Met deze aankondiging heeft de Japanse centrale bank groen licht gegeven voor het gebruik van zwaarder geschut in de wereldwijde valutaoorlog. Eerder kondigde de nieuwe premier Shinzo Abe al een nieuw stimuleringsprogramma van 10 biljoen yen aan om de economische groei aan te jagen. Dat terwijl de staatsschuld van Japan richting de duizend biljoen yen gaat en de regering al sinds 1994 jaarlijks meer geld uitgeeft dan er binnenkomt. Vooral de laatste drie jaar ging het hard, want toen steeg het tekort op de begroting naar 9 á 10 procent van het BBP.
Opvallend is de samenstelling van het stimuleringsprogramma van de Bank of Japan. Van de ¥12 biljoen (~ €100 miljard) aan staatsschuld die ze vanaf begin volgend jaar maandelijks wil opkopen zal steeds ¥10 biljoen gebruikt worden voor het opkopen van T-Bills, staatsleningen met een zeer korte looptijd van minstens 1 jaar. De resterende ¥2 biljoen per maand zal gebruikt worden om obligaties met een langere looptijd 'op te dweilen'. Door dit aankoopprogramma nu alvast aan te kondigen weet de Japanse centrale bank de perceptie van de bevolking te beinvloeden. Zo kan men met de kennis van nu anticiperen op een verdere waardedaling van de valuta. Daardoor kan ook de prijsinflatie sneller richting het niveau van 2% waar de Bank of Japan naar streeft.
Japanse overheid heeft sinds 1994 geen overschot meer gezien op de begroting (Bron: Tradingeconomics)
Valutaoorlog
Op de valutamarkt werd de aankondiging van deze grootschalige monetaire verruiming direct ingeprijsd. De yen zakte weg naar de laagste koers ten opzichte van de euro sinds 4 mei 2011. Op het moment van schrijven levert elke euro ¥117,81 op. In de afgelopen zomer kreeg men op een gegeven moment nog maar ¥94,5 voor elke euro. In de afgelopen zes maanden is de euro al met 26,6% in waarde gestegen ten opzichte van de yen.
Ten opzichte van de Amerikaanse dollar is de Japanse yen nog verder verzwakt. Op het moment van schrijven rekent de valutamarkt ¥88,56 voor elke dollar. Dat is het laagste punt sinds 29 juni 2010, meer dan dertig maanden geleden. De afgelopen zes maanden steeg de dollar met 15,13% in waarde ten opzichte van de yen, waardoor we kunnen concluderen dat de euro momenteel de sterkste van deze drie is.
De Japanse minister van Economische Zaken, Akira Amari, zal het beleid van de Japanse regering toelichten op het World Economic Forum in Davos. Hij verklaarde alvast dat Japan “geen intenties heeft om de waarde van de yen te beinvloeden”, een opmerkelijk statement gezien het beleid van premier Shinzo Abe. Dat is er overduidelijk op gericht de waarde van de munt te verzwakken, om zodoende de exportpositie te verbeteren en de Japanse schuldenlast te verlichten.
Japanse yen op zwakste punt tegenover de euro sinds begin mei 2011 (Bron: Yahoo Finance)
Euro steeg met 26,6% in waarde ten opzichte van de Japanse yen (Bron: Yahoo Finance)
Japanse yen op laagste punt tegenover de dollar sinds eind juni 2010 (Bron: Yahoo Finance)
Dollar steeg in de afgelopen zes maanden met 15,13% in waarde tegenover Japanse yen (Bron: Yahoo Finance)
Tot 2014 geen maatregelen
Bij Zero Hedge hebben ze de publicatie van de Bank of Japan al doorgenomen en konden ze geen veranderingen in het beleid vinden tot aan begin 2014. Premier Shinzo Abe doet een poging het argwanende publiek gerust te stellen. Hij zei dat de begroting van het volgende fiscale jaar strakker gehouden zal worden (een kleiner tekort) en dat de belastinginkomsten in het volgende fiscale jaar groter moeten zijn in omvang dan de nieuwe schulduitgifte. Tenslotte zei Abe dat de verantwoordelijkheid voor het scheppen van werkgelegenheid ligt bij de overheid en niet bij de centrale bank. Het is nog maar de vraag of deze opmerking mensen geruststelt, maar het lijkt vooral gericht te zijn op het beleid van de Federal Reserve. die heeft de duur van haar monetaire verruimingsprogramma namelijk gekoppeld aan het werkloosheidspercentage.
U kunt de publicaties van de Bank of Japan hier en hier downloaden. Ze zijn ook online gezet op Scribd, zodat u de documenten ook hieronder al kunt bekijken.
BoJ1 by
BoJ2 by
