In navolging op de Bank of England komt nu ook de Bundesbank met een verhelderend stuk over geldcreatie. In haar maandrapportage van april schrijven economen van de Duitse centrale bank dat commerciële banken inderdaad geld ‘uit het niets’ creëren. Zodra je een lening afsluit bij een bank wordt dat bedrag gewoon op je bankrekening toegevoegd als nieuw geld, waardoor de totale geldhoeveelheid toeneemt.
Met deze informatie probeert de Bundesbank een einde te maken aan het hardnekkige misverstand dat commerciële banken slechts tussenpersoon zijn in de kredietverlening en dat ze alleen het geld uitlenen dat door andere rekeninghouders bij de bank gestald is. Dat betekent ook dat banken niet per definitie reserves moeten hebben om een lening te kunnen verstrekken. Een handtekening van de schuldenaar is in principe voldoende om nieuw geld in omloop te brengen.
Banken creëren nieuw geld
Dat banken nieuw geld in omloop brengen wil overigens niet zeggen dat ze dat onbeperkt kunnen doen. Zo zijn banken verplicht een zekere kapitaalbuffer aan te houden, waarmee ze een eventuele uitstroom van spaartegoeden kunnen opvangen. Die reserves hebben banken nodig voor het geval spaarders geld van hun rekening halen of hun tegoed willen overschrijven naar een andere bank.
Een andere beperking op de geldcreatie is dat banken risico lopen als een lening niet volledig wordt terugbetaald. Dit zelfcorrigerend mechanisme moet voorkomen dat banken onverantwoorde leningen verstrekken. Helaas heeft de praktijk uitgewezen dat banken soms toch onverantwoorde risico’s nemen, zeker als ze de verliezen kunnen afwentelen op de samenleving.
Rente
Onder normale omstandigheden kunnen centrale banken de geldcreatie beïnvloeden door de rente te verhogen of te verlagen. Een hoge rente zal de kredietverlening afremmen, terwijl een lage rente de kredietcreatie juist stimuleert. Dat mechanisme lijkt inmiddels uitgewerkt, aangezien de kredietverlening zelfs met een rente van bijna nul procent nauwelijks op gang komt. Door onzekerheid over de toekomst is er simpelweg minder vraag naar krediet, ook al wordt het tegen een historisch lage rente aangeboden.
In 2014 publiceerden Marketupdate een uitgebreid artikel over geldcreatie. Hierin leggen we uit wat er op de bankbalans gebeurt op het moment dat er een lening verstrekt wordt en wat er gebeurt op het moment dat een centrale bank staatsobligaties opkoopt.
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
