De grootste waardedaling van de roebel sinds 1998 was voor de Russische centrale bank reden om de rente met spoed te verhogen van 10,5 naar 17%. In een jaar tijd is de rente met 11,5 procentpunt gestegen, want vorig jaar hanteerde de centrale bank nog een rentetarief van 5,5%.Ook stelt de centrale bank meer liquiditeit aan buitenlandse valuta beschikbaar aan de banken. Konden banken voorheen voor een periode van 28 dagen maximaal $1,5 miljard lenen, nu wordt dat opgeschroefd tot $5 miljard.
Begin dit jaar kwam een kapitaalvlucht op gang door de Russische inval in de Krim. Buitenlandse investeerders haalden en masse geld weg uit Rusland, waardoor de waarde van de roebel kelderde. De waardedaling van de roebel versnelde toen de olieprijs begon te dalen. Rusland verdient veel geld aan de export van olie en gas en ziet door de dalende prijzen haar inkomsten teruglopen. Of dit de waardedaling van de roebel volledig verklaart durven we niet te zeggen. Volgens Bloomberg is de Russische roebel dit jaar de zwakste van meer dan 170 verschillende valuta.
‘Financiële systeem redden’
Met een verhoging van de rente naar 17% wordt het voor speculanten minder aantrekkelijk short te gaan op de roebel. De reële rente, dus na correctie voor de inflatie, ligt door de renteverhoging ongeveer op 7 of 8 procent. Wie short wil gaan op de roebel moet dus tenminste dat rendement halen om uit de koste te komen. Ook wordt het aantrekkelijker roebels aan te houden bij een hogere rente, al boezemt de snelheid waarmee de munt afglijdt nog weinig vertrouwen in bij spaarders en beleggers.
“Met deze renteverhoging symboliseert de centrale bank dat ze economische groei opgeeft met als doel het financiële systeem overeind te houden”, zo verklaarde Ian Hague van vermogensbeheerder Firebird Management tegenover Bloomberg. “Dit was de juiste beslissing, maar het was geen gemakkelijke”, zo voegde hij eraan toe.
Ook president Poetin heeft zich uitgesproken over het besluit van de centrale bank: “Deze beslissing is erop gericht het risico van een verdere waardedaling en van oplopende inflatie substantieel te beperken”.
De gouverneur van de Russische centrale bank lichtte het besluit om de rente op te schroeven als volgt toe: “Om de negatieve effecten van een waardedaling van de roebel te beperken hebben we besloten de rente te verhogen. We moeten echt leren om te leven binnen de roebelzone en om te vertrouwen op onze eigen financieringsbronnen”.
Centrale bank Rusland verhoogt rente naar 17% (Grafiek van Tradingeconomics)
Waarde Russische roebel keldert
De waarde van de Russische munt is dit jaar gehalveerd ten opzichte van de dollar. Dat betekent dat goederen die in dollars worden afgerekend twee keer zo duur zijn geworden en dat dollars in Rusland twee keer zoveel koopkracht hebben als een jaar eerder. De halvering van de waarde van de roebel betekent overigens niet per definitie dat de kosten van levensonderhoud voor de gemiddelde Rus verdubbeld zijn. Ongetwijfeld zullen bepaalde importgoederen fors duurder zijn geworden, maar de goederen die in eigen land geproduceerd worden en die in roebels verhandeld worden hoeven niet even sterk in prijs te stijgen.
De grootste slachtoffers zijn misschien nog wel Russische huishoudens en bedrijven die een lening hebben afgesloten in een vreemde valuta, zoals in euro’s of dollars. Deze leningen waren misschien aantrekkelijk door de lage rente, maar nu de roebel wegzakt explodeert de effectieve schuldenlast.
Roebel halveerde dit jaar in waarde tegenover de dollar (Bron: Yahoo Finance)
