Het verdwijnen van contant geld zal een positieve impact hebben op goud. Dat zegt econoom Kenneth Rogoff in een interview met de World Gold Council. Hij verwacht dat de rol van contant geld in de economie steeds kleiner zal worden, waarbij met name de grote bankbiljetten uit het straatbeeld zullen verdwijnen. Als gevolg daarvan wordt het minder interessant om contant geld te bewaren en zal men vaker uitwijken naar goud.
Econoom Rogoff hield eerder al een pleidooi voor het afschaffen van grote bankbiljetten. Hij is van mening dat deze vooral voor niet legitieme doeleinden worden gebruikt, zoals belastingontduiking en witwassen. Daar zei hij het volgende over.
“Contant geld raakt uit de mode, maar het aanbod blijft toenemen. Dat zijn bijna allemaal grote coupures, die hoofdzakelijk gebruikt worden voor belastingontduiking en misdaad. Uiteindelijk zullen deze biljetten zo weinig gebruikt worden voor legitieme transacties dat men niet meer in staat zal zijn om ze wit te wassen. Centrale banken moeten de biljetten dan innemen, maar ik denk dat dat proces versneld moet worden.
De belastingdienst schat in dat 15% van alle verschuldigde belastingen nooit geïnd wordt. Bedrijven die veel met contant geld werken vertegenwoordigen ongeveer de helft daarvan. In Europa zijn de cijfers nog veel hoger, vooral in Italië, Spanje, Griekenland en Duitsland. En het probleem is dat hierdoor de belastingen voor de rest van ons hoger worden.”
Financiële repressie
Het afschaffen van grote bankbiljetten en het ontmoedigen van contant geld dient volgens Rogoff ook en ander doel. Centrale banken kunnen makkelijker een negatieve rente invoeren als consumenten geen mogelijkheid hebben om in contant geld te vluchten. In een tijdperk waarin de rente al bijna op nul procent staat is het belangrijk om ook een effectieve negatieve rente te kunnen hanteren, aldus concludeert de econoom.
Volgens Rogoff kunnen virtuele munten in de toekomst een grotere rol gaan spelen, maar op een andere manier dan veel mensen denken. Hij verwacht dat overheden en centrale banken er alles aan zullen doen om deze markt te reguleren. Het idee dat techneuten virtuele munten uitbrengen waar overheden geen controle over hebben is volgens hem uitermate naïef. Hij verwacht dat centrale banken deze technologie zullen overnemen en in een gecentraliseerd model zullen uitgeven.
“De geldhoeveelheid zal in toenemende mate digitaal worden. Over pakweg twintig jaar zullen vrijwel alle centrale banken virtuele munten uitgeven. Je kunt dan op zijn minst een digitale spaarrekening aanhouden bij de centrale bank.
Cryptocurrency adepten praten over permissieloze en gepermitteerde systemen. Blockchain is een permissieloos systeem omdat het geen centrale vertrouwde autoriteit nodig heeft. Ik denk dat de digitale munten van de toekomst zullen werken via een gepermitteerd systeem met een centrale tegenpartij. Ze zullen wel encryptie hebben, maar niet anoniem zijn.”
Grotere rol voor goud
In tegenstelling tot contant geld en decentrale virtuele munten ziet Rogoff wel een toekomst voor goud. Het edelmetaal zal meer gewaardeerd gaan worden als alternatief spaarmiddel. Ook zullen vermogensbeheerders en centrale banken volgens hem meer goud kopen als vorm van diversificatie.
“Als je naar de geschiedenis van geld kijkt, dan zie je dat goud een unieke rol heeft. Ik denk dat dat geen toeval is. Sommige mensen zeggen dat als goud duizenden jaren geleden niet was gekozen als geld, dat het vandaag dan geen rol had gespeeld. Ik ben het daar niet mee eens. Goud heeft veel nuttige eigenschappen en ik denk niet dat haar status op welke manier dan ook toevallig is. Het is een monetair instrument. Ik denk dat als je de geschiedenis opnieuw zou afspelen, dat je dan opnieuw bij goud zult uitkomen.
Ondanks dat we minder papiergeld hebben is er behoefte aan een vorm van waardeopslag. Niet alleen vanwege privacy, maar ook om transacties te kunnen doen tussen twee partijen die elkaar niet vertrouwen. Goud vervult deze rol. Het is waarschijnlijk de beste vervanger voor contant geld, dus ik kan me lastig voorstellen dat de waarde in de loop der jaren niet zal toenemen. En er zijn allerlei toepassingen voor goud in nieuwe technologie waar niemand jaren geleden aan gedacht heeft. Dus al met al zie ik de rol van goud niet afnemen.”
‘Centrale banken moeten goud kopen’
Ook in internationaal perspectief voorziet Rogoff een grotere rol voor goud. Hoewel de dollar nog steeds belangrijkste valuta is voor de internationale handel staat de positie van de Verenigde Staten steeds meer ter discussie. Met name de centrale banken van opkomende economieën zouden daarop moeten anticiperen door meer goud te kopen.
“Centrale banken in opkomende economieën zouden minder dollars en meer goud moeten aanhouden als een manier om hun portefeuille te diversifiëren. Het is simpelweg een kwestie van diversificatie. Op dit moment bezitten de meeste centrale banken van opkomende markten 1 a 2% van hun reserves in goud, met 70 tot 80% in dollars en de rest in euro’s en andere valuta’s. Ik denk dat een toewijzing van 5% een natuurlijke positie is als onderdeel van een effectief diversificatiebeleid, hoewel het hoger zou kunnen zijn. Het Amerikaanse aandeel van de wereldeconomie krimpt immers, de macht wordt gecentraliseerd en we weten niet wat de toekomst brengt.
De dollar wordt meer dan ooit gebruikt. Een groeiend deel van de Europese bedrijfsobligaties is in dollars, niet in euro’s. Wanneer Aziatische landen schulden in het buitenland schuldpapier uitgeven doen ze dat in dollars. De reserves zijn in dollars en veel goederen zijn geprijsd in dollars. De dollar is vandaag de dag dominanter dan onder Bretton Woods, maar dat betekent niet dat het stabiel is.
We hebben nu al tekorten van biljoenen dollars en ze zijn beheersbaar. Maar als zakelijke, lokale, staats- en federale schulden groeien, dan zal er een moment komen waarop de VS onder stress komt te staan. En als de tekorten tegen die tijd verdubbeld of verdrievoudigd zijn, zal de inflatie onvermijdelijk volgen. Ons systeem is niet gebouwd voor hoge inflatie, dus het zou ongelooflijke financiële onrust en stress veroorzaken. Het kan tientallen jaren duren, maar deze dingen hebben altijd de neiging op een bepaald moment op te blazen. Naarmate de Amerikaanse economie evenredig kleiner wordt en de dollarisering van de wereldeconomie groter wordt, wordt het evenwicht steeds fragieler.”
Diversificatie
Tegen deze achtergrond wordt het volgens Rogoff steeds rationeler om goud te bezitten. De komende jaren zullen Amerikaanse staatsobligaties nog wel veilig zijn, maar het is nog maar de vraag of ze dat op de langere termijn ook zullen blijven. Als je een portefeuille wilt inrichten voor de komende veertig jaar, dan moet je daar de nodige diversificatie in aanbrengen. En daar hoort volgens Rogoff ook een gedeelte in goud bij. Dat geldt voor zowel vermogende particulieren als voor beleggingsfondsen en centrale banken.
Disclaimer: Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en dit artikel moet dan ook niet als zodanig worden beschouwd. Uitspraken over de toekomst gaan gepaard met onzekerheid, wat betekent dat de verwachtingen kunnen veranderen. Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard
