie te bevorderen om de vergrijzing te bestrijden geen lang politiek leven beschoren zijn.
Het is feitelijk toch een wezenlijk probleem van het kapitalistisch systeem. Het werkt uitstekend als het gaat om groei in het private domein. Als het om groei in het publieke domein gaat, dan is het systeem een stuk minder succesvol. Zaken als gezondheidszorg, onderwijs en het milieu mogen op veel ijverige lippendienst van politici en beleidsmakers rekenen, maar veelal blijft het daar bij. juist deze bange en vaak fantasieloze opstelling brengt de betere toekomst van de nieuwe generaties in gevaar. Grote problemen vragen om grootse daden en niet om een boekhoudersmentaliteit.
Cor Wijtvliet
Bron: Kenneth Rogoff, Malthus, Marx and modern Growth. Project-Syndicate, March 4 2014
4 gedachten over “Onze kinderen krijgen het (niet) beter”
Zolang er geen grootschalige oorlog uitbreekt zou de welvaart grosso modo de stand der techniek moeten volgen. De fundamentele economische probleemstelling van dit tijdsgewricht zou moeten luiden: “Waar zit het lek?” Hierbij een voorzet. Ons schuldgedreven geldsysteem, waarbij de bancaire sector het privilege heeft op het scheppen en vernietigen van liquiditeit is aan het einde van zijn levenscyclus. Dit is slechts een technisch probleem dat, indien het niet aangepakt wordt op mondiale schaal, onze fysieke economie volledig lamlegt. Helaas ontbreekt het vrijwel alle bestuurders aan voldoende inzicht in deze materie om maar een begin van een analyse, laat staan een oplossing, te kunnen formuleren.
http://www.economie-macht-maatschappij.com/banksysteem.html
Ligt eraan hoe je beter definieert. Emotioneel/gezinstechnisch denk ik dat we reeds een 15 tal jaren in een neergaande lijn zitten. De laatste jaren gaat eea harder naar beneden getuige toenemend gebruik van anti depressiva en slaappillen maar ook echtscheidingen, zelfdodingen etc. Alhoewel er nooit een zwart wit reden gegeven kan worden denk ik dat de sociale druk in de maatschappij voor grote groepen steeds moeilijker te verdragen is. Vandaag toevallig nog een een artikel in Belgische krant De Standaard (http://www.standaard.be/cnt/dmf20140319_01031915) maar dit is op zich niet alleenstaand. Deze trend van hogere verwachtingen en hogere werkdruk zal naar de toekomst niet verminderen.
Materialistisch hebben we mi ook de top bereikt. Vanaf 1980 tem 1995 was de spaarquote vd huishoudens rond de 6% vh BNP. Na deze periode is die gezakt tot 0% in 2005 waarna die negatief is geworden. Dit is deels opgevangen door import van goedkope apparatuur vanuit Azie zodat we toch het idee hadden dat we nog veel konden kopen. Echter deze invloed is grotendeels voorbij (salarissen stijgen ook in Azië) en ik verwacht dan ook dat we stilaan (gezien de dalende koopkracht) steeds minder kunnen kopen. Maw materialistisch denk ik dat we ook de beste tijd achter de rug hebben.
Samenvattend denk ik dat we het met zij allen moeilijker gaan krijgen.
Very soon ths webb ssite will be famous amopng all blogging aand site-building viewers, due to it’s goopd posts
Right here is the right web site for everyone who would like to find out about tbis topic.
You know a whole lot itss almost tough to argue with you (not that
I really would want to…HaHa). You definitely put a new spin on a subject that’s been discussed for many years.
Great stuff, just wonderful!